เครื่องมืองานช่าง

เครื่องมือ วัสดุและอุปกรณ์งานช่าง

ความหมายของเครื่องมืองานช่าง

การทำงานช่าง สิ่งที่สำคัญคือ เครื่องมือ เพราะเครื่องมือจะช่วยให้การทำงานสะดวกและรวดเร็วขึ้น ซึ่งเครื่องมือที่ใช้ในงานช่างต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นงานบำรุงรักษา งานติดตั้ง งานซ่อมแซม/ดัดแปลง หรืองานผลิต ส่วนใหญ่จะใช้เครื่องมือวัด ตัด ตอก เจาะ ไส ประกอบการเชื่อมประสาน

เครื่องมืองานช่าง หมายถึง สิ่งที่ใช้ในการซ่อม สร้าง และดัดแปลงเกี่ยวกับงานช่าง เช่น การดัด การตอก การวัด การเจาะ การไส การติดตั้ง

เครื่องมือสำหรับตอก

เครื่องมือสำหรับขันและไข

เครื่องมือสำหรับขันและไข มีดังนี้

ประแจ เป็นเครื่องมือในการขันหัวสกรูหรือนอต ประแจมีหลายแบบ ขึ้นอยู่กับลักษณะงานที่ใช้ เช่น

ไขควง เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการขันหรือคายตระปูเกลียว ไขควงแต่ละชนิดมีลักษณะคล้ายๆกัน คือ มีส่วนที่เป็นด้ามจับทำด้วยไม้หรือพลาสติก ส่วนที่เป็นไขควงจะเป็นเหล็กกลมหรือสี่เหลี่ยม ไขควงแบ่งออกได้ดังนี้

เครื่องมือสำหรับเจาะ

เครื่องมือประเภทเจาะ มีดังนี้

สว่าน ใช้สำหรับเจาะรูเพื่อใส่สกรูหรือเดือย มีดังนี้

ดอกสว่านมี 19 เบอร์ เริ่มจากเบอร์ที่ 1-1.5-2-2.5-3 จนกระทั้งถึงเบอร์ที่ 10

ดอกสว่านมี 3 ชนิด

1. ดอกสว่านเจาะโลหะ

- ดอกสว่านแบบ HS High Speed ใช้สำหรับเจาะวัตถุเช่น ไม้ พลาสติก

- ดอกสว่านแบบ HSS Hih Speed Steel ใช้สำหรับเจาะเหล็กชนิดต่าง ๆ เช่น เหล็กแผ่น เหล็กอ่อน เหล็กเหนียว เหล็กหล่อ มีความแข็งสูงมาก

2. ดอกสว่านเจาะปูน

3. ดอกสว่านเจาะไม้ ดอกสว่านที่ใช้งานจะมีหลายขนาด การนำไปใช้งานต้องคำนึงถึงความเร็วที่จะใช้เจาะรูด้วย - ดอกสว่าน ขนาดเล็ก ใช้ความเร็วในการเจาะ สูง - ดอกสว่าน ขนาดใหญ่ ใช้ความเร็วในการเจาะ ต่ำ

การใช้และบำรุงรักษา

1. ลับดอกสว่านให้คมอยู่เสมอ โดยการใช้หินเจียร

2. ถอดดอกสว่านออก แล้วหมุนหัวจับดอกสว่านให้เข้าที่ หลังการใช้งานทุกครั้ง

3. ทาจารบีที่เฟืองและหัวจับดอกสว่านเดือนละครั้ง

4. เลือกดอกสว่านให้มีฟันเลี้อยและคมจิกที่เหมาะสมกับงาน

5. เลือกความเร็วรอบให้เหมาะสมกับชนิดของวัสดุ และขนาดของรูที่จะเจาะ

6. ไม่ควรใช้มือดึงเศษโลหะในขณะทำการเจาะ

7. ถ้าสว่านติดขัดกับรูเจาะควรปิดสวิทส์ทันที

8. ก่อนเจาะควรตอกเหล็กนำศูนย์ตามตำแหน่งต้องการเจาะเสียก่อน

9. จับชิ้นงานให้แน่น

10.ควรให้คมตัดทั้งสองเริ่มตัดเจาะในตำแหน่งที่ถูกต้อง

เครื่องมือสำหรับไสตกแต่ง

เครื่องมือสำหรับไสและตกแต่ง มีดังนี้

ตะไบ

เป็นเครื่องมือที่ทำหน้าที่ปรับผิวชิ้นงานให้เรียบหรือตกแต่งชิ้นงานให้มีขนาดตามต้องการ ตะไบทำจากเหล็กผสมคาร์บอน ส่วนตะไบที่ต้องการความคงทนสูงทำด้วยเหล็กกล้า รูปร่างของตะไบนอกจากถูกกำหนดโดยลายตัดขวาง ความถี่ และความลึกของร่องตัด ยังมีผลต่อขนาดของฟันอีกด้วย คือ ตะไบหยาบจะมีฟันลึกและห่างใช้สำหรับงานปาด ส่วนตะไบละเอียดจะมีฟันตัดตื้นและถี่ เหมาะสำหรับงานตกแต่งขั้นสุดท้าย ตะไบมีหลายแบบ ดังนี้ ตะไบแบน ตะไบท้องปลิง ตะไบสามเหลี่ยม ตะไปกลม ส่วนตะไบที่ใช้ในงานไม้ เรียกว่า บุ้ง

ขนาดของตะไบ มี 4 ขนาด

1. หยาบมาก

2. หยาบปลานกลาง

3. ละเอียดมาก

4. ละเอียดปลานกลาง

วิธีใช้ตะใบ

1.การใช้ตะไบต้องตรวจสอบชิ้นงานให้ยึดติดกับปากกาให้แน่น

2.มือซ้ายจับที่ปลายตะไบ ส่วนมือขวาจับที่ด้ามตะไบ

3.วางตะไบให้สัมผัสกับผิวชิ้นงานแล้วดันไปข้างหน้า เมื่อสิ้นสุดชิ้นงานให้ดึงกลับ ทั้งนี้จะต้องถูไปมาให้หน้าตะไบสัมผัสกับชิ้นงานตลอด

4.การใช้ตะไบควรเลือกตะไบให้เหมาะสมกับลักษณะงาน

5.การตะไบทุกครั้งจะต้องดันตะไบไปข้างหน้าแล้วดึงกลับ ไม่ควรถูตะไบไปมาอย่างรวดเร็ว

6.ก่อนใช้ตะไบและกบทุกครั้ง ควรตรวจสอบสภาพให้พร้อมใช้งาน เพื่อความปลอดภัยต่อตนเองและผู้อื่น

การจัดเก็บบำรุงรักษา

1. ตรวจดูความเรียบร้อยของใบกบก่อนเก็บเข้าที่

2. ทำความสะอาดตัวกบโดยใช้แปรงปัดเศษไม้ออก

3. ชโลมน้ำมันใบกบก่อนเก็บเข้าที่เก็บ

4. ทำความสะอาดตะไบโดยใช้แปรงทองเหลืองปัดเศษโลหะออก

5. ไม่ควรวางตะไบทับกันเพราะจะทำให้คมตะไบสึกหรอได้ง่าย

เครื่องมือสำหรับจับยึด

เครื่องมือสำหรับจับยึด มีดังนี้ คีม เป็นเครื่องจับยึดชิ้นงานให้ติดกันหรือดึงชิ้นงาน นอกจากนั้นยังใช้จับ บีบ ดัด ตัด คีมจะมีด้ามโลหะติดกับปากคีม ถ้าใช้ในงานไฟฟ้าจะมีฉนวนหุ้มด้ามคีมทั้งสองข้างอีกครั้ง คีมที่นิยมใช้มีดังนี้

การบำรุงรักษา

1.ใช้คีมให้ถูกประเภทกับงาน

2.ไม่ควรบีบคีมแรงเกินไปเพราะจะทำให้คีมหัก

3.ไม่ควรใช้ค้อนทุบคีมแทนการตัด

4.ไม่ใช้คีมแทนค้อนหรือเครื่องมืออื่นๆ

5.เช็ดทำความสะอาด หยดน้ำมันที่จุดหมุน แล้วชโลมน้ำมันหลังการใช้งาน

เครื่องมือสำหรับตัดและผ่า มีดังนี้

เครื่องสำหรับวัด มีดังนี้