VIII-108 Jetske Sytses

Biografische aantekeningen

Bronnen

* 1760, 07-12 DTB inschrijving doop Kollum 449-2604: gedoopt Ietske, dr.v. Sietse Johannes

* 1782, 05-05, DTB inschrijving trouwen Kollum, 450-1494: bevestiging huwelijk Pijtter Ebbes wonende te Kollum en Jetske Sijtzes wonende te Kollum

* 1783, 19-03, DTB inschrijving doop Burum 447-3050: Janke geboren op 23-02-1783 te Burum, dr.v. Pieter Alkes en Ietske Sytses

* 1785, 08-05: DTB inschrijving doop Burum 447-3106: Maike geboren op 10-04-1785 te Burum, dr.v. Pietter Ebbes en Jitske Sytzes

* 1787, 27-05, DTB inschrijving doop Kollumerland 447-3160: Wijtske, dogter van Pijtter Ebbes en Jetske Sijtzes echtel. in Burum, welke dogter is geboren den 10 Majus 1787, Van den Vader ten doop gehouden op den 27 Majus 1787 te Burum is genaamd Wijtske.

* 1790, 03-01 DTB inschrijving doop Burum 447-3242: Sytske geboren op 07-12-1789 te Burum, dr.v. Pieter Ebbes en Jitske Sytzes

* 1792, 09-09 DTB inschrijving doop Burum 447-3356: Aebe geboren op 23-08-1792 te Burum, zn.v. Peter Ebbes en Jitske Sytzes

* 1794, 21-09 DTB inschrijving doop Munnekezijl 447-3418: Maggieltje geboren op 02-09-1794 te Munnekezijl, zn.v. Peter Ebbes en Jitske Sytzes

* 1797, 26-2: DTB inschrijving doop Kollum 449-4024: Pieter, geboren op 7-1-1797 te Kollum, zn.v. Pieter Eebes Broersma (lid munici. Kollum) en Jetske Sietes. NB: de vader is al overleden.

* 1811, 20-7: allefriezen.nl, NA Kollum, nots. L. Faber [invnr 070002, akte 134]: akte van scheiding tussen Ietske Sytzes en Janke Pieters c.s.: Ietske Sytzes, weduwe wijlen Pieter Aebes, en weer hertrouwd met Gerben Sjoerds, huisman onder Kollum, ter eenre, en Janke Pieters (weduwe wijlen Hendrik Hoppes), Maijke Pieters (vrouw van Marten Jans Feitsma), Wijtske Pieters, meerderjarige ongehuwde dochter te Dokkum, Sijtske Pieters (vrouw van Andreas Brouwer, mr. bakker te Dokkum) en twee voogden (Cornelis Aebes en Bartel Radema) namens de minderjarigen Meggeltje Pieters, Pieter Pieters en wijle Aebe Pieters, te zamen kinderen van wijlen Pieter Aebes Broersma.

Zij bezitten samen enig vastgoed, dat Pieter Aebes Broersma deels als ouderlijk erf bezat, deels heeft verworven: huizinge, bomen en plantagien, twee tuintjes met Petten, tien pondematen greidland gelegen in Laanstercluft onder Kollum, te zamen getaxeerd op fl 1450,-. Die tien pondematen kunnen als volgt beschreven worden:

1. 4 pondematen greidland in Laanstercluft in Kollum ten zuiden van de trekweg, met de erven van Arjan Aebeles ten oosten, de zwadde ten zuiden, Maijke Pieters ten westen en Jan Pieters ten Noorden (fl 300,-)

2. 3 pondematen dito, met Gerben Sjoerds ten oosten, de zwadde ten zuiden, dhr M. van Scheltinga ten westen en perceel 3. ten noorden (fl 450,-)

3. 3 pondematen dito, met Gerben Sjoerds ten Noorden en ten Oosten, perceel 2. ten zuiden en M. van Scheltinga ten westen (fl. 300,-)

4. twee tuintjes met de Petten in Kollum, met Jan Pieters ten Oosten, de comparanten zelf ten zuiden en noorden en dhr. M. van Scheltinga ten westen (fl 150,-)

5. een huizinge met hoven, bomen en plantagie c.a., gequoteerd met nr. …, wijk B, met Bartel Heinzes ten oosten, Gerben Sjoerds ten zuiden en ten westen en de Trekweg ten noorden (fl 250,-)

Ietske Sytzes heeft recht op 2/5 van dit vastgoed, de gezamenlijke kinderen hebben recht op 3/5 deel. Ietske loot de percelen nr. 1. en 4., de kinderen loten de nr.s 2,3, en 5. Omdat dat samen meer waard is van 3/5, moeten ze samen nog fl 130,- aan hun moeder en stiefvader uitkeren, hetgeen nu is gebeurd. Was getekend, ten huize van Janke Pieters Broersma te Kollum: (w.g. Zijtske Sijtses, Gerben Sjoerds, Kornelis Ebbes Broersma, B.O. Radema, Janke Pijtters Broersma, Maijke Pijtters, Marten Jans Feitsma, Wijtske Pijtters Broersma, Sijtske Pijtters Broersma, Andries Brouwer, + getuigen en notaris)

* idem, akte 135 [scan 267-274]: akte van scheiding tussen Pieter Aebes Broersma en de erven van Aebe Pieters Broersma. Verschenen: Janke Pieters Broersma (weduwe wijlen Hendrik Hoppes), Wijtske Pieters Broersma (meerderjarige dochter te Dokkum), Sijtske Pieters Broersma (vrouw van Andreas Brouwer, mr. bakker te Dokkum) Maijke Pieters Broersma (vrouw van Marten Jans Feitsma), en twee voogden (Cornelis Aebes Broersma, huisman, en Bartel Radema, mr. zilversmid) namens de minderjarigen Meggeltje Pieters Broersma en Pieter Pieters Broersma, en Ietske Sytses, weduwe wijlen Pieter Aebes Broersma, maar nu hertrouwd met Gerben Sjoerds, huisman te Kollum. De kinderen zijn voor 1/7 deel erfgenaam van hun vader en voor 1/6 van ½ van 1/7 deel via hun overleden broer Aebe Pieters Broersma, waarvan Ietske Sytses de helft van 1/7 part toekomt. Zij allen bezitten gezamenlijk onverdeeld vastgoed: een huizinge c.a. en 28 pondematen bouw- en greidland onder Kollum en Oudwoude, samen getaxeerd op fl 5850,-, maar bezwaard met een schuld van fl 130,- aan Ietske Sytses uit hoofde der eerste scheiding (zie akte 134). Ieder kind erft daarom fl 885:4:12 en de moeder erft fl 408:11:8. Ze willen deze erfenis nu verdelen.

Wijtske Pieters Broersma erft lot 1: 5 pondematen Greidland in Laanstercluft onder Kollum, met de drie pondematen die haar zus Janke Pieters erft ten oosten, Cornelis Aebes Broersma ten zuiden, Lubbert Jans ten westen en Louw Elzes Siccama ten Noorden (fl 1600,-, zodat zij de boedel fl 714:15:4 schuldig is)

Janke Pieters Broersma erft lot 2: 3 pondematen griedland in Laanstercluft onder Kollum met Cornelis Aebes Broersma ten oosten en zuiden, Sytske Pieters Broersma ten westen en Louw Eezes Siccama ten noorden (fl 1250,-, dus zij is de boedel fl 364:15:4 schuldig)

Lot 3 valt toe aan de twee voogden van Pieter Pieters: 3 pondematen bouwland in Laanstercluft met Louw Eezes Siccama ten Oosten, Jan Lulofs erven ten zuiden, de weduwe van Pieter Guarnier ten westen en C.S. van Heemstra ten noorden (fl 400,-, zodat de boedel aan Pieter nog fl 485:4:12 schuldig is)

Lot 4 valt toe aan Ietske Sytzes: 3,5 pondematen bouwland op de Wigeest onder Oudwoude, naast lot 5 (waarde fl 500,- dus fl 91:8:8 te veel)

Lot 5 valt toe aan de voogden van Meggeltje Pieters: 3,5 pondematen bouwland op de Wigeest onder Oudwoude, naast lot 4 (waarde fl 500: dus 385:4:12 te kort)

Lot 6 valt toe aan Sijtske Pieters X Andreas Brouwer: 3 pondematen Greidland op de Wigeest onder Oudwoude )waarde fl 600,-, dus fl 285:4:12 te kort)

Lot 7 valt toe aan Maaijke Pieters X Marten Jans Feitsma: 3 pondematen Greidland aan de Laanstercluft en drie pondematen daarnaast, plus een huizinge met bomen en plantagie c.a. nr. … wijk B, naast Bartel Heizes ten oosten, ietske Sytses ten zuiden en westen en de Trekweg ten noorden. (samen fl 1000,- dus fl 114:15:4 te veel)

* 1842, 30-6 [BS Kollumerland overlijden, 3008-85 gecompareerd]: Taeke Hendriks Ytsma, 36 jaar landbouwer onder Kollum en Lieuwe Djoerds Westerbaan, 46, arbeider onder Kollum, geburen, verklaren dat Jitske Sytzes, 81 jaar, zonder beroep, onder Kollum, en aldaar geboren, weduwe van Gerben Sjoerds Wiersma en dochter van haar wijlen ouders Sijtze Pieters en Janke Johannes, is overleden op 29 juni om vijf uur 's avonds in het huis Nr. 4, wijk B. te Kollum

* 1842, 30-6: Dokkum Inschrijving Memorie van successie 3036-505 (Filmnummer: 57) Jitske Sytzes overleden op 29-06-1842 wonende te Kollum. Er behoorde geen onroerend goed tot de nalatenschap. 84 jr; eerst wed. Pieter Ebes Broersma; laatst wed. Gerben Sjoerds Wiersma; moeder van Trijntje Gerbens Wiersma (vrouw van Durk Franzes van Lune, landbouwer) (uit 2e huwelijk) en Maaike (vrouw van Marten Jans Feitsma, koemelker), Wytske (vrouw van Johannes Plantinga, belastingontvanger Wolvega) en Magchteltje Pieters Broersma, vroedvrouw (vrouw van Tjebbe Franzes Boonstra, te Beetsterzwaag); grootmoeder van Regina Hendriks Broersma (vrouw van Jan Jans de Jong, arbeider), Pieter, belastingcommies Koudum en Durk Berends Huizenga, mr.kleermaker, Jitske (vrouw van Koert Klazes Damstra, schipper aldaar) en Lieuwkje Andreas Brouwer (vrouw van Klaas Klazes Sminia, te Wierum).

* 1842, 23-7: Dokkum Inschrijving Memorie van successie 3036-504 (Filmnummer: 57). Pieter Pieters Postma overleden op 23-07-1842, 45 jaar, wonende te Kollum. Er behoorde onroerend goed tot de nalatenschap. Ongehuwd; broer van wijlen Janke (moeder van Regina Hendriks Broersma, vrouw van Jan Jans de Jong, arbeider, en ook moeder van Pieter, belastingcommies Koudum en Durk Berends Huizenga, mr.kleermaker), Maaike (vrouw van Marten Jans Feitsma, koemelker), wijlen Sytske (moeder van Jitske, vrouw van Koert Klazes Damstra, schipper en Lieuwkje Andreas Brouwer, vrouw van Klaas Klazes Sminia, te Wierum), Wytske (vrouw van Johannes Plantinga, belastingontvanger Wolvega) en Magchieltje Pieters Broersma, vroedvrouw (vrouw van Tjebbe Franzes Boonstra, te Beetsterzwaag); halfbroer van Trijntje Gerbens Wiersma (vrouw van Durk Franzes van Lune, landbouwer Kollum). Saldo fl. 1.480,21.

* 1843, 02-01 Akte Notarieel archief, nots. Reijnder Buijsing (Kollum II). Akte: provisionele en finale toewijzing Bijbehorende aktenummers: 00013. Verkopers: Regina Hendriks Broersma wonende te Kollum, gehuwd met Jan Jans de Jong; Pieter Berends Huizenga wonende te Koudum; Durk Berends Huizenga wonende te Kollum; Maaike Pieters Broersma wonende te Kollum, gehuwd met Marten Jans Feitsma; Jitske Andreas Brouwer wonende te Kollum, gehuwd met Koert Klazes Damstra; Lieuwkje Andreas Brouwer wonende te Wierum, gehuwd met Klaas Klazes Sminia; Wytske Pieters Broersma wonende te Wolvega, gehuwd met Johannes Plantinga; Machteltje Pieters Broersma wonende te Beetsterzwaag, gehuwd met Tjebbe Hanzes Boonstra; Trijntje Gerbens Wiersma wonende te Kollum, gehuwd met Durk Franzes van Lune, verkopen aan Sierk Pieters de Boer wonende te Oudwoude voor fl. 611 een weidland, en aan Johannes Jans Korporaal wonende te Kollum voor fl. 625 een weidland.

Discussie / openstaande vragen

Waar en wanneer was het huwelijk tussen Jetske Sytses en Gerben Sjoerds Wiersma?

Volgens de overlijdensacte van Jetske Sytses heetten haar ouders Sytze Pieters en Janke Johannis. Ik kom in heel Friesland echter alleen een echtpaar tegen dat Sytze Johannis en Janke Pieters heet.

Er zijn meer mensen in Kollum die Sytze Johannis heetten, het is niet steeds duidelijk (aangezien de moeder bij de doop meestal niet vermeld wordt) van welke Sytze Johannis een bepaald kind is. Zo is er een Ietske, gedoopt op 7-12-1760 als dochter van Sytze Johannis, en opnieuw een Ietske, dochter van Sytze Johannis, gedoopt op 9-10-1768. Normaliter zou je aannemen dat de eerste Ietske jong is overleden, en dat een later zusje dezelfde naam krijgt. Maar bij "onze" Jetske Sytzes klopt de doopdatum van december 1760 uitstekend met de vermelding dat zij bij haar overlijden in juni 1842 81 jaar is. Het lijkt mij dan ook waarschijnlijk dat de tweede Ietske een kind is van de "andere" Sytze Johannis, die getrouwd was met Geeltje Brants.