De waarheid over Sint Nicolaas

In de Bijbel leest men in Handelingen 27-5: "En toen wij overgevaren waren van Kreta, kwamen wij bij Myra in Lycië. Daar vonden wij een schip uit Alexandrië dat ons naar Italië zou brengen. Door stormen en vastentijden arriveerden wij echter pas na 1 jaar in Rome, en let wel, op 5 december." Nicolaas verrichtte uiteraard zendelingenwerk in Myra waar hij dan biskop was. Dit is al na 330 n.C. toen Constantijn de Grote dat ambt had bedacht. Men meent dat sint na 350 n.C. overleden is. Hij is de heilige winnaar (nikè) uit het volk (laos) die goed was voor de arme kinderen en voor de zeelieden. Kinderen gaf hij cadeau’s die hij, indrukwekkend, afleverde, met sterke moren, oorspronkelijk uit Afrika, die hij daarvoor, inhuurde. Zeelieden, gaf hij aan boord van het schip goede voorspellingen. Ondanks de storm, kwam men toch, heelhuids, thuis. Zijn feestdag is 6 december. Dan zien de arme kinderen het kado. Dit zou door het raam naar binnen gegooid worden, met een ferme worp. Denk vooral aan snoepgoed. Echter, de man zou om zijn vele geld juist vermoord zijn, in de nacht na 5 december, mogelijk door zijn helper, de moor, Petrus. Op 6 december is hij dan officieel gestorven. En niet lang hierna heilig verklaard. Myra heet tegenwoordig Demre. Myra is in het Grieks Μύρα (zeg Mora). Het ligt buiten Europa aan Aziatische zijde van de Bosporus vice versa Alexandrië. Daar woonden tot de kruistochten veel meer moren dan tegenwoordig. De Moraï lieten zich voor de kruistochten soms begraven bij het graf van Jezus wat tevens grote haat veroorzaakte bij de Joden. Het Sinterklaas-verhaal heeft de sterke arbeidskrachten vooral nodig om de mora -listische angst te zaaien bij de kinderen. In realiteit worstelt men echter met deze achtergrond en maakt er een weinig overtuigend verhaal van met schoorstenen en roetmoppen. De Paus, mogelijk diezelfde Petrus, heeft Nicolaas daarna heilig verklaard. Dat gebeurde meestal met martelaren welke vermoord waren om hun zendingswerk. Men weet ook nog dat bisschoppen geld uitdeelden aan kinderen, in ruil voor informatie over de buurtbewoners, en dat dit bij het volk altijd op veel weerstand stuitte. De man zou begraven zijn in Myra, later herbegraven in Bari en voortleven in Madrid als Sinterklaas. De Moren werden een groot en sterk volk in heel Zuid-Europa. Bij de kruistochten, we zullen ze mores leren, is dit volk, pas rond 1271 verslagen. De aanvankelijk toch goede samenwerking tussen Nicolaas en Petrus, wordt eenmaal per jaar herdacht, op 4 december. Het topfeest voor kinderen wordt op 11 november voorafgegaan door Sint Maarten, met zelf snoepgoed halen bij alle buren, en na de kerst op 14 februari gevolgd door Sint Valentijn, door bloemen te ontvangen. Feestdagen zijn van oorsprong onduidelijk religieus, en vaak op eigen initiatief ontstaan. De Kerk speelde hooguit bij de kalender een belangrijke rol. Jaartelling, tijdrekening, tijdcorrecties, en de regie erover. Het Sinterklaasfeest vormt dus een diep ingewortelde traditie.

Julius Smidt van Gelder