H. Heinsius (verdrag van Den Haag)

H. Heinsius (? – na 1701), was de opsteller en/of ondertekenaar van het verdrag van Den Haag (1701), een financiële tegemoetkoming voor vrouwelijke hugenoten.

Drie redelijk serieuze bronnen melden een belangrijke staatsman H. Heinsius. Het momentum betreft de aanloop naar het spannende Tweede Stadhouderloze Tijdperk (1702-1747). Dat was een kritieke periode en deze bewuste persoon zou vooraf een tijdelijke rol spelen. Het verdrag van Den Haag, een soort van 'geloofsverklaring', draagt zijn naam. Onderhandeling zou op 7 september 1701 geschieden en een maand later is er ondertekend, in Den Haag. Enkele jaren eerder, in 1697, ging hier reeds de Vrede van Rijswijk aan vooraf. Het betreft daar het Archief der Staten van Holland (inv. nr. 3996A) en een Duits staatsdrukwerkje met de Graf von Goes (Num. XVI) met enigszins verschillende (originele?) lezingen van de verdragstekst. In de drie bronnen is dit telkens gedaan met de ondertekenaar H. Heinsius. Speculerende denke men dan bijvoorbeeld even aan de tijdgenoot, de Eerwaarde Heer Henricus Heinsius (1676-1727) uit Enkhuizen. Wanneer we de zaken dieper beschouwen vallen enkele zaken op. Uit een ander inventarisnummer (inv. nr. 6300) in het eerstgenoemde Archief is op te maken dat er toevalligerwijze op 9 september 1701 ook een overeenkomst bereikt was inzake "Om de religie gevluchte Franse vrouwen", waar men een bedrag van 10.000 voor reserveerde. Het gaat dus om geldelijke ondersteuning van vrouwelijke hugenoten. Blijkbaar bleven zij alleenstaand rondzwerven en hadden zij allerlei vreemde nationaliteiten. De Duitse onderhandelingstekst in het boekwerkje welke voorafgaat aan de Latijnse verdragsversie noemt dezelfde ondertekenaars met hun andere namen: Petrum à Goessen (Carlsberg), Joannem Wenceslaum (Wratislava), Joannem Marlborough (Sandvidge), Didericum Eck de Pantaleon (Gent), Fridericum Baronicum de Reede (Liere), Antonium Heinsium (Holland), Wilhelmum de Nassau (Odijk), Everhardum de Weede (Oudewater), Wilhelmum van Haren (Het Bildt), Burchardum Justum à Weluelde (Buchlem), Wieberum Wichers (Groningen). Ook een willekeurige andere bron met de titel Werken van P. Ovidius Naso gedateerd 1695 noemt in het voorschrift klip en klaar H. Heynsius als de aanvoerder met het Privilege en de Zegels van de Staten van Holland en West-Friesland. Kortom 3x een onbekende H. Heinsius als onderhandelaar c.q. ondertekenaar. Wie was H. Heinsius?

Bronnen, noten en/of referenties

·         H. Heinsius: Financiële Verdragen

·         H. Heinsius: Staats Acta

·         H. Heynsius: Privilege

Label: Staten van Holland: Hollandse Biografie

© 2022 F.N. Heinsius