Nhắc chi chuyện đó cho buồn lòng ai!
Bài viết : LN Phượng
Vừa rồi đọc"Những Người Lính Bị Bỏ Rơi" của Bằng Phong,tôi mới được biết địa danh Bích La Thôn là có thật!
"Nói đến HL555 mà không nói về Bích La Thôn thì quả là một sự thiếu sót, đây là một thôn làng xinh đẹp nằm bên bờ ngã ba sông Vĩnh Định, một con sông đẹp không kém gì sông Hương, nơi đây có một chiếc cầu thơ mộng mà dân địa phương gọi là cầu Ba-Bến. Tục truyền rằng cách nay hơn 200 năm, có một vị chúa Nguyễn đầy lòng nhân từ, trước khi qua đời ông đã ra lệnh thả tất cả các cung nữ của ông về Bích La Thôn để họ làm lại cuộc đời, không biết vì ảnh hưởng di truyền hay vì phong thủy hữu tình mà những người con gái của Bích La Thôn đều có một sắc đẹp lạ lùng, khác hẳn với các giai nhân những vùng khác của đất nước, ở đây họ sống mộc mạc nhưng vẫn giữ những tập tục của Hoàng Cung Huế. Bởi vậy tại miền Trung có câu tục ngữ: “Cau Vỹ Dạ, gái Bích La”
Vậy là Bích La Thôn ở Quảng Trị! Con gái xứ Quảng thường đâu có đẹp,và thường mang tiếng là ...mang lại xui xẻo(cái này phải hỏi lại bác Văn Khuy có phải do thổ nhưỡng chăng?,hay hỏi bác 2M,có phải là do cơ địa ?).Vậy mà gái Bích La cứ như là Tây Thi ở Trữ La Thôn,bên Tầu!
Ngày xưa đã có một bài hát (của ông nhạc sĩ Hoài Linh) tên là Người Đẹp Bích La Thôn
Bài này mà hát lên cứ như hề Hoài Linh tấu hài vì bài hát gồm cả phần thơ lẫn nhạc:
Em là cô gái Bích La thôn.
Đôi tám tròn trăng lắm kẻ dòm .
Nghe mẹ bảo bà mai trong xóm:
Rằng cháu, tuy vậy mà chưa lớn khôn .
Nghe chị em nói tối hôm qua
Có những chàng trai lính Cộng hòa
Đi diệt thù về qua thôn xóm
Tổ chức nhạc ca để mừng chiến công .
Thế rồi đêm hôm ấy
Tình cá nước, quân dân
Em đi xem diễn kịch
hay vỗ mỏi cả tay !
Có một chàng hiên ngang
Mặc chiến phục đàng hoàng.
Ra: Kính thưa quý vị
xin hát bài " Tơ Vương "
Nghe chàng ca réo rắt chơi vơi
Em thích bài ca mến cả người
E thẹn ửng hồng lên đôi má
Ngừng hát mà em nào đâu có hay
Đây là câu chuyện tình.
Mộc mạc thế mà xinh
Vì sau đêm hát ấy
Em yêu chàng chiến binh *
(Phần in nghiêng là phần ngâm )
Nhạc sĩ Hoài Linh,người nổi tiếng với tài đặt lời nhạc,cũng là tác giả những bài hát để đời như :Nỗi buồn gác trọ,Chuyện đêm mưa,Lá thư không gưi,Chiều thương đô thị,Một chuyến bay đêm,v.vv (HC32),và Bích La Thôn ở vùng,miền nào không ai cần biết,ngày đó ,bài hát Người đẹp Bích La Thôn đã từng làm mưa làm gió trên đài phát thanh QĐ! (và đến nay không phải ít người trong độ tuổi chúng ta còn nhớ!)
Ca sĩ tân nhạc hát đã vậy,cổ nhạc cũng muốn"hòa duyên".Một bản tân cổ giao duyên ra đời dưới ngòi bút của bậc thầy cải lương:Viễn Châu,và trình bày là giọng ca vàng Lệ Thủy
Người đẹp Bích La Thôn
Tác giả:Hoài Linh&Viễn Châu
Nhạc: Em là cô gái Bích La thôn đôi tám tròn trăng lắm kẻ dòm, nghe mẹ bảo bà mai trong xóm, rằng cháu tuy vầy mà chưa lớn khôn. Nghe chị em nói tối hôm qua có những chàng trai lính cộng hòa đi diệt cộng về qua thôn xóm,tổ chức nhạc ca để mừng chiến công.
Vọng cổ:
Câu 1: Nghe tiếng ca réo rắt chơi vơi mà em thương em mến. Lần đầu tiên e thẹn má em hồng.
Ai biết niềm riêng của một gái chưa chồng, lần đầu tiên em thấy lòng cảm xúc nhưng chẳng biết người có tưởng đến mình không, mới gặp buổi đầu đã chín nhớ mười mong đã bâng khâng tưởng bóng thương hình, canh tàn rồi người yên giấc từ lâu chắc chỉ còn mình nhìn trăng khuya xế bóng.
Câu 2: Đôi chín xuân xanh má hồng duyên ửng đỏ và môi em đã thắm tự bao giờ, mẹ cứ bảo rằng em còn dại còn khờ. Đêm theo chị đi xem diễn kịch một đêm rằm trăng sáng rọi làng quê. Em thấy một chàng trai trẻ hiên ngang, trong chiến phục màu xanh của lá, anh cất tiếng ca em đứng làm khán giả, vãn hát ra về mà trong dạ còn thương.
Đêm nay đi dưới vầng trăng sáng
E thẹn nhìn trăng tự hỏi lòng,
Người ấy đã quen đời chiến đấu
Biết chàng có tưởng đến mình không?
Vọng cổ:
Câu 5: Bích La thôn sương buồn vương lối nhỏ nẻo đường quê trăng gió đượm hương tình. Những nỗi sầu tư cứ ấp ủ riêng mình.
Mới gặp nhau đã thấy lòng xao xuyến, nhớ nhung hoài những tiếng hát của anh. Đẹp đẽ thay tình cá nước quân dân người chiến sĩ cũng lại là nghệ sĩ.
Nhớ câu mẹ bảo con tôi còn nhỏ dại nhưng em thấy đêm nay em đã lớn khôn rồi.
Nhạc: Nghe chàng ca réo rắt chơi vơi, em thích bài ca mến cả người, e thẹn đỏ hồng lên đôi má ngừng hát mà em nào đâu có hay.
Câu 6: Vãn hát đêm nay khi về ngang xóm cũ em thấy vầng trăng như nở giữa tâm tình. Đêm nay sao trằn trọc ngủ không yên, lòng vương vấn giọng ca người chiến sĩ. Chị ơi em lớn khôn rồi tha thiết yêu đời người đẹp Bích La thôn./.
Ngày nay người ta không hát lại bài này.Trong nước thì có người lính cộng hòa là phạm húy rồi,ở nước ngoài,ca sĩ Việt cũng không thấy ai hát (?)phải chăng người ta chê là tác phẩm nhỏ ?Trong nước thì có phổ biến bài Tân Cổ do Lệ Thủy ca
Bỏ qua phần cải lương,bài hát chỉ được trình diễn một phần cũng gây xúc động vì tự dưng thấy nó ...dễ thương và gợi nhớ đến ngày nào!Trong chúng ta chắc nhiều người còn nhớ bài hát này!Biết bao nhiêu tác phẩm "lớn" đã bị thời gian phũ phàng cho chìm vào quên lãng,và bao nhiêu tác phẩm "nhỏ" như vầy tồn tại được với thời gian ?
Có một chuyện ngắn cũng liên quan đến bài hát này:Tái Ngộ Đầu Xuân của Vi khuê.Nhưng mà thôi!Nhắc thêm chuyện cũ chỉ buồn lòng ...nhau!
Lê Ngọc Phượng
Tháng 4/2012