NIET IEDEREEN MET AUTISME MISHANDELT EEN KIND NIET IEDERE MISHANDELING VLOEIT VOORT UIT AUTISME ..... MAAR AUTISME VAN EEN OUDER LEIDT WÈL (TE) VAAK TOT MISHANDELDING VAN EEN KIND ...
Tips voor / verzoeken aan ouders en andere mensen in de omgeving van kinderen van ouders met autisme
Nog maar al te vaak gebeurt het dat ouders van kinderen-van-ouders-met-autisme niet beseffen dàt, laat staan wèlke invloed autisme van een
vader en/of een moeder op hun kind of kinderen heeft. De basis van deze problematiek ligt volgens ‘KAsper’ in het
feit dat iemand met autisme (ongewild) in feite ‘blind’, of op zijn minst
‘slechtziend’ is voor de behoeften van andere mensen. Omdat autisme niet ‘stopt
bij de voordeur’, integendeel zelfs, bestaat deze zelfde ‘slechtziendheid’ daar
waar het gaat om de behoeften van het eigen kind van de persoon met autisme. Voor zover de behoeften van het kind zich rationeel laten
begrijpen zal een ouder met autisme hier vaak (maar soms ook niet) nog wel aan tegemoet kunnen komen. De
meeste mensen, ook met autisme, zullen kunnen ‘begrijpen’ dat een kind zaken
als eten, drinken en slaap nodig heeft. Zaken die rationeel, als kennis, bekend
kunnen zijn zullen ook door iemand met autisme ‘gekend’ kunnen worden.
Waar passieve mishandeling (verwaarlozing) zonder actieve mishandeling nog wel denkbaar is gaat ‘KAsper’ er van uit dat actieve mishandeling automatisch passieve mishandeling (niet (h)erkennen behoeften kind) omvat; in die zin is er volgens ‘KAsper’ nooit alleen sprake van actieve mishandeling maar ligt aan alle vormen van actieve mishandeling per definitie de passieve variant ten grondslag. Er is als het ware sprake van een ‘trapsgewijze opbouw’; aan iedere meer zichtbare vorm van mishandeling ligt per definitie het minder zichtbare element van ‘emotionele verwaarlozing’ ten grondslag. Niet zelden geven slachtoffers van lichamelijke mishandeling aan dat het fysieke aspect in feite nog de minste schade heeft aangericht, en dat de ‘mentale littekens en verwondingen’ als de meest ernstige beschadigingen worden ervaren. De laatste jaren wordt er steeds meer bekend over de gevolgen van zogenaamde 'emotionele verwaarlozing' van kinderen. Al met al heeft 'emotionele verwaarlozing' van een kind:
Een en ander betekent dat juist kinderen van ouders met autisme - let wel: het
gaat hier om een ‘groep’ die: - èn nog steeds onvoldoende als zodanig wordt herkend - èn vele malen groter is dan tot op heden algemeen wordt aangenomen! - per definitie te maken krijgen met het niet makkelijk zichtbare en tegelijkertijd zo schadelijke 'emotionele verwaarlozing'; juist kinderen van ouders met autisme lopen een sterk vergrote kans daar bovenop te maken te krijgen met lichamelijke verwaarlozing; juist kinderen van ouders met autisme lopen een sterk vergrote kans daar bovenop nog eens te maken te krijgen met actieve geestelijke en/of lichamelijke mishandeling! Waar in zijn algemeen een beeld lijkt te bestaan dat iemand met autisme ‘gewoon begeleiding nodig heeft om goed te kunnen functioneren’ vraagt ‘KAsper’ expliciet aandacht voor de kinderen van ouders met autisme. Het kind dat in een dergelijke situatie geboren wordt kan zichzelf niet beschermen tegen geestelijke en/of lichamelijke verwaarlozing en/of andere vormen van mishandeling. Wil het kind ook maar enige kans hebben om op te groeien tot een sterke en evenwichtige volwassene dan zal het dus door anderen beschermd moeten worden tegen de nadelige gevolgen van het autisme van zijn of haar ouder(s). Uiteraard zou het fijn zijn als ‘de andere ouder’ deze beschermende taak op zich zou nemen. Vaak zal deze ouder hier echter niet toe uitgerust zijn; het is juist deze ouder die een partner met autisme heeft ‘uitgezocht’, blijkbaar zonder te beseffen - of er zich veel van aan te trekken - welke gevolgen het gedrag van de ‘partner met autisme’ op het partnerschap en op het ouderschap zal hebben. Gedurende het huwelijk of partnerschap met de ouder-met-autisme zal een groot deel van de tijd en aandacht van 'de andere ouder' mogelijk 'weglekken' in het partnerschap en in ieder geval zal de steun die men doorgaans behoeft van een partner, vooral in het gedeelde ouderschap, voor een heel groot deel ontbreken; na een eventuele beëindiging van het huwelijk of partnerschap zal de alleenstaande 'andere ouder' niet zelden de handen vol hebben aan het regelen van de 'dagelijkse gang van zaken' en mogelijk het eigen verdriet om de scheiding en het verleden, en (mede) als gevolg daarvan mogelijk (te) weinig oog hebben voor de gevolgen van het autisme van de ex-partner/ouder-met-autisme in diens relatie met het kind. Daarbij komt dan ook nog eens dat deze 'andere ouder' zich in veel gevallen ook niet bewust zal zijn van het feit dat sprake is van autisme, laat staan van de gevolgen die dit heeft in de relatie tussen ouder en kind. Al met al lijkt ondersteuning ‘van buitenaf’ voor het kind dus de beste redding. Redding die er soms nog wel is in gevallen van duidelijker zichtbare vormen van mishandeling, maar die in het geval van het vaak moeilijker zichtbare - en tegelijkertijd (misschien ook juist mede daardoor) mogelijk meest schadelijke - 'emotionele verwaarlozing' vaak ontbreekt. Terwijl het juist die emotionele verwaarlozing is die aan de basis ligt, niet alleen van alle andere vormen van mishandeling, maar ook van enorme persoonlijke èn maatschappelijke gevolgen op latere leeftijd …
Als je van jezelf weet of vermoedt dat je autisme hebt en je
hebt kinderen: erken dat jouw autisme (buiten jouw schuld om) gevolgen heeft
voor jouw kind(eren). Ook al kan je dit zelf niet zien, het is zo! Daar hoef je
je wat ‘KAsper’ betreft niet schuldig over te voelen: ook jij hebt er niet om
gevraagd autisme te hebben, mogelijk was of ben je je niet eens bewust van het
feit dát je autisme hebt, en juist vanuit het autisme zal je niet kunnen zien
dat of hoe jouw kind hierdoor tekort gedaan wordt. Daarnaast is geen enkele
ouder in staat een ‘perfecte opvoeding’ te bieden. Maar als je van jezelf weet
of vermoedt dat je (mogelijk) autisme hebt is het wèl mogelijk je rationeel te
verdiepen in de gevolgen die dit heeft of kan hebben voor jouw kind(eren). En
die verplichting mag je wèl op je nemen! Uiteindelijk ben jij het die samen met
jouw (ex-)partner dit kind op de wereld heeft gezet en heb (ook) jij daarmee
automatisch verantwoordelijk-heden naar jouw kind toe! Het is aan jou om deze verantwoordelijkheden zo
goed mogelijk waar te maken! Als je van je (ex-)partner weet of vermoedt dat hij of zij autisme heeft en jullie hebben samen één of meer kinderen: erken dat het autisme van de vader of de moeder van jouw kind(eren) gevolgen heeft voor jullie kind(eren)! Verdiep je erin welke gevolgen dit zijn en hoe je dit kunt ondervangen. Verdiep je er in wat het betekent dat jouw (ex-)partner (mogelijk) autisme heeft, zowel voor jullie onderlinge relatie als ouders als voor de relatie tussen hem of haar als vader of moeder en jullie kind(eren). TIP: denk daarbij NIET dat jullie kind te jong zal zijn om gevolgen van het autisme van zijn of haar vader of moeder te ervaren; deze gevolgen zijn er vanaf het moment waarop het kind geboren wordt (en mogelijk al daarvóór)! Erken ook dat ook jij mogelijk niet degene bent die goed kan overzien welke gevolgen het autisme van jouw (ex-)partner heeft in relaties, zowel die met jou als die met jullie kind; er is een reden waarom jij juist met deze persoon (inclusief zijn of haar autisme) een relatie hebt of hebt gehad (hoe lang of kortdurend deze ook is of is geweest) en een kind hebt gekregen. Zoals overigens voor iedereen zal gelden kan het niet anders dan dat ook jij ‘blinde vlekken’ hebt voor wat blijkbaar in eerste instantie (en misschien wel nog steeds) voor jou goed of ‘normaal’ aanvoelde. Aarzel dus niet om je te laten adviseren en bijstaan door de juiste deskundigen op dit gebied! Als je als ‘buitenstaander’ signaleert dat een kind: - nooit complimenten krijgt van zijn of haar ouder(s), - verhoudingsgewijs veel, onterechte en/of te harde kritiek krijgt van zijn of haar ouder(s), - niet gewaardeerd lijkt te worden door zijn of haar ouder(s), - geen onvoorwaardelijke liefde lijkt te ontvangen van zijn of haar ouder(s), - niet door zijn of haar ouders erkend wordt in zijn of haar gevoelens, - niet op passende wijze door zijn of haar ouders tegemoet gekomen wordt in zijn of haar gevoelens en behoeften, - van zijn of haar ouder(s) geen ruimte krijgt een eigen mening te hebben of te ontwikkelen, - van zijn of haar ouders geen fouten mag maken / door zijn of haar ouder(s) wordt afgestraft, in plaats van ondersteund en begeleid, als het ‘fouten’ maakt, - geen (onvoorwaardelijke) liefde, warmte, aandacht en genegenheid ontvangt van de eigen ouder(s), of door de betreffende ouder(s) ‘liefde’ wordt onthouden bij wijze van straf, realiseer je dan dat dit kind mogelijk emotioneel - en wellicht ook nog op andere manieren - verwaarloosd (en dus mishandeld!) wordt! Weet dat emotionele en andere vormen van verwaarlozing een grote impact hebben op het leven van dit kind, niet alleen op dit moment maar ook in zijn of haar verdere leven! Sta er vervolgens eens bij stil dat ook dit kind deel uitmaakt van onze maatschappij, en vraag je af of dit kind kan en zal opgroeien tot een stabiele, gelukkige en gezonde volwassene; een volwassene die later bij jou om de hoek woont, en van wie jij later mogelijk afhankelijk bent als jij in het verpleeg- of verzorgingstehuis zit of anderszins hulp nodig hebt. Besef dat emotionele en andere vormen van verwaarlozing / mishandeling niet alleen ingrijpende gevolgen hebben voor dit kind en dit gezin, maar voor de hele samenleving waarvan jijzelf èn dit kind(-latere-volwassene) deel uitmaken! Het is dus ook aan jou te bedenken wat jij kunt doen ter voorkoming hiervan! Iedere hulp aan een individu is hulp aan de samenleving, en iedere 'kleine' stap kan grote gevolgen hebben ...
‘KAsper’, juni 2012, gewijzigd 08 september 2014 |