Summer of '42 (1971) - Hè 42
Lê Ngọc Phượng
Summer of '42 (1971) phim tình cảm, Jennifer O'Neill, Gary Grimes. Phim rất ăn khách một dạo ở Sài Gòn được cả giới nam lẩn nữ khán giả ưa chuộng. Trong bối cảnh hậu phương của Đệ Nhị Thế Chiến, những cậu bé tuổi mới lớn vui chơi với các bạn trai gái đồng lứa nhưng có một cậu trai lại phải lòng yêu thương một phụ nữ lớn tuổi hơn có chồng, người ấy đã lên đường chinh chiến ở tận một phương trời xa. Thế rồi một hôm, bức thư đen tối báo tin dữ đến với người phụ nữ. Quá cô đơn và cần một niềm an ủi, người phụ nữ đã ngã vào vòng tay của cậu thiếu niên và cho cậu ta một mùa hè nhớ đời. Nhạc đệm của phim thật truyền cảm do nhạc sĩ Michel Legrand sáng tác đoạt giải Oscar Nhạc Phim Hay Nhất năm 1972. Bản nhạc này sáng tác năm 1971 với lời Anh ngữ: "The Summer Knows" của Marilyn & Alan Bergman, cũng được nhiều ca sĩ trình bày.(*)
Summer of '42 cho thấy nếp sống "phóng túng" của thanh thiếu niên phương Tây theo quan niệm có phần "ngoan" hơn của thanh thiếu niên Việt Nam thời ấy!
Đấy là chưa nói đến bối cảnh của phim là "Hè 1942", nghĩa là thuộc thời đại của các "ông bô bà bô", lúc ấy nhiều lắm là chỉ biết hát "Mình ơi có đi bờ hồ, cùng anh chén kem kẹo dừa" (hát chế nhạc Tầu)! hoặc rên rỉ "Rất buồn là về lúc đêm ...."(Chiều Tô Châu/lời Việt).
Không phải lúc đó chúng mình chưa biết đến tình dục,nhưng tình dục là cái gì tầm thường lắm, không thể sánh được với "Tình Yêu".
Hãy nghe bọn trẻ (trong phim) dạy nhau:
_Tao tôn trọng cổ
_Có một điều mày cần phải hiểu tôn trọng một người phụ nữ là tốt
Nhưng cổ sẽ không tôn trọng mày nếu mày không đòi ngủ với cổ (*)
Cái cảnh cô gái cởi đồ trước cậu bé 15 tuổi, làm lũ con nít VN sốc quá! Nhất là cảnh làm tình, ngày đó còn rất xa lạ với khán giả "đứng đắn", dù rằng cảnh "làm tình" thời đó vẫn chỉ là "ước lệ".
Một cô gái lẳng lơ và một chú bé mất nết là một "gương xấu", nhưng lại đáng học tập. Đó là nghịch lý của tuổi trẻ! Và cái phim nửa sến nửa "cô giáo Thảo" ấy được lớp trẻ thời đó ưa thích không có gì là lạ!
Phim này có sau truyện "Vòng Tay Học Trò" (1966) của nhà văn Nguyễn Thị Hoàng, nếu không người ta lại bảo nhà văn "lấy ý" từ phim!
Nhưng trước Summer of '42, một phim khác cũng gây ảnh hưởng mạnh mẽ lên tâm trí những người trẻ thời đó: phimLa Fureur D'Aimé (1958) mà người mình được coi bằng phiên bản tiếng Pháp của phim Majorie Morningstar.
Cũng là mối tình "học trò", cũng là mê đắm, nhưng người con gái (Marjorie) đã thoát ra khỏi chàng lãng tử hào hoa, để thấy được ý nghĩa của cuộc sống. Cuộc chia tay ấy, ngày nay mình cho là sáng suốt, ngày đó mình căm tức lắm, lên án cô gái là "phản bội" (vì nghĩ rằng cặp đôi Natalie Wood và Gene Kelly mới là "hoàn hảo").
Thế mới biết "chân lý" không phải "không bao giờ thay đổi"! Và sự chung thủy nếu có, phải hiểu theo nghĩa khác, bởi vì nếu tuổi trẻ cần tình yêu, thì người già cần tình duc. Nhưng tình dục mà không có tình yêu thì không thể thăng hoa, ngược lại tình yêu mà không có tình dục thì không thể vững bền! Tiếc thay, chỉ hiểu được điều đó khi người ta đã ...già!
Trong phim này bài hát "A Very Precious Love" do Gene Kelly trình bày cũng được đề cử Oscar! Bài hát rất "tâm trạng",nhưng giai điệu không đủ để người ta yêu thích, dù rằng nó làm người xem rất "thương" người hát!
Trở về với phim Summer of '42 và bản nhạc phim được giải Oscar:
Ông Michel Legrand, nhà soạn nhạc tài ba của Pháp quốc không có khiếu viết lời cho nhạc của ông, do đó ông khôn ngoan tìm đến các người viết lời có hạng để viết lời cho nhạc của ông. Thập niên 60 và 70 ông rất nổi tiếng ở Mỹ với các nhạc phẩm bất hủ là "The Summer Knows", "I Will Wait For You", và "The Windmills of Your Mind", thắng nhiều Oscars và Grammy awards.(*)
Xin mời nghe:
The Summer Knows (Barbra Streisand)
The summer smiles the summer knows
And un-ashamed, she sheds her clothes
The summer smoothes the restless sky
And lovingly she warms the sand on which you lie
The summer knows the summer's wise
She sees the doubts within your eyes
And so she takes here summer time
Tell the moon to wait and the sun to linger
Twists the world round her summet finger
Let you see the wonder of it all
And if you've learned your lesson well
There's little more for her to tell
One last cares it's time to dress for fall.
The Summer Knows (Jackie Evancho)
C'était l'été 42
On hésitait
Encore un peu
Entre l'amour et l'amitié
Et puis un jour
Tout simplement tu t'es offerte
C'était l'été 42
J'avais quinze ans
Tu étais belle
Autour de nous c'était la guerre
Et moi dans tes bras
Je criais : je t'aime !
Dans mes bras
Tu pleurais : je t'aime
On avait peur
On était heureux
[x2:]
C'était l'été 42
J'avais quinze ans
Tu étais belle
C'était l'été de mon premier amour
The Summer Knows được nhạc sĩ Phạm Duy lấy nội dung để đặt lời Việt:
Mùa Hè 42 (Mùa Hè Năm Ấy/LV Phạm Duy/Tuấn Ngọc)
Hè đã tới rồi, mùa hè cười vui cởi vang áo đời
Hè đi phơi phới, hè ru sóng nguôi nhẹ nhàng ra khơi
Hè hâm nóng đời, nằm trên cát trời hè ân ái ơi
Hè yêu mến người, hè còn vui chơi hè trong mắt người
Đừng nên bối rối, hè xin đất trời hè lên tiếng nói
Nói với trăng ngời, phải cùng nắng cao vời bằng nắm tay
Phải cùng giữ trái đất này, hết quay hết quay
Phải hết xoay quanh đêm này
Người yêu mến hè, người còn say mê
Hè xin vuốt ve, một lần thôi nhé
Rồi xin nghe, mùa thu bước về lê thê
Phim SUMMER '42 nói tới mối tình giữa cậu bé vừa mới lớn lên và một bà quả phụ. Với lời ca của bài HÈ 42 (The Summer Knows) này, tôi còn cố gắng nói tới một chút hạnh phúc trong thời gian ngắn ngủi của đời người là mùa hè. Hãy vui lên, hãy yêu đi trước khi mùa Thu của đời mình lê thê bước tới. - Phạm Duy (Ngàn Lời Ca Khác)
Một phiên bản lời Việt khác là của nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9:
Mùa Hè Năm Ấy (LV Nguyễn Ánh 9/Thanh Lan)
Tình trong phút giây. Tình yêu thơ ngây
Tình yêu đắm say. Mùa hè năm ấy
Tình yêu thiết tha. Chìm trong bao la
Người yêu đã xa. Lòng ai xót xa
Tình yêu đã qua
Niềm vui ái ân. Nhạt màu hương phấn
Lòng ai giá băng. Người yêu xa vắng
Người ơi nhớ chăng. Chiều rơi mái vắng
Nhớ nhung nhiều. Người ơi nhớ nhung nhiều
Hẹn ước hôm nào. Lời tình cuối hôm nào
Mình đã trao nhau. Đã phai tàn mau
Khóc duyên ban đầu
Tình trong phút giây. Rồi thành thiên thu
Người ơi có hay. Lòng yêu mãi mãi
Người yêu đã xa. Tình yêu đã qua
Xem thêm:
Mùa Hè 42 ( LV Nguyễn Ánh 9/ Nguyễn Hồng Nhung/ Asia59)
Harmonica Summer of 42 - l'été 42
The Summer Knows ( Art Farmer).
Chuyện phi công trẻ lái máy bay L19 (bà già) cũng từng có tiền lệ với bài Diana của Paul Anka
I'm so young and you're so old
This, my darling, I've been told
I don't care just what they say
'Cause forever I will pray
You and I will be as free
As the birds up in the trees
Oh, please stay by me, Diana
Thrills I get when you hold me close
Oh, my darling, you're the most
I love you but do you love me
Oh, Diana, can't you see
I love you with all my heart
And I hope we will never part
Oh, please stay with me, Diana
Oh, my darlin', oh, my lover
Tell me that there is no other
I love you with my heart
Oh-oh, oh-oh, oh-oh
Only you can take my heart
Only you can tear it apart
When you hold me in your loving arms
I can feel you giving all your charms
Hold me, darling, ho-ho hold me tight
Squeeze me baby with-a all your might
Oh, please stay with me, Diana
Oh, please, Diana
Oh, please, Diana
Oh, please, Diana
Hát thì hát vậy thôi, thường thì trâu già vẫn ưa cỏ non, phải không các bạn ta ? Điện ảnh thì cũng có phim Lolita đó thôi!
Bạn nào nhớ không nhỉ ?
Ngày nay xem những phim +17 như "Sắc Giới" (Lust and Caution), "Người Tình " ( The Lover),...thấy chuyện ngày xưa đúng là "chuyện học trò". Nhưng không phải chính nó và những bài hát trong phim ngày đó mới là những kỷ niệm sâu sắc còn mãi với chúng mình sao ?
Lê Ngọc Phượng
Tháng 03 /2015