TEXTO E3

Πλάτων, Συμπόσιον (203.a.9 20)

Πατρὸς δέ, ἦν δ' ἐγώ, τίνος ἐστὶ καὶ μητρός; Μακρότερον μέν, ἔφη, διηγήσασθαι· ὅμως δέ σοι ἐρῶ. ὅτε γὰρ ἐγένετο ἡ Ἀφροδίτη, ἡστιῶντο οἱ θεοὶ οἵ τε ἄλλοι καὶ ὁ τῆς Μήτιδος ὑὸς Πόρος. ἐπειδὴ δὲ ἐδείπνησαν, προσαιτήσουσα οἷον δὴ εὐωχίας οὔσης ἀφίκετο ἡ Πενία, καὶ ἦν περὶ τὰς θύρας. ὁ οὖν Πόρος μεθυσθεὶς τοῦ νέκταρος –οἶνος γὰρ οὔπω ἦν– εἰς τὸν τοῦ Διὸς κῆπον εἰσελθὼν βεβαρημένος ηὗδεν . ἡ οὖν Πενία ἐπιβουλεύουσα διὰ τὴν αὑτῆς ἀπορίαν παιδίον ποιήσασθαι ἐκ τοῦ Πόρου, κατακλίνεταί τε παρ' αὐτῷ καὶ ἐκύησε τὸν Ἔρωτα. διὸ δὴ καὶ τῆς Ἀφροδίτης ἀκόλουθος καὶ θεράπων γέγονεν ὁ Ἔρως, γεννηθεὶς ἐν τοῖς ἐκείνης γενεθλίοις, καὶ ἅμα φύσει ἐραστὴς ὢν περὶ τὸ καλὸν καὶ τῆς Ἀφροδίτης καλῆς οὔσης . ἅτε οὖν Πόρου καὶ Πενίας ὑὸς ὢν ὁἜρως ἐν τοιαύτῃ τύχῃ καθέστηκεν . πρῶτον μὲν πένης ἀεί ἐστι, καὶ πολλοῦ δεῖ ἁπαλός τε καὶ καλός, οἷον οἱ πολλοὶ οἴονται, ἀλλὰ σκληρὸς καὶ αὐχμηρὸς καὶ ἀνυπόδητος καὶ ἄοικος, χαμαιπετὴς ἀεὶ ὢν καὶ ἄστρωτος, ἐπὶ θύραις καὶ ἐν ὁδοῖς ὑπαίθριος κοιμώμενος, τὴν τῆς μητρὸς φύσιν ἔχων, ἀεὶ ἐνδείᾳ σύνοικος. κατὰ δὲ αὖ τὸν πατέρα ἐπίβουλός ἐστι τοῖς καλοῖς καὶ τοῖς ἀγαθοῖς, ἀνδρεῖος ὢν καὶ ἴτης καὶ σύντονος, θηρευτὴς δεινός, ἀεί τινας πλέκων μηχανάς, καὶ φρονήσεως ἐπιθυμητὴς καὶ πόριμος, φιλοσοφῶν διὰ παντὸς τοῦ βίου, δεινὸς γόης καὶ φαρμακεὺς καὶ σοφιστής· καὶ οὔτε ὡς ἀθάνατος πέφυκεν οὔτε ὡς θνητός, ἀλλὰ τοτὲ μὲν τῆς αὐτῆς ἡμέρας θάλλει τε καὶ ζῇ, ὅταν εὐπορήσῃ, τοτὲ δὲ ἀποθνῄσκει, πάλιν δὲ ἀναβιώσκεται διὰ τὴν τοῦ πατρὸς φύσιν, τὸ δὲ ποριζόμενον ἀεὶ ὑπεκρεῖ, ὥστε οὔτε ἀπορεῖ Ἔρως ποτὲ οὔτε πλουτεῖ, σοφίας τε αὖ καὶ ἀμαθίας ἐν μέσῳ ἐστίν. ἔχει γὰρ ὧδε.

PLATÓN, BANQUETE (203.a.9 20)

Y ¿de qué padre es –dije yo- y de qué madre? Realmente es larguísimo de contar, pero, no obstante, te lo referiré: Pues cuando nació Afrodita los dioses estaban invitados y, entre otros, Poros, el hijo de Metis; y, después que terminaron el banquete, llegó Penía, mendigando, como es natural de un banquete, y estaba alrededor de las puertas; entonces Poros, embriagado por el néctar –pues aún no existía el vino- penetrando en el jardín de Zeus presa de la pesadez se dormía; así pues Penía , queriendo, por su indigencia, tener un hijo de Poros se acuesta junto a él y dio a luz a Eros, por esa razón, precisamente, también Eros ha llegado a ser acompañante incondicional (=acólito) y servidor de Afrodita, por haber nacido en las fiestas de natalicio de aquella y, además, por ser, por naturaleza, amante de lo bello, puesto que también lo es Afrodita; de esta manera Eros, como hijo que es de Poros y de Penía, participa de una naturaleza tal: por una parte, en primer lugar, siempre es pobre y, delicado y bello, tiene necesidad de mucho, como muchos desean, pero duro y seco y descalzo y sin hogar, estando siempre en el suelo como lecho y sin cama, durmiendo al raso en las puertas y caminos, por tener la naturaleza de su madre, siempre compañero inseparable de la necesidad; por otra, por el contrario, conforme a la de su padre, es acechador para los bellos y los buenos, siendo valiente y audaz y vehemente, cazador temible, siempre urdiendo algunas maquinaciones, amante de la sabiduría y hábil en recursos, filosofando durante toda la vida, temible charlatán, preparador de venenos y experto en saberes; y así no ha sido dotado de una naturaleza inmortal ni tampoco mortal sino que, unas veces florece y sale a la vida en un mismo día, cuando está en la abundancia, pero otras veces cae muerto y, de nuevo, resucita gracias a la naturaleza de su padre, y lo que consigue siempre corre poco a poco, de manera que Eros nunca es pobre ni se enriquece, y, por el contrario está en medio de la sabiduría y de la ignorancia, pues es así;

Notas a Πλάτων, Συμπόσιον (203.a.9 20)

Συμπόσιον (203.a.9 20) ἦν: De ἠμί. ἐρῶ: De λέγω. ἡστιῶντο: De ἑστιάω subraya el sentido de “invitar a comer”, observa que puede ir en voz pasiva. προσαιτήσουσα: Participio femenino de προσαιτέω. οὔσης: Participio de presente femenino εἰμί construyendo participio absoluto. εἰσελθὼν: Participio aoristo pasivo en nominativo singular masculino. εἰσέρχομαι. βεβαρημένος: βαρύνω añade en el diccionario “estar pesado”. ηὗδεν: ver εὕδω. ἐπιβουλεύουσα: Participio femenino singular. γεννηθεὶς: Nominativo singular masculino de participio de aoristo pasivo de γίιγνομαι. οὔσης: Participio femenino genitivo singular, formando participio absoluto con Afrodita como sujeto. καθέστηκεν: Perfecto de καθίστημι. κατὰ: Preposición del acusativo que sigue; subraya en el diccionario el sentido: “conforme a” “según”.