IX-75 Stenhuis, Henricus

Biografische aantekeningen

Luitenant Stenhuis verkoopt in 1756 een partij hout en in 1767 nogmaals, en in 1758 een huis (met 3 woningen) buiten de Aa-poort. Hij bezit een grote Herberg/boerenplaats bij de oude Haarder Molen en ook de woning 'De Oude Haardermolen' zelf, die hij te huur aanbiedt in resp. 1758 en 1760. (Haarder Molen = de molen van Haren) In 1762 woont Jan Brant als hospes op de Oude Haarder Molen, en biedt dan varkens te koop aan. Op 30 januari 1767 wordt de 'deftige behuizinge, hove en onderhorige landerijen', de 'oude Haarder molen genaamd', staan de bij de Haarder Molen, te koop aangeboden door H. van Groenenbergh (qualitate qua). De brouwer Hermannus van Groenenbergh was een neef van Henricus Stenhuis' kinderen. Hij was in 1715 gedoopt als zoon van Johannes van Groenenborgh en Magdalena Sluijters.

Stenhuis stamt kennelijk uit een welgestelde familie, en trouwde met een eveneens welgestelde vrouw. Maar hij maakte grote schulden, en betaalde nooit zijn rekeningen. Na de dood van zijn eerste vrouw waren zijn bezittingen ongeveer fl 10.000,- waard, maar zijn schulden waren veel groter. Ook de bezittingen van zijn vrouw, die georven werden door zijn drie kinderen, waren samen ongeveer 10.000 gulden waard. Toen Stenhuis' weduwe in 1782 wilde hertrouwen werd opnieuw een inventaris opgemaakt. Toen bedroeg Stenhuis' bezit nog maar fl 22,-, terwijl zijn schulden ongeveer fl 31,- waren.

Zijn dochters bezaten toen echter elk ongeveer fl 3300,-, dochter Wildina zelfs 11.000,-. Wildina heeft bij haar huwelijk slechts fl 660,- ingebracht, maar daar na het overlijden van haar oma Wiltes nog een erfenis van fl 3775,- aan toegevoegd.

Bronnen

* 1740, 26-3: allegroningers.nl: DTB ondertrouw Groningen: Henricus Stenhuijs, vaendrigh in 't Borgerlijck Regiment deser Stadt, ps, en Jacoba Hillebrands, beijde van Groningen, pro qua de brouwer Eppo Wilts als oom en voormond. Copult: den 17 April door Ds: Folkers.

* 1742, Groninger Archieven, archief 710 Farmsumerzijlvest, 1567-1871 [inv.nr 56]: 4 Stukken betreffende problemen met de houtkoper H. Stenhuis over de leverantie van eikenhout voor de Farmsumerzijl, kennelijk bedoeld voor onderhoud van waterstaatswerken.

* 1756, 10-2: Opregte Groninger Courant: "De Lt. H. STENHUIS Presenteerd onder de Houdkopers bij Uytmyninge te laaten Verkopen, 1 Scheeps Laading Oost Zees Houd, bestaande in een groote partye extra Mooy en Zwaare Greynen Balken, lang van 16 tot 40 voeten, en zwaar van 12 tot 24 duym kant, als meede 5 à 6 Hondert Greynen Deelen 1/2 à 1 1/2 à 2 duym Dik van 10 tot 32 voet lang; Dit Houd zal 's daags Voor de Verkoping genommert leggen by de Nieuwe Zaag Molen de twee Gebroeders genaamd. Deeze Verkoping zal zyn op Vrydag den 20 February 1756. 's nademiddaags om 2 uur, buyten Steentil Poort, ten Huyze van de Olderman Eele Straating."

* 1758, 17-2: Opregte Groninger Courant: "De Lieutenant H. STENHUIS en Consort, gedenken op Woensdag den 15 Febr. 1758. 's avonds om 6 uuren, ten huyze van

Monsr. B. Hars by Strykgeld te laaten Verkopen, een Behuyzinge bestaande in 3 Woningen, gelegen ten Noorden buyten A. Poort op eygen grond, voorzien met verscheyden geryf, zoo als in de Aanflagen daar van is bekend."

* 1758, 24-3: Opregte Groninger Courant: "De Lt. H. STENHUIS, gedenkt te Verhuuren op aanstaande May 1758, een vermaarde Herberg, zynde ook een groote Boere Plaats, by Haarder Molen geleegen (de Oude Haarder Molen genaamt) zynde het Huys voorzien met een royaale Gang, Keuken, 2 Kamers, Melken en Karren Kamer, Kelder, Put en Regenwater, hier aan twee groote Schuuren, 12 Zaay en Weyde Campen en 6 1/2 Mat Hooy Land, zynde de Campen in de tyd van 3 Jaren met over de 36 Tas Vragt Miste voorzien. Jemand geneegen zynde, gelieve bovengenoemde daar over aan te spreeken, die zig in alles billyk zal laaten vinden."

* 1760, 14-3: Opregte Groninger Courant: "De Luitenant H. STENHUIS, is voorneemens op Vrydag zynde den 21 Maart 1760. Nademiddag om 3 uuren Publyk te Verhuyren, een Huys de Herberg de Oude Haarder Moolen genaamt, om op aanftaande May te aanvaarden, met daar onder Bouw, en Weyd Campen, en Hooylant. Jemant geneegen zynde het zelve te Huyren, gelieve zig te vervoegen op tyt en Plaats boovengenoemt."

* 1761, 21-1: allegroningers DTB Breukdodenboek Groningen [194-188]: Jacoba Hillebrands, vr Lieut. H. Stenhuis, Oostdam.

* 1765, 23-7: Groninger Archieven: archief 581 Familie Tjarda van Starkenborgh (1), 1500-1919 [1.1.02.23, invnr 65]: "Conditiën voor de verkoop door Arent Cornelijs, E. Tjarda van Sterkenborg in qualitate en B. Cleveringa, de laatstgenoemden als gemachtigden van de schuldeisers van eerstgenoemde, van een plaats met de beklemming van 38 grazen land te Leermuis; met verklaring, dat op deze conditiën koper is geworden H. Stenhuis". [NB: dit betreft de Stenhuis uit Farmsum]

* 1766, 6-5: Opregte Groninger Courant: "De Lieutenant H. STENHUIS, presenteert by Uytmyning te Verkopen aan ieder die gading maakt, in zyn Houtstek, gezaagt en ongezaagt Hout, op Vrydag den 9 May 1766. 's morgens precys te 9 uur. De Liefhebbers kunnen 't Woensdag voor de Verkoopdag in oogenschyn nemen."

* 1766, 4-12: Groninger Archieven: Inventarissen van Boedels bij de weeskamer overgegeven [1462 inv.nr. 72, nr. 51]: Exhibitie ter Weescamer in Groningen den 4 december 1766. Staadt en inventaaris zoo als de lut. Steenhuis en sijn vrouw N. Hillebrants in ongemeenschap hebben beseeten. Profijtelijke Staadt. Een huijs staande An der A. Verkogt voor de somma van Agt dusent Agt honderdt guld fl 8800:-. In Boedel Een Bedde peul en kussen (25:-:-), Een Japonse en Spanse deeken (4:10:-), een theetafel met swilck (1:16:-), een kopperen lantaaren (2:5:-), een koffij moolen, een blick trom (1:4:-), een thabacks comvoor snuter & cwisperd: (1:-:-), een tang en een suckerschaar (0:12:-), drie thee bortijs (1:4:-), een huis clock (16:-:-), een spiegel met een brune lijst (8:-), vier brune gladde stoelen (4:-:-), ses trijpen stol cussen (11:-:-), een bedde, peul, en vijff cussen (28:-:-) een Japonze deecken (5:5:-), Twe roode bedtgordijnen, een kab (4:-:-), een brun cantoor (10:-:-), drie stel glaasen kelken 15 stuck (5:-)1/2 doz: Blauw Por: teld: 4 bonte dito (3:10:-), een veldt taavel, een spiegel, 1/2 dozij stoov (7:2:-), 1/2 doz: glad: stoel: (6:-:-), 1/2 doz porzel: thee goedt een dito dozijn (5:4:-), Vier Japonz: Com: 1/2 doz Jalo W pot the G (5:16:-), 1/2 doz: dito teld: 4 dito de veek 11 mann: besltijs (4:10:-), een the tavel, een Bonma meter een dozijn plof G (5:-:-), een stoof pan 2 strijck berg 2 deeger pan 1 com:vo: (8:6:-), twe groen: B gordijn pon en hangser scham (3:4:-), een tinnen thobacksdoos een dit schenkat (2:4:-), drie dito koffijpodtten, een kooper thee kee (6:6:-), een vijsel 8 teekoppijs en schoteltijs (3:1:-), (somma: 188:19:-), 2 roode bedgordijnen, 7 bonte Pz: Telders 7:10:- etcetera... (een grote huisbijbel, etc) het totale getaxeerde inboedel, getaxeerd door Pieter Meijer, bedraagt fl 537:13:-. Nog door de schrijver der boelgoederen laten verkopen op 7-10-1766, voor fl 468:14:-, nog een schietroer fl 5:10:-, totaal generaal 9.811:17:- profijtelijke staat. Dan volgen enige pagina's ongetaxeerde spullen, w.o. stoffen, kindergoed. Schulden staande huwelijk: aan secretaris Gesseler, een verzegeling van fl 7000:-:-; aan dhr. Draaper een verzegeling van fl 1500:-, dus 8500:- aan preferente schulden. Boekschulden, gemaakt ne het versterf van Lut. (doorgehaald: Stenhuis) zijn vrouw: o.a. schulden bij Wesseling (Amsterdam), Tonnis Geerdts (Delfzijl) en dokter Helmoldt, samen maar liefst 2325:9:-. "Kinder vaste goederen": D'Brouwerie de Os genaamt; d'Herberg genaamt de Niewe Haarder Moolen; d'Herberg genaamt de Kooning van Poolen; eenig landt geleegen in de Padtpoel ... agt grafen zijnde pastorieland, 's jaerlijks 24 gulden vrij geld doende. D'Lut Stenhuis verklaardt niet te hebben Angebragt: Me Juffr J Hillebrandts Overleed: vrouw van d'lut Stenhuis heeft angebragt soo in verseegeling als gehat de som van negen dusent neegen honderdt twe en twintig Guld fl 9922:-:-. "Boven en vorenstaende inventaris is na waerheid en beste wetenschap door mij opgesteld en ter Stads weeskamer overgegeven. Gron den 4 Xbr 1766 (w.g.: H. Stenhuis)". Uitstaande schulden in de stad: enige vellen lang met schulden, Verder heeft hij bij ca 85 Groningers schulden en eveneens veel 'uitsaande schulden' in 't land, totaal fl 3856:15:2. Het lijkt er dus sterk op dat de schulden veel meer bedragen dan de bezittingen - kortom: Stenhuis is failliet, en vandaar dat zijn huis is verkocht, en dat namens hem de herberg van zijn kinderen eerst verhuurd, later verkocht wordt.

* 1767, 7-8: Opregte Groninger Courant: Er wordt een partij hout verkocht; "... zullende ... de conditiën te Farmsum by de Coopman H. Stenhuis ... te zien zyn."

* 1767, 13-12: allegroningers: DTB trouw Groningen [182-214]: Henricus Stenhuis, Hopman des Burgerlijcken Regiments deeser Stad, PS, en Gesina Sigers, beide van Groningen, pro qua Julle Alberts als stiefvader, cop. den 13 december 1767 door ds. Folckers

* 1768, 28-1: allegroningers: er is een huwelijkscontract van Christoffel Uilkens en Wildina Stenhuis dd 28-1-1768 uit Groningen; aan de zijde van de bruidegom bijgestaan door Elsabeen Cramers, wed. F. Uilkens, zijn moeder, Frederik Uilkens, zijn broer, Herm. Uilkens, broer, man van Johanna Fliedorp, en Anna Elsab. Stangenberg, zusters dochter; aan de zijde van de vrouw: H. Stenhuis, vader, Derk Arents Crans, zwager, Maria Hindrika Stenhuis, zuster, A. van Groenenberg, voormond van haar zuster en broers, Wilte Willems, idem dito

* 1768, 30-1: Ondertrouwacte Groningen, sabbati 30 Januari 1768: Christopher Uilkens PS en Wildina Stenhuis beide van Groningen pro qua de hopman Henricus Stenhuis als vader. Cop. Den 14 februarii 1768 door ds. De Blau. (i.m.: met belastinge te Wierum)

* 1768, 27-6: groninger archieven: Inventarissen van boedels bij de weeskamer [1462, invnr 73, akte 28]: Exhibitie ter Weescamer in Groningen den 27 Junij 1768. Staadt en Inventaaris soo als de kinder van de Hopm: Stenhuis bie Jaekoba Hillebrans in egte verweckt Na Provijsie oneele suvering des boedels besitten. Provijtelijcke Staadt. (Ten 1). de Brouwerje met sijn annexsen De Os genaamt (ten 2) Een Herberge de Coeningh van Poolen genaamtsijnde deeze biede porceelen verhuejrdt an de brouwer H. Waarendorp Jaars voor Twehonderdt vijven seeventich gulden en het laaste jaar voor 300 gulden. (ten 3.) Een verseegeling ten laste van de coopman D.A. Crans groot viertijnhonderdt guld na 3 1/2 prct, Coomt te verschijnen den 1 November.

* 1770, 8-9: allegroningers: DTB begraven Groningen [inv.nr 955, blad 137v]: de Hopm. Henderijkus Stenhuijs, heeft gewoont in de Steemenders str. Juffr Geesien Seerus sijn nagel. Huijsvr, twee lakens, fl 3:18:-, plus 1:4 = fl 3:16.

* 1770, 15-9: allegroningers: breukdodenboek Goningen [194-141]: Hendricus Stenhuis | man van Geesijn Sijsers, Stemennerstraat

* 1782, 25-7: groninger archieven: Inventarissen van boedels bij de weeskamer [1462, invnr 145, akte 61]:Staat van invantarij van alsoodaanige goederen als Hopman Stenhuis als overleeden en sijn huisvrou ... in gemeenschap hebben beseeten. De balans: profijtelijke staat bedraagt fl 22:-:-, de schadelijke staat (nl. geleend geld) bedraagt fl 31:9:-, dus de boedel bedraagt minus fl 9:18:-. (... dit mark heeft Gesina Sijgers, weduwe van de hopman Henderikus Stenhuis in mijne praesentie gesteld.) "Ondergeschreeve qualiviceere Beerent Dercks voorn mijn de Compareere wegens de weeduwe Stenhuis; en verklaare dat het opgemaackte invendair waarheit is, en meer Scholde dan goet is. (w.g.: Ernst August Rost)

* 1782, 27-7: allegroningers.nl: DTB trouwen Groningen [184-291v]: Hendrik Jan Kijff, PS, en Gesina Sijgers weduwe van de Hopman Hindrik Stenhuis, beide van Groningen, pro qua Willem Willems als daer toe versogt. Cop. den 16 augustus 1782 in Martini Kerk

kind 1: Albertus Stenhuis

* 1741, 15-11: allegroningers.nl: DTB dopen A-kerk: Albertus, z.v. Hinricus Stenhuis en Jacoba Hillebrants

kind 2: Jan Hilbrand Stenhuis

* 1742, 26-12: allegroningers.nl: DTB dopen A-kerk: Jan Hilbrand, z.v. Henricus Stenhuis en Jacoba Hillebrands aan der A

kind 4: Albertus Stenhuis

* 1746, 26-10: allegroningers.nl: DTB dopen: A.K.: Albertus, z.v. Henricus Stenhuis en Jacoba Hilbrants. d'A.

kind 5: Henrika Stenhuis

* 1748, 22-5: allegroningers.nl: DTB dopen: A.K.: Henrika, d.v. Henricus Stenhuis en Jacoba Hillebrands. d'A.

* 1765, 19-6: allegroningers: huwelijkscontracten Groningen archiefnummer 1534, [inv.nr 3645, akte 1534]: Bruid: Maria Hinderica Stenhuis, bruidegom: Derk Arent Crans. Assistenten van bruids zijde: Hendricus Stenhuijs, vader; Wildina Stenhuijs, zuster. Asst. bruidegoms zijde: NN Woltgraf, voogd; Jurjen Hindrik Crans, broer.

* 1765, 29-6: allegroningers: DTB Groningen trouw [182-111v]: Derk Arent Crans, Ps, en Maria Henrica Stenhuis, beide van Groningen, pro qua Mr. J. F. Woltgragt als ... Cop. den 14 juli 1765 door ds. Heringa.

kind 6: Jan Hilbrand Stenhuis

* 1749, 30-9: allegroningers.nl: DTB dopen: A.K.: Jan Hilbrand, z.v. Henricus Stenhuis en Jacoba Hilbrants. d'A.

kind 7: Maria Alegonda

* 1751, 17-3: allegroningers.nl: DTB dopen: A.K.: Maria Alegonda, d.v. Henricus Stenhuis en Jacoba Hilbrands, Oost A.

kind 9: Jan Hillebrant Stenhuis

* 1755, 28-9: allegroningers.nl: DTB dopen: A.K.: Jan Hillebrant, z.v. Henricus Stenhuis en Jacoba Hillebrants, an der A.

Openstaande vragen / discussie

Hoe is Hermannus van Groenenbergh familie van Henricus Stenhuis?

Er is wel enige verwarring over de juiste Henricus Stenhuis:

op 10-4-1740 gaat Hindericus Stenhuis van Farmsum te Farmsum in ondertrouw met Hinderika Meurs, wed. van Aijelt Ontjes Grijp te Pekela.

De houthandelaar H. Stenhuis is in 1742 in conflict over waterstaatswerken in Farmsumerzijlvest.

In 1767 is de koopman H. Stenhuis, ook in hout, woonachtig in Farmsum.

Maar Luitenant H. Stenhuis te Groningen is ook handelaar in hout, in 1756 bv.

Is de Groningse houthandelaar een neef van de houthandelaar uit Farmsum? De groninger trouwt nota bene twee dagen nadat zijn naamgenoot in Pekela getrouwd is!

[Er is één kind, Jacoba, te Groningen voor 1750 gedoopt, waarvan de vader Hil* heet: Jacoba, ~ Groningen 28-2-1706, dr.v. Hillebrand Jacob Gruijs (ontvanger) en Anna Elisabet Ripperda op de Cingel. Opmerkelijk is dat deze Hillebrand Jacob Gruijs heer was van de Fromaborg te Wirdum, waar dus de man van zijn eventuele kleindochter als ‘boer’ terecht komt] [een Jan Hilbrans is zwager van de bruidegom Eppe Wiltens, die in 1716 een huwelijkscontract sluit met Janna Tabing. Eppe is de broer van Wildina Wiltens, de vrouw van Jan Hilbrants uit Eelde; In 1768 is er een boedelinventaris van Jackoba Hillebrants, vrouw van Henricus Steenhuis, waarin M.A. Steenhuis, Johanna Tabing en Eppo Wiltens voorkomen – nee, wel in de index, maar niet in het stuk zelf. Jawel: verder kijken!; En raar genoeg: de inventaris van wijlen Jacoba Hillebrands wordt gevolgd door die van wijlen Johanna Tabing X Eppe Wiltens, die ondertekend wordt door H. Groenenbergh als voormond en H. Hilbrants als sibbevoogd]