Geastrum pseudolimbatum

• Geastrum pseudolimbatum - Hollós - Mat. Természettud. Közl. 19: 507 (1904)

• Geastrum pseudolimbatus - Hollós - Mat. Természettud. Közl. 19: 507 (1904)

• Geaster pseudolimbatus - Hollós - Mat. Természettud. Közl. 19: 507 (1904)

• Geastrum coronatum f. pseudolimbatum - (Hollós) Dörfelt & Müller-Uri - Boletus 7 (1): 19 (1983)

De Krulaardster is een kleine aardster die sterk doet denken aan de Forse aardster (G. coronatum), maar zich daarvan onderscheidt door de subhygroscopische slippen en het in jonge toestand licht ruwe bolletje. Het bolletje is gesteeld, (aanvankelijk) fijn ruw, later bijna glad, licht tot donker van kleur en heeft soms een apophyse (uitzakking aan de onderzijde van het bolletje). De steel is lichtgekleurd (meestal donker bij de Forse aardster). De Krulaardster heeft een meestal scherp begrensde, gewimperde mondzone met hof. De 7 tot 13 slippen zijn subhygroscopisch, rollen vaak wat onregelmatig in maar bedekken in droge toestand het bolletje niet. De vastgegroeide aarde aan de onderzijde van de slippen pelt spoedig af. Ongeopende vruchtlichamen groeien ondergronds en zijn bolvormig tot afgeplat bolvormig,10-30 mm breed, met vastgegroeide aarde.

De Krulaardster is in het verleden wel opgevat als vorm de Forse aardster, maar is blijkens moleculair onderzoek een goede soort. De soort kan behalve met de Forse aardster ook verward worden met de eveneens subhygroscopische Ruwe aardster (G. campestre). De Ruwe aardster heeft echter een duidelijk geplooide mondzone en een blijvend wrattig ruw bolletje.

Leo Jalink, 2019  CC-BY-SA 3.0

De ecologie van de uiterst zeldzame en moeilijk herkenbare Krulaardster is nog onvoldoende bekend. De Nederlandse vondsten komen alle drie van droge plekken in kalkarm (of sterk ontkalkt) open duin. In het buitenland wordt de soort steeds aangetroffen op plaatsen met een zeer warm microklimaat ('gloeiend zand') in open duinen, in weiden of aan bosranden, vaak op plaatsen met zandige, weinig begroeide bodem.

De Krulaardster is niet bekend uit België en in heel Europa zeldzaam. De soort komt voor van de Middellandse Zee (Spanje, Italië) noordwaarts tot Zuid-Zweden, Litouwen en Europees Rusland.

Leo Jalink, 2019  CC-BY-SA 3.0

• Hansen L. & H. Knudsen (1997) - Nordic Macromycetes, Vol. 3:  342

• Jalink, Leo M (1995) - De aardsterren van Nederland en België. Coolia 38 Supplement

• Kelderman, P.H. (1996) - Aardsterren en Gesteelde stuifzwammen in Limburg. Natuurhistorisch maandblad 86(10): 235-249

• Læssøe, T.; J.H. Petersen; T.G. Frøslev & J.Heilmann-Clausen (2024) – Key to star-shaped gastromycetes (Astraeus, Geastrum and Myriostoma). Keys to the fungi of temperate Europe

• NMV (?) - Veldgids zeereep: Aardsterren (Geastrum en Myriostoma) online

• Wertwijn, J.W. (?) - Determinatietabel aardster-achtigen voor natuurgidsen.  Natuur in en om Diemen

• Fricke, S. & H-H. Handke (1961) -Untersuchungen zur 0ffnungsweise der Geastraceen-Fruchtkörper. Zeitschrift für Pilzkunde 27: 113-122

• Jeppson, M., Nilsson, R.H. & Larsson, E. (2013) - European earthstars in Geastraceae (Geastrales, Phallomycetidae) – a systematic approach using morphology and molecular sequence data. Systematics and Biodiversity 11(4): 437-465

• Jülich (1984) - Nichtblätterpize, Gallertpilze und Bauchpilze: 482

• Kelderman, P.H. - Hoe is het anno 2010 met de aardsterren in Limburg gesteld. Natuurhistorisch maandblad 2010 99-10 blz. 217-225

• Knijnsberg, L. (2013) - Aardsterren in de duinen van Kennemerland. tussen Duin & Dijk - Natuur in Noord-Holland 12(3): 12-15

• Læssøe & Petersen )2019) - Fungi Temperate Europe 2: 1250 (foto)

• Tanchaud, P. (2016) - Geastrum pseudolimbatum Hollos. MycoCharentes