Deze site is er één van een verzameling sites over voorouders, meestal van mij.
De gegevens van voorouders worden gekoppeld aan echtparen in een site opgeslagen.
Daarop zijn twee uitzonderingen: mijn ouders en grootouders, die per persoon een site hebben en soms van voorouders waarvan de partner niet bekend is.
Als je ouders als echtpaar opslaat dan kan er een probleem ontstaan: wanneer een voorouder tweemaal getrouwd is, en wanneer dan uit elk huwelijk een kind geboren wordt dat een van mijn voorouders is. Daarvan is een afzonderlijke lijst gemaakt.
In feite een kwartierstaat van mij. De voorouders komen ook voor in mijn genealogie-systeem www.romansonline.com/familie.
Niet alle van naam bekende voorouders krijgen een site: als alleen de naam bekend is, op basis van de patroniem van een kind, krijgen ze geen eigen website.
Van al deze voorouders probeer ik via Internet zoveel mogelijk gegevens te verzamelen.
Je kunt wat dat betreft die voorouders in drie groepen indelen:
- Groep I: recente voorouders. Dat wil zeggen ongeveer van na de Eerste Wereldoorlog. Gegevens van na de Eerste Wereldoorlog zijn vanwege de privacy op Internet vaak niet toegankelijk. Het verschilt per soort gegeven.Overlijdensgegevens worden eerder vrijgegeven dan geboortegegevens. Aan de andere kant: er zijn vaak gegevens beschikbaar via de familie. Foto’s, verhalen en dergelijke.
In mijn situatie bestaat deze groep uit mijn ouders en mijn grootouders. Van mijn grootouders staan akten op Internet, maar er is ook vaak familie-informatie.
Deze 6 mensen hebben een website die aan hun persoon is gewijd.
- Groep II: overleden na 1811 en geboren voor ongeveer 1900. In 1811 werd de Burgerlijke Stand ingevoerd. Akten daaruit staan vaak op internet, bijv. op AlleFriezen.nl. Bij andere provincies zijn ook gegevens beschikbaar. In die akten kan men vaak oudere gegevens vinden: een overlijdensakte uit 1820 vermeldt de leeftijd van de overledene, zijn of haar echtgenote, en de ouders. Allemaal gegevens van voor 1811.
Via Tresoar.nl of AlleFriezen.nl zijn vele andere soorten gegevens beschikbaar: notariële akten,memories van successie ed. Ook krantenartikelen en advertenties zijn vaak beschikbaar.
Een probleem hierbij is de variatie in de spelling van een naam. Google vindt lang niet altijd alle varianten.
- Groep III: overleden vóór 1811. Toen was er nog geen Burgerlijke Stand. Soms staan doopboeken en andere kerkelijke registers op internet.
Er zijn weinig krantenartikelen van voor 1800, en die gaan zeker niet over mijn voorouders.
Er zijn natuurlijk wel krantenartikelen over personen voor 1800.
Sommige personen komen voor in boeken. Ook hier variatie in spelling van de namen.
Een website gewijd aan een persoon of een echtpaar gaat uiteindelijk bestaan uit minimaal 6 pagina’s:
a. De “Home” pagina. Daarop de namen van het echtpaar of naam van de persoon aan wie de site is gewijd,
de handtekening van die personen als die gevonden werden , gegevens van de ouders en de kinderen van dat echtpaar of die persoon. Vaak alleen het kind dat tot mijn voorouders behoort. Aangegeven wordt of van die personen ook een website in deze verzameling bestaat.
Geboorteplaatsen en plaatsen van overlijden zijn links naar plaatsen uit de verzameling plaatsen die een relatie hebben met een of meer voorouders.
b. Een pagina “1. Levensverhaal” met wat er over zijn of haar leven wat in de familie nog bekend is, met foto’s, en wat op Internet te vinden is over deze persoon.
Als ik geboorte-, trouw-, en overlijdensakten tegenkom zet ik die op de site. Ook memories van successie zet ik er op. Dat zijn akten opgemaakt voor het vaststellen van de successierechten.
In genealogische documenten worden vaak achternamen gebruikt terwijl die in akten voor 1811 niet worden gebruikt. Pier Aukes Jongbloed Tjerda heet in akten gewoon Pier Aukes.
Er staan uit die tijd ook notariële akten op Internet. Soms is er weinig verband tussen de akten. Daarvan zijn er nog maar weinig aan de diverse websites toegevoegd.
In 1811 moesten alle hoofden van gezinnen een achternaam kiezen. Dat werd in akten vastgelegd, waarvan er vele nu op internet te vinden zijn. Die uit Friesland in www.tresoar.nl.
Als ik van een voorouder zo’n akte vind zet ik die op de site.
In zo’n akte worden indien aanwezig kinderen en kleinkinderen genoemd. Maar niet de echtgenote!
Soms is er niet meer bekend dan al op de voorpagina staat.
c. Een pagina "2. Hun leven".
Het is moeilijk je voor te stellen hoe het is om te leven in een tijd zonder kranten, radio, TV, auto’s en fietsen, treinen en vliegtuigen, laat staan Internet. Hoe hun leven was is natuurlijk sterk afhankelijk van omstandigheden zoals een oorlog.
Ik krijg de indruk dat de bewoners van Friesland minder vaak het slachtoffer van een oorlog waren dan die van sommige andere provincies, maar het is natuurlijk niet aan hen voorbij gegaan. Ook overstromingen en epidemieën hadden veel impact.
Ik denk dat religie heel belangrijk voor ze was. Reformatie, Afscheiding, Doleantie, Vrijmaking - het speelde een grote rol in hun leven.
Vanaf ongeveer 1850 deed de mechanisatie van het boerenbedrijf zijn intrede, en later ook in de huishouding. Met de ontwikkeling van motoren kwam alles in een stroomversnelling. Het had een grote invloed op het leven van voorouders uit die tijd. Maar automatisering lag buiten hun belangstellingssfeer.
Cultuur kwam er in hun denkwereld bekaaid af.
Wat wisten mijn voorouders van Spinoza en Kant, van Vondel en Achterberg, van Shakespeare en Goethe, van Mozart en Beethoven, van Rembrandt en van Gogh, van van der Waals en Einstein, van Elvis en de Beatles? Weinig, ben ik bang. Film was zondig in mijn jonge jaren en een toneelstuk mocht alleen als het een samenspraak heette.
(Hoewel, in het verre verleden behoorden sommige voorouders tot de adel, en hoefden dus niet de hele dag te werken. Maar vaak besteedden zij hun vrije tijd liever aan oorlogvoeren.)
Ook sport behoorde niet tot hun belangstellingssfeer. Zondagssport was ook zondig.
Maar van de prestaties van Abe Lenstra genoten ze toch stiekem.
Voeding is een belangrijk aspect van het leven, en er veranderde nogal wat in de loop der eeuwen. Bijvoorbeeld door de aanleg van waterleiding kwam betrouwbaar drinkwater ter beschikking. Op een gegeven moment werd de aardappel volksvoedsel. Wanneer?
Op de pagina "2. Hun leven" probeer ik de tijd te beschrijven waarin de persoon leefde, vooral zaken die zij naar mijn mening belangrijk vonden.
Dat gebeurt door de tijd in te delen in tijdperken, en belangrijke gebeurtenissen daarbinnen een eigen venster te geven. Minder belangrijke gebeurtenissen worden vermeld op de tijdperk-pagina. Daar staat ook een lijst met de namen van personen die in dat tijdperk leefden.
d. Een pagina ”3. Relatie” geeft aan hoe deze persoon/personen in het totaal van de verzameling websites past, opgehangen aan een van mijn grootouders.
e. Een pagina “4. Links” met links naar sites waar die persoon op voorkomt of die personen op voorkomen en links naar andere websites van mij. Het zoeken naar de links naar de genealogische sites worden met Google begonnen.
Overigens worden veel genealogische sites niet door Google geïndexeerd. Dan moet je gaan zoeken in de site van zo'n genealogisch systeem.
En vaak moet je dan lid zijn.
Een ander probleem is het aantal resultaten. Bij Google is 1.000.000 niet uitzonderlijk. Zoveel kan men onmogelijk controleren op relevantie. Meestal stop ik als ik op één pagina antwoorden geen relevante resultaten vond. Je ontdekt al gauw dat het aantal relevante antwoorden extreem laag is.
Het zoeken is vaak niet zo eenvoudig als er veel mensen zijn met dezelfde naam, vooral als die bekender zijn dan de persoon waar je naar zoekt. Of als de naam ook nog een andere betekenis heeft. Een voornaam als “Alle” draagt weinig bij aan de selectiviteit van de vraag, en achternamen die ook een beroep (de Boer, Visser, etc.) zijn ook niet.
Er zijn veel sites die van elke persoon een aparte pagina maken. Dan wordt alleen de pagina van die persoon opgenomen, niet de pagina waarop hij of zij als vader, moeder, broer, zuster of kind wordt genoemd.
Er bestaan websites die gebruik maken van gegevens via OCR. De computer “leest” scans. Dat leidt tot merkwaardige misspellingen en andere fouten. Zo kwam ik een voorouder tegen die in Dolsterhuizen geboren zou zijn, gelegen in Newfoundland and Labrador, Canada. Dat moet Delfstrahuizen zijn, Friesland, Nederland.
Ancestry.com, Yasmi.nl en Pipl.com zijn zulke website. In het begin heb ik dit soort links wel in de lijst van links opgenomen, later niet meer.
Er zijn ook websites waar je geen toegang toe krijgt zonder je te registreren. Die heb ik meestal weggelaten.
Myheritage was een tijdje terug toegankelijk voor niet-leden. Nu niet meer. Links die ik had gevonden staan nog op de sites, maar er komen geen nieuwe meer bij.
Een probleem is dat als de fout wordt verbeterd er niet opnieuw wordt gezocht.
Een webpagina met verwijzingen naar pagina’s in dezelfde site wordt niet vermeld.
Ook in feite dezelfde website in een andere taal wordt gewoonlijk niet opgenomen.
Als met Google een pagina wordt gevonden moet geverifieerd worden of de naam die als zoekterm werd gebruikt ook op de pagina voorkomt. Soms heb je daarvoor Ctrl-F nodig, maar die blijkt niet altijd te werken. Dan vind je niets terwijl de term toch op de pagina staat.
Soms komt dat omdat Google nauw verwante termen ook meetelt, en Ctr-F niet, maar vaker werkt Ctrl-F niet correct. Google zoekt ook naar synoniemen, maar meestal helpt dat niet. Zo is bij Google Fokel geen synoniem van Foockel, en Freerck niet van Freerk.
Ook een probleem vormen unieke links. Als je veel websites vindt van een bepaald persoon, en maar een daarvan vermeldt de vader, dan moet je je afvragen welk bewijs er is dat deze persoon werkelijk de vader is. Sommige genealogen twijfelen eerder dan andere.
Ook een probleem is het feit dat sites, ook genealogische sites, soms zomaar ophouden te bestaan, of de gegevens reorganiseert, zodat de links niet meer kloppen.
Dit laatste doet zich o.a. voor bij Genealogieonline.nl. In 2018/19, bij de reorganisatie, werden alle links gecontroleerd.
Vaak vielen er heel wat links af, om allerlei redenen. Soms omdat de link niet meer bestaat, soms blijft de pagina hangen, soms is de link niet correct, soms moet je lid worden, soms zijn alle gegevens privé, ook al leefden de personen 300 jaar geleden. Al die links werden geschrapt.
Als er weinig links overbleven heb ik nieuwe gezocht.
Eigenlijk zou je regelmatig moeten controleren of de links nog werken. Als u een doodlopende link tegenkomt laat mij dat dan per e-mail weten.
f. Een pagina “5. Indexen”. Daar vindt u de alfabetische lijst van personen die een website van dit soort hebben, en een lijst op geboortejaar. Soms is het geboortejaar geschat. Soms is die schatting heel nauwkeurig, bijvoorbeeld als van iemand die in een bepaald jaar is overleden wordt vermeld dat hij 78 jaar oud was. De schatting is dan correct of er één jaar naast, afhankelijk of de persoon dat jaar al jarig was.
Maar bij anderen kan de fout flink groot zijn. Vooral als de schattingen meer dan één generatie betreffen. In de lijst is aangegeven of het een schatting was.
f. Een pagina “6. Toelichting”.Deze pagina dus.
Bronnen.
Groep I.
Heel recente gegevens kan men met Google vinden. Voor deze groep sites niet zo interessant want deze mensen zijn overleden. Met Google kan men ook minder recente gegevens vinden, via genealogische sites, en in boeken.
http://kranten.kb.nl/, de krantensite van de Koninklijke Bibliotheek. Is opgegaan in http://www.delpher.nl/. Met deze site kunnen krantenartikelen worden gezocht.
Vaak komen er heel veel artikelen uit. Met extra zoektermen en jaarbegrenzing kan men het aantal terugbrengen, maar men kan dan ook iets missen.
Op deze manier kan men recentere gegevens vinden dan in de Burgerlijke Stand systemen. Privacy is minder strikt: het heeft al in de krant gestaan.
http://www.graftombe.nl/site/index Een site met gegevens en foto’s van grafstenen.
Niet de meest recente, maar toch veel recenter dan bij de Burgerlijke Stand.
Soms de enige mogelijkheid de overlijdensdatum van een persoon te vinden.
In Tresoar “Voorouders” / “zoeken genealogie” vindt u de adreslijst van 1928.
Ook kan men er in Friesland uitgegeven kentekens vinden.(1906-1950).
De http://www.geneaknowhow.net/script/dewit/tel1915/, de telefoongids van Nederland van 1915. Per plaats. Altijd interessant wie er toen telefoon had.
Analoog vindt u in http://www.geneaknowhow.net/script/dewit/tel1950/index.htm de mensen die in 1950 telefoon hadden.
Groep II:
www.AlleFriezen.nl: bevat genealogische gegevens (geboorte akten(1811-1902), trouwakten(1811-1922) en overlijdensakten(1811-1942)) van de meeste gemeenten in Friesland. Bij het invoeren van deze akten werd voorheen een index-kaartje aangemaakt, dat de basis van het zoeksysteem vormde.
Daarvan zijn een aantal opgenomen. Tegenwoordig krijg je een door de computer gegenereerde pagina met wat gegevens.
Niet alle gegevens van de akte werden voorheen op het kaartje gezet. Van een weduwe of weduwnaar staat de naam van de overleden partner meestal niet op het kaartje. Soms staat de akte niet op de bijgeleverde akten-pagina. Tot nog toe heb ik die dan kunnen vinden op de volgende pagina.
Men kan het zoeken beperken tot een bepaalde gemeente, maar bij vroegere gemeenten moet je weten onder welke gemeente ze nu vallen. Schoterland bijv. onder Heerenveen.
Tegenwoordig wordt heel zelden een akte ter inzage aangeboden.
De krantensite van de Koninklijke Bibliotheek http://www.delpher.nl/. Met deze site kunnen krantenartikelen worden gezocht.
Vaak komen er heel veel artikelen als antwoord uit. Met extra zoektermen en jaarbegrenzing kan men het aantal terugbrengen, maar men kan dan ook iets missen.
Ook van groep II is veel in de kranten te vinden.
www.tresoar.nl: bevat 46 verzamelingen van gegevens over inwoners van Friesland in de categorie “Voorouders” / “zoeken genealogie”. Deze zijn van groep II of groep III.
Ik noem er een paar:
- Memorie van successie. Dit is een akte die vanaf 1818 werd opgemaakt bij het overlijden van iemand, ten behoeve van de fiscus (successie rechten). Ze staan op microfilm. Van de akten zijn kaartjes gemaakt door de heer Zeilmaker, en die zijn op de website raadpleegbaar. Bij de oudere akten bevatten de kaartjes ook vaak de namen van de erfgenamen, bij de nieuwere, vanaf 1856 niet.
De kaartjes zijn per kantoor georganiseerd.
Ik heb de kaartjes van de overledene op de site gezet, en een enkele keer als de persoon van de site erfgenaam was.
- Naamsaanneming 1811. In 1811 moesten alle Nederlanders een achternaam aannemen. Van de akten waarin dit is vastgelegd is een systeem gemaakt, en ik heb gezocht of de personen van deze verzameling er in voor kwamen. Als dat zo was heb ik een kopie van de akte op de site gezet. De verzameling akten lijkt niet compleet.
Op de akte staat een persoon met zijn kinderen, met hun leeftijd. De naam van de vrouw ontbreekt.
In de subrubriek Schatkamer/Digicollectie vindt men een hele collectie van allerlei soorten verzamelingen, van poësiealbums via luchtfoto’s en doopboeken tot het “Stamboek van den Frieschen Adel”. Vaak links naar een andere website.
Ze hebben gemeen dat er geen indexkaartjes van bestaan. Zoeken is dus niet altijd simpel.
http://www.friezen-in-de-tiendaagse-veldtocht.nl/ Link vanaf Tresoar.
Je kunt zoeken naar de Friezen die aan de tiendaagse veldtocht hebben meegedaan.
Het is een alfabetische lijst met namen, onderdeel, geboorteplaats en datum.
Groep III.
Ook van groep III bevat www.tresoar.nl gegevensverzamelingen.
In de subrubriek Schatkamer/Digicollectie vindt men een hele collectie van allerlei soorten verzamelingen, van poësiealbums via luchtfoto’s en doopboeken tot het “Stamboek van den Frieschen Adel”.
Ze hebben gemeen dat er geen indexkaartjes van bestaan. Zoeken is dus niet altijd simpel.
Doopboeken en het Stamboek bevatten informatie over de voorouders van groep III.
Naast is er de verzameling van pagina's van plaatsen. Die plaatsen hebben dus een relatie met personen uit mijn verzameling.
Ze zijn geordend per gemeente/grietenij. Dus de recentere samenvoegingen van gemeenten zijn daar niet in verwerkt. Ook gemeenten hebben een eigen pagina.
Zowel de pagina's van gemeenten en die van plaatsen zijn een onderdeel van https://sites.google.com/site/venstersvoorgeslacht
Op die pagina's staat informatie over plaats of gemeente. De ene keer meer dan de andere keer.
Bij de pagina 2. Hun leven worden de tijdperken genoemd waarin zij leefden, met de bijbehorende belangrijke gebeurtenissen. Of een gebeurtenis belangrijk is is natuurlijk betrekkelijk willekeurig. Belangrijke gebeurtenissen hebben een eigen pagina, verzameld in https://sites.google.com/site/venstersvoorgeslacht.
Ik onderscheid 14 tijdperken.