Fungi - Dikarya - Basidiomycota - Agaricomycotina - Agaricomycetes - Phallomycetidae - Geastrales - Geastraceae - Geastrum - Geastrum elegans
Vittad., Mem. Accad. Torino 5: 15 (1842)
Geastrum elegans - Vittadini - Mem. Accad. Torino 5: 15 (1842)
De Bruine aardster is een kleine aardster. Het gladde, licht gekleurde en ongesteelde bolletje zit in een verdieping van de slippenkrans. De mondzone is hoog kegelvormig, gevoord-geplooid en niet begrensd (de plooien gaan geleidelijk over in het bolletje). De 5 tot 8 slippen zijn vaak naar onderen omgerold en hebben aan de onderzijde vastgegroeide aarde. Ongeopende vruchtlichamen zijn bolvormig, 6-18 mm breed en hebben vastgegroeide aarde. Ze groeien ondergronds. Door de combinatie van niet hygroscopische slippen, een ongesteeld bolletje en een niet begrensde, geplooide mondzone is de Bruine aardster onmiskenbaar.
Leo Jalink, 2019 CC-BY-SA 3.0
(bron: NMV Verspreidingsatlas Paddenstoelen, (zie onder links)De Bruine aardster (Geastrum elegans) is een zeldzame soort van zowel kalkrijke als kalkarme kustduinen. De soort komt vooral voor in open, mosrijke duingraslanden en in veel mindere mate ook in open duinheiden en op open plekken in duinbosjes van meidoorn en/of kardinaalsmuts. De Bruine aardster staat steeds op droge humusarme zandbodems. In de kalkrijke duinen is de soort vooral te vinden op plekken met oppervlakkig ontkalkte bodems (dauwbramenlandschap).
In Europa komt de soort voor van de Middellandse Zee tot aan de 60e breedtegraad (Schotland, Zuid-Noorwegen, Zuid-Zweden, Zuid-Finland, Estland), het meest in gebieden met continentaal klimaat.
Leo Jalink, 2019 CC-BY-SA 3.0
(bron: NMV Verspreidingsatlas Paddenstoelen, (zie onder links)Hansen L. & H. Knudsen (1997) - Nordic Macromycetes, Vol. 3: 342
Jalink, Leo M (1995) - De aardsterren van Nederland en België. Coolia 38 Supplement
Kelderman, P.H. (1996) - Aardsterren en Gesteelde stuifzwammen in Limburg. Natuurhistorisch maandblad 86(10): 235-249
Læssøe, T.; J.H. Petersen; T.G. Frøslev & J.Heilmann-Clausen (2024) – Key to star-shaped gastromycetes (Astraeus, Geastrum and Myriostoma). Keys to the fungi of temperate Europe
NMV (?) - Veldgids zeereep: Aardsterren (Geastrum en Myriostoma) online
Wertwijn, J.W. (?) - Determinatietabel aardster-achtigen voor natuurgidsen. Natuur in en om Diemen
Fricke, S. & H-H. Handke (1961) -Untersuchungen zur 0ffnungsweise der Geastraceen-Fruchtkörper. Zeitschrift für Pilzkunde 27: 113-122
Jaworska, J. & J. Łusszczyński (2009) - Gwiazdosz bury Geastrum elegans Vittad. - drugie stwierdzenie w Polsce. Chrońmy Przyr. Ojcz. 65 (3): 209–212
Jeppson, M., Nilsson, R.H. & Larsson, E. (2013) - European earthstars in Geastraceae (Geastrales, Phallomycetidae) – a systematic approach using morphology and molecular sequence data. Systematics and Biodiversity 11(4): 437-465
Jülich (1984) - Nichtblätterpize, Gallertpilze und Bauchpilze: 475 (als Geastrum badium)
Kelderman, P.H. (2010) - Hoe is het anno 2010 met de aardsterren in Limburg gesteld. Natuurhistorisch maandblad 99-10 blz. 217-225
Knijnsberg, L. (2013) - Aardsterren in de duinen van Kennemerland. tussen Duin & Dijk - Natuur in Noord-Holland 12(3): 12-15
Læssøe & Petersen (2019) - Fungi Temperate Europe 2: 1253 (foto)
Merino Alcantara, D. (2020) - Geastrum elegans. MicobotanicaJaen
nn
Geastrum elegans op internet:
Funbel
NMV Paddenstoel van de maand
Myco DB
The Ultimate Mushroom Guide
Pilzbuch Pilzwelten
Fichas Micológicas
Guía de Setas y Hongos de Navarra
De Interactieve Paddenstoelengids
Fungipedia