Fungi - Dikarya - Basidiomycota - Agaricomycotina - Agaricomycetes - incertae sedis - Russulales - Russulaceae - Russula - Russula parazurea
Jul. Schäff., Zeitschrift für Pilzkunde: 105 (1931)
De Berijpte russula (Russula parazurea) is een middelgrote paddenstoel die gekenmerkt wordt door zijn blauw- tot loodgrijze hoed met een opvallende poederachtige of 'berijpte' glans.
Belangrijkste kenmerken
Hoed: De hoed is doorgaans 4 tot 9 cm breed en varieert in kleur van grijs, blauw en blauwgroen tot soms een paarse tint aan de rand. De afwerking is mat en, vooral bij jonge exemplaren, bedekt met een poederachtige laag die er bij regen af kan spoelen. De vorm is eerst gewelfd, maar wordt platter naarmate de paddenstoel ouder wordt.
Lamellen: De lamellen zijn wit tot crèmekleurig, staan dicht opeen en zijn aan de steel bevestigd. Ze zijn, net als het hele vruchtvlees van russula's, erg broos.
Steel: De steel is wit, stevig en recht, en meet doorgaans 3-8 cm lang bij 1-2 cm dik. Bij doorsnijden breekt de steel als een stuk krijt door de ronde celstructuur die kenmerkend is voor het Russula-geslacht.
Vlees: Het vlees is wit, vast en heeft een milde, champignonachtige smaak, wat een belangrijke indicatie is voor eetbare russula's (giftige soorten hebben vaak een scherpe, hete smaak).
Sporeekleur: De sporeekleur is bleekcrème.
Habitat en verspreiding
De Berijpte russula is een algemeen voorkomende soort in Europa en groeit in symbiose (mycorrhiza) met loofbomen, met name eiken, beuken en hazelaars, en soms ook met dennen. Hij is te vinden van de late lente tot de late herfst, vaak langs paden in gemengde bossen.
Foto's © Alina & Chris Billekens.
Russula parazurea - Julius Schäfer - Zeitschrift für Pilzkunde: 105 (1931)
Russula palumbina subsp. parazurea - (Julius Schäfer) Konrad & Maublanc - Icones Selectae Fungorum Fasc. 9: 418 (1935)
Mycobank CC BY-NC-ND
Arnolds, E., R. Chrispijn & R. Enzlin (2014) - Hoofdstuk 21a: Lanen op voedselrijke bodems. Ecologische Atlas Paddenstoelen Drenthe 2: 565 (met illustratie)
Eyssartier & Roux (2013) - Guide Champignons France Europe: 186
Gerhardt (1999) - Paddenstoelengids onderweg: 446
Jansen, G.M. (2025) - Russula in Nederland en Vlaanderen
Keizer, P.J. (1990) - Enkele opmerkingen over de Russula's van de groep der Griseinae. Coolia 33(2): 45-49
Læssøe & Petersen (2019) - Fungi Temperate Europe 1: 384 (foto)
Wisman, J. (2011) - Russula plumbeobrunnea; tot nu toe steeds verward met Russula parazurea. Coolia 54(3:)109-112
Russula parazurea op internet:
MushroomExpert
The Ultimate Mushroom Guide