«Σώστε τον αρχαιολογικό χώρο της Κυνόσουρας»

Post date: Jul 14, 2010 11:9:52 AM

Ιστορικοί δήμοι απ' όλη την Ελλάδα υποστηρίζουν την εκστρατεία διάσωσης και διατήρησης του χώρου που έχει οριστεί ως αρχαιολογικός στην Κυνόσουρα της Σαλαμίνας, όπου ναυμάχησαν Ελληνες και Πέρσες.

Κίνηση πολιτών στο νησί έχει ήδη συγκεντρώσει μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα υπογραφές (υπο)στήριξης που ξεπερνούν τις 4.000, ένας αγώνας που συνεχίζεται κόντρα σε «δυνάμεις» που έχουν μετατρέψει τον παγκόσμιας σημασίας αυτόν τόπο σε χωματερή, εμποδίζοντας έτσι την ανάπτυξη τουρισμού και τον ερχομό τουριστών απ' όλο τον κόσμο, λέει ο Μιχάλης Κανάκης, επικεφαλής του Perivos, συλλόγου για το περιβάλλον και τον πολιτισμό.

Ασπίδα δημάρχων για τη Σαλαμίνα

Με λιτό και απερίφραστο τρόπο ο Σπύρος Σοφράς, δήμαρχος Σαλαμίνας, που τάσσεται υπέρ της διατήρησης του χώρου ως αρχαιολογικού, είπε ότι «είναι μία ευκαιρία για την ανάπτυξη ήπιας μορφής τουρισμού στην περιοχή (σ.σ. που όσο πάει και... στενεύουν τα όριά της), όπου ορθώνεται ο τύμβος των Σαλαμινομάχων και που μπορεί να γίνει πόλος έλξης τουριστών όχι μόνον από την Ελλάδα.

»Αν η περιοχή της Ναυμαχίας συνδυαστεί και με άλλα αρχαιολογικά ευρήματα και πολιτιστικά μνημεία του νησιού μας ακόμα καλύτερα», τόνισε ο κ. Σοφράς.

Την ολόψυχη συμπαράστασή τους και την υποστήριξή τους στην προσπάθεια ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου της Κυνόσουρας στη Σαλαμίνα εκφράζουν οι Δήμοι Βεργίνας και Αρχαίας Ολυμπίας, καθώς επίσης και η ιστορική κοινότητα Νυμφαίου.

Ο Γιώργος Αμπατζόγλου, δήμαρχος Ελευσίνας, επισημαίνει:

«Εμείς που είδαμε τις αρχαιότητές μας να είναι καλυμμένες επί 1,5 αιώνα κάτω από τις καπνιές και τις σκόνες των εργοστασίων, και την αρχαιολογική μας ιστορία και αρχαιότητες να παραμένουν ηθελημένα εγκαταλειμμένες, κατανοούμε και συμπαραστεκόμαστε πλήρως στη διάσωση και ανάδειξη του αρχαιολογικού σας χώρου».

Ο δήμος και εγώ στηρίζουμε την προσπάθειά σας να αναδειχθεί ο αρχαιολογικός χώρος περί τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας, σημειώνει ο δήμαρχος Δελφών, Παναγιώτης Ι. Καλτσής, που εύχεται καλή τύχη στις προσπάθειες του Perivos.

Αλληλέγγυος στέκεται και ο Δήμος του Μαραθώνα, με δήλωση του δημάρχου Σπύρου Ζάγαρη, που αναφέρει μεταξύ άλλων ότι η νίκη των Αθηναίων στη Σαλαμίνα ήταν μια νίκη των ελεύθερων Ελλήνων, όπως λέει ο Αισχύλος. Ο Αλέξανδρος Πνευματικός, ο δήμαρχος Κορινθίων, θεωρεί ότι «ο χώρος της Ναυμαχίας της Σαλαμίνας πρέπει να προστατευτεί, να αναδειχτεί και να παραμείνει αλώβητος, αφού σηματοδοτεί το μέρος όπου οι Ελληνες αγωνίστηκαν ενωμένοι για την ελευθερία και τη δημοκρατία, το μέρος όπου σταμάτησε οριστικά η λαίλαπα του ανατολικού δεσποτισμού, το μέρος που καθιερώθηκε ως αφετηρία όχι μόνο της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας ναυτικής ιστορίας».

Από το Ηράκλειο Κρήτης ο αντιδήμαρχος Νώντας Σαρρής χαρακτηρίζει την περίπτωση της Κυνόσουρας στη Σαλαμίνα ως «άλλο ένα παράδειγμα της πλημμελούς αντιμετώπισης - αδιαφορίας του ελληνικού κράτους και της ελληνικής κοινωνίας, γενικότερα, να διαφυλάξει και να προβάλει την πολιτιστική της κληρονομιά».

Από την επίσης ιστορική Πέλλα ο δήμαρχος Απόστολος Τσαλταφερίδης δηλώνει την υποστήριξη του δήμου στην ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου της Ναυμαχίας της Σαλαμίνας.

«Σήμερα, ο ιστορικός χώρος είναι βυθισμένος στην παρακμή», είπε ο Μιχάλης Κανάκης, που ζητά από τους πολίτες να ενώσουν τις φωνές τους για να αναδειχθεί σε Μνημείο Παγκόσμιας Ιστορικής Κληρονομιάς, λέγοντας ένα μεγάλο ευχαριστώ στους εθελοντές που πλαισιώνουν την όλη προσπάθεια.

Μ.ΠΙΝ.

Τα πλοία που έγραψαν ιστορία: οι τριήρεις, τα πληρώματα, ο εμβολισμός

Η ναυμαχία της Σαλαμίνας ήταν μια σύγκρουση όπου κυρίαρχο ρόλο έπαιξε ο εμβολισμός, μας είπε ο Γιάννης Νάκκας, αρχαιολόγος που εικονογράφησε πλοία των αντίπαλων στόλων, τα πληρώματα και μία άποψη από εμβολισμό περσικής από ελληνική τριήρη.

Την εποχή των Περσικών Πολέμων η τριήρης είχε γίνει ήδη το βασικό πολεμικό πλοίο της αρχαίας Ελλάδας. Σύμφωνα με μια παράδοση, είχε εφευρεθεί από τον Κορίνθιο ναυπηγό Αμεινοκλή το 704 π.Χ., ενώ σύμφωνα με μια άλλη, ήταν μια εφεύρεση των Φοινίκων ναυτικών.

Η τριήρης ήταν ένα ιδιαίτερα ελαφρύ και χαμηλό πλοίο, μήκους 36-40 και πλάτους 4-4,5 μέτρων, φτιαγμένο κυρίως από ελαφρύ ξύλο (πεύκο). Βασικό της όπλο ήταν το βαρύ χάλκινο έμβολο της πλώρης, με το οποίο χτυπούσε με δύναμη και εξουδετέρωνε το εχθρικό πλοίο. Για τον σκοπό αυτό η τριήρης είχε ένα ιδιαίτερα μεγάλο πλήρωμα κωπηλατών, διευθετημένο σε τρεις επάλληλες σειρές, ενώ δεν υπήρχε κανονικό κατάστρωμα ή άλλες προστατευτικές κατασκευές.

Σύμφωνα με τις ναυτικές επιγραφές της αρχαίας Αθήνας, κάθε τριήρης είχε πλήρωμα 200 ανδρών. Οι 170 κωπηλάτες, μοιρασμένοι σε τρία επίπεδα (οι θρανίτες επάνω, οι ζυγίτες στη μέση και οι θαλαμίτες στην κάτω σειρά). Οι κωπηλάτες αυτοί ήταν πάντα ελεύθεροι πολίτες και ποτέ δούλοι. Επαιρναν κανονικό μισθό και εκπαιδεύονταν εντατικά στην κωπηλασία και στην τέχνη του πολέμου στη θάλασσα.

Από τα υπόλοιπα 30 μέλη του πληρώματος οι δέκα ήταν οπλίτες, πολίτες της κάθε πόλης-κράτους. Φέροντας τον καλύτερο εξοπλισμό της εποχής τους (χάλκινο κράνος και κνημίδες, λινό ή δερμάτινο θώρακα, μεγάλη ασπίδα, δόρυ και ξίφος) και όντας καλά εκπαιδευμένοι, αποτελούσαν το δεύτερο πιο σημαντικό όπλο της τριήρους μετά το έμβολο. Στο πλοίο επέβαιναν επίσης και τέσσερις τοξότες ή ακοντιστές, συνήθως μισθοφόροι.

Το υπόλοιπο πλήρωμα το αποτελούσε ο τριήραρχος, διοικητής και χρηματοδότης του πλοίου, ο κυβερνήτης-πηδαλιούχος, ο αυλητής που έδινε τον ρυθμό στους κωπηλάτες και δέκα περίπου ναύτες διαφόρων καθηκόντων.

Οντας λαός χωρίς ναυτική παράδοση, οι Πέρσες κατά την εισβολή τους στην Ελλάδα είχαν στηριχθεί στους στόλους των ναυτικών λαών που είχαν υπό την εξουσία τους. Οι Φοίνικες, οι Αιγύπτιοι και οι Ιωνες ήταν υποχρεωμένοι να παρέχουν πλοία και πληρώματα στους Πέρσες βασιλείς για τις εκστρατείες τους.

Οι κωπηλάτες και οι ναύτες των περσικών τριηρών προέρχονταν από τις ναυτικές περιοχές που ήταν υποτελείς στην Περσική Αυτοκρατορία, οι οποίες άλλωστε προμήθευαν και όλα σχεδόν τα πλοία του πολεμικού της στόλου. Παρ' ότι γνωρίζουμε λίγα πράγματα για τα πληρώματα αυτά, ξέρουμε ότι ήταν εξαιρετικοί ναυτικοί και θαλασσοπόροι.

Η τεχνική του εμβολισμού προϋπέθετε μεγάλη ναυτική τέχνη και προσεκτικούς ελιγμούς ώστε το ένα πλοίο να εισχωρήσει στην εχθρική παράταξη και να χτυπήσει ένα αντίπαλο πλοίο στα πλευρά. Τα πολεμικά πλοία της εποχής, λόγω της ελαφριάς κατασκευής τους, δεν βυθίζονταν αλλά γέμιζαν νερό από την τρύπα και τις ρωγμές και μπατάριζαν. Γίνονταν έτσι ουσιαστικά άχρηστα. Οταν ο εμβολισμός δεν ήταν δυνατός ή τα πλοία συμπλέκονταν μεταξύ τους, οι πολεμιστές έκαναν ρεσάλτο και προσπαθούσαν να καταλάβουν το αντίπαλο πλοίο και να το κάψουν ή να το αιχμαλωτίσουν.

Ελευθεροτυπία 14 Ιουλίου 2010