X-119 Sluijs, Lambertus van der

Biografische aantekeningen

Het onder bronnen genoemde artikel in Jaarboek Amstellodamum gaat op een smakelijke manier in op de liederlijke levenswandel van de dansmeester Jan van der Sluijs, Lambertus' oudste zoon, die beschuldigd wordt van incest met zijn oudste dochter en zelfs van medeplichtigheid aan moord.  De vermoorde is een man die speciaal zou worden ingehuurd voor een vrijage met Jan van der Sluijs' vrouw, om zo een gegronde reden te hebben voor de echtscheiding die de vierschaar eerder niet wilde uitspreken. Een Zweedse kapitein, die de vrijage in scene zou zetten, vermoordde echter de man in kwestie.

Over Lambertus van der Sluijs meldt het artikel het volgende:

"Vanaf 1702 was hij aan de Amsterdamse schouwburg verbonden tot aan zijn dood in 1728. Hij was begiftigd met een mooie stem, waardoor hij zich ontwikkeld had tot een voortreffelijk declamator. Als zodanig heeft hij in de eerste helft van de 18e eeuw school gemaakt naast Cornelis Bor. Zijn beroemdste leerling was Izaak Duym de jonge. Corver geeft in zijn toneelaantekeningen een prachtige beschrijving van zijn sterke en zwakke kanten, zoals deze hem waren verteld door Jan Punt, die als jongen hem nog had zien spelen: ‘dat hij nooit lieffelijker noch schooner uitspraak gehoord heeft, dan van hem; dat hij zolang hij sprak, een uitmuntend (acteur) was, maar, als hij zweeg, gedurende de reden van den geenen, die tegen hem overspeelde, altijd met beide handen in de zijden stondt, en dus de gedaante van eenen pot met twee ooren uitmaakte’.

Geleidelijk aan zal hij het goudsmeden wat minder beoefend hebben, vanwege zijn vele toneelbesoignes. In 1723 volgde zijn benoeming tot kastelein van de schouwburg met een salaris van driehonderd gulden per jaar èn vrij wonen, licht en vuur. Hij betrok daarop de kasteleinswoning aan het pleintje voor de schouwburg aan de Keizersgracht."

Alida Crull koopt en verkoopt in Amsterdam enig vastgoed met haar zwager David van Oostrom, de man van Geertruid Krul.

Bronnen

Literatuur: Jaarboek Amstellodamum 1970: S.A.C. Dudok van Heel: "BIJ HET TONEEL IN DE 18e EEUW. DE TONELISTEN FAMILIES VAN DER SLUYS EN DUYM".

In 'Latynsche en Nederduytsche keurdichten', Rotterdam, 1733 komt het gedicht "Een nieuw lied op de bendes van de acteurs en actrices van de Amsterdamsche Schouwburg" voor. Enkele strofen betreffen Lambertus van der Sluys en/of zijn zoon Jan. Het is onduidelijk wie de genoemde Juffrouw van der Sluys is. Dat moet haast dochter Poulina zijn, maar van haar is niet bekend dat ze ook aan het toneel heeft gespeeld. "Stem Valsche Speelders. 1. Ik bid vrinden staat wat ruim / Daar komt zich Heer Sluis vertoonen / lon la lere lire la / Hy speelt heerlyk fraai en schoon / En hy spand van al de kroon van toere / loere la ut re mi fa sol la (...) 7. Daar komt Juffrouw van der Sluis / Zie hoe konstig kan zy danssen lon la / Ook zingt zy een air compleet / En speelt fraai voor Margareet van toere / loere &c (...)

* 1698, 16-4: familysearch DTB Zwolle, ondertrouwregisters: “Lambertus van der Sluis en Aleida Krul. De gebooden gaan meede tot Amsterdam, en moeten wettig consent brengen dat sijn vader het huuwlijk toestemt. Att. verthoont. Daerop attest: gegeven om elders te trouwen 9 meij 1698"

* 1698, 2-5: DTB Amsterdam trouwen [598-fol 3]: Sijn op acte van A. Driesche, predikant tot Swoll, ingetekent: Lambertus van der Sluijs, j.m. op de Prinsegracht, en Alida Krul, j.d., woont tot Swoll. NB: acte verleent den 18 Maij 1698. (w.g.: Lambertus van der Sluijs)

* 1700, 23-4: Stadsarchief Amsterdam, DTB dopen [Westerkerk 108-467]: Lambartus van der Sluijs heeft belijdenisse sijnes geloofs gedaan en heeft oversulx den Christelijken doop ontfangen.

* 1700, 13-6: DTB Amsterdam doop [Amstelkerk 121-157]: Jan. De V: Lambertus van der Sluijs; de M: Alida Crull; de g: Abraham Solicoffer en Elisabeth Edelijn.

* 1702, 26-11: DTB Amsterdam doop [Amstelkerk121-fol 210]: Willemijna. De v: Lambertus van der Sluijs. De m: Alida Crull. de g: Albertartus Cleemens en Anna Maria Rappers.

* 1705, 18-10: DTB Amsterdam, doop [Amstel Kerk 122-93]: Poulina. De v: Lambertus van der Sluijs. de m: Alida Cruls. de g: Jan van der Sluijs en Aplonia Craijestijn

* 1713, 30-8: familysearch DTB Amsterdam, lidmaten en communicantenregister Remonstrantse kerk: Jan van der Sluijs, Jongman

* 1716, 30-10: Stadsarchief Amsterdam, DTB ondertrouw: David van Oostrum van A., Wedr Geertruij Coster op de Lelijgraft, en Geertruijd Krul, van Campen, 35 jaar, woont als voorn, ouders doot, geassist met haar suster Alida Krul. Hij weeskamer voldaan 27 october 1716

* 1724, 7-6: DTB Amsterdam doop [Nieuwe Kerk 50-2]: Anna Alida, dr.v. Jacob Hendrik Blijdenberg en Willemina van der Sluijs; get: Lambertus van der Sluijs en Alida Krul.

* 1726, 18-7: DTB Amsterdam ondertrouw [565-189]: Jacob Backer, van A., oud 18 Jaar in de Warmoestraet, ouders doot, vide huwelijks rolle in dato den 12 Julij 1726, en Paulina van der Sluijs, van A., oud 20 jaar op de Keijsersgraft, geassist met haar vader Lambertus van der Sluijs. (i.m.: Hij huwelijxe voorwaerde vertoont en goet gekeurt). w.g.: J. Backer; Poulina vader Sluijs"

* 1728, 23-1: DTB Amsterdam begraven [Westerkerk 1103-64v]: "Lambertus van der Sluijs, op de Keijsersgracht. Graf ZZ 81, fl 15,-"

* 1728, 17-7: NA Amsterdam, nots Jan Ardinois [scan aktenr 125335]: Testament van Alida Krul. Ze woont: Kerkstraat, bij de Leidestraat. Ze prelegateert aan haar dochter Paulina van der Sluijs, getrouwd met Jacob Backer, fl 500,-. Verder heeft ze drie erfgenamen, die gelijke porties krijgen: Jan van der Sluijs, Paulina van der Sluijs, en het kind van haar overleden dochter Wilhelmina van der Sluijs, genaamd Anna Alida Blijdenberg

* 1737, 23-10: DTB Amsterdam, begraven [Westerkerk 1104-13]: Poulina van der Sluijs, in de Kerkstraat. fl 15,-].

* 1739, 5-4: Stadsarchief Amsterdam NA nots Daniel de Marolles: testament Alida Crull

* 1739, 20-4: DTB Amsterdam, begraafregisters [Westerkerk, 1104-19]: "Alida Krul, in de Kerkstraat. Graf ZZ 184. fl. 15,-". Er worden de volgende dagen meer mensen in datzelfde graf begraven.

* 1739, april: GAA NA Daniel de Marolles, scan akte 155616 bevat haar inventaris; eerder dat jaar is er een tweede testament van haar, waarin ze aan haar kleindochter Anna Alida Blijdenberg alleen de legitieme portie nalaat; Jan van der Sluijs, haar enige andere erfgenaam, krijgt de rest en is voogd en administrateur over Anna Alida van Blijdenberg. (ik zie die inventaris nu gedateerd 13-5-1739 - scan A33344000271.jpg en volgende] ik tref daarin aan o.m.: een Fransche en een Neederduijtsch testament, twee blom- en fruijtstucks schilderijen met zwarte lijsten, twee dito batailles, een dito een winters verte, twee dito boere gezelschapjes, een dito van geschilderd marmer, een dito scharmoesie, drie gemeene schilderijtjes, drie schilderijen met vergulde lijsten, een dito, verbeeldende een oude man met vergulde lijst, een kaart, Twaalf japanse en zes blauwe chocoladekopjes en schoteltjes, sommige met deksel en nog veel, veel meer Japans en blauw serviesgoed; in een koperen gedreven doos in een kast veel juwelen: een Carquan Coular met 21 diamanten, een slot met elf diamanten, een ring met negen en één met acht diamanten. Op de voorkamer twee familiestukken,  drie schilderijtjes (fruit en bloemstukjes en een zeegezichtje); een huis en erf in de Kerkstraat tussen de Vijzelstraat en de Reguliersgracht, een Schepenkennisse à 1000,- ten behoeve van Paulina van der Sluijs, weduwe Jacob Backer, op een huis en erf in de Hazenstraat tussen de Elandstraat en -gracht ten laste van Jan Nieuwenhuis. Lasten van de boedel: schulden aan de advocaten en notarissen J Wm Smit en Thierry Daniel de Marolles van resp 11:2:- en 63:10:-. Tijdens haar ziekbed van 7 tot 15 april uitgegeven etc (m.a.w.: ze is op 15 april overleden), onder andere aan dr. Burmanus, arts, en aan Jan Meth, chirurgijn en aan Ledeboer, apotheker. De begrafeniskosten bedroegen een kleine fl 200:- (inclusief grafrecht).

* 1739, 20-8: Stadsarchief Amsterdam, Transportregisters [KWS]: verkoop voor fl 100,-: Arnoldus Revius en Jan van der Sluijs, de executeurs van het testament van Alida Krull, weduwe Lambertus van der Sluijs, dd 5-4-1739 (nots Thierry Daniel de Marolles), die dit pand bij quijtschelding dd 6-4-1735 had gekocht, hebben 1/6 part van dit huis en erf verkocht aan dezelfde Jan van der Sluijs, die er al 5/6 van bezat op grond van dat testament, namelijk een huis en erf aan de Zuidzijde van de Amstelkerkstraat tussen de Vijzelstraat en de Reguliersgracht.

* 1765, 2-4: Stadsarchief Amsterdam, Transportregisters [KWS]: verkoop Kerkstraat door de erven Alida Krull, wed Lambertus van der Sluijs. fl 4600,-: Gecomp Bastiaan van Pause, notaris en Translateur in Rotterdam, voor zich en als gemachtigde (5-3-1765 nots Chr. Beijerman, R’dam – proc. boek v buitenen 49 fol 146vo) van Petrus Albertus van Hagen, organist in de grote kerk van Rotterdam, executeurs van het testament van wijlen Jan van der Sluijs (20-10-1764, nots. J. Th. Frescarode R’dam), die zelf bij KWS 20-8-1739 1/6 deel van dit huis kocht, waarvan hij al 5/6 bezet, als zoon en mede erfgenaam van Alida Krull, wed. Lambertus van der Sluijs, die bij testament 5-4-1739 (nots Thierry D. de Marolles, Asd) tot mede erfgenaam had uitgeroepen het dochtertje van toen reeds wijlen haar dochter Willemina van der Sluijs, te weten Anna Alida Blijdenberg, doch alleen de legitieme portie – dwz 1/6 part – en voor het overige was Jan van der Sluijs haar universele erfgenaam. Het perceel is bij KWS 6-4-1735 aan Alida Crul, wed. Lambertus van der Sluijs, verkocht, en de executeurs van de erfenis van Alida Crul hebben het 1/6 part verkocht aan Jan van der Sluijs, die daardoor 6/6 bezat, wat ook nog eens duidelijk wordt uit een acte dd 1-4-1743 voor nots Pieter de Marees (asd). De comparanten verkopen aan Thomas Oosterwijck een h+e in de Amstelkerkstraat ZZ, tussen Vijzelstraat en Reguliersgracht, thans door de koper bewoond en op een publieke veiling dd 18-2-1765 aan hem verkocht.

kind 3 Paulina van der Sluijs

* 1726, 18-7: Stadsarchief Amsterdam, DTB ondertrouw [565-189]: Jacob Bakker, van A., oud 18 jaar in de Warmoesstraat, ouders doot, vide huwelijksrolle in dato den 12 Julij 1726 & Paulina van der Sluijs van A., oud 20 jaar op de Kijsersgraft geasst met haar vader Lambertus van der Sluijs (w.g. Js. Backer Poulina vader Sluijs) (hij huwelijxe voorwaerde vertoont en goed gekeurt) [9-6-1735]

* 1737, 23-10: Stadsarchief Amsterdam, DTB begraven Westerkerk [1104-13]: Poulina van der Sluijs, in de Kerkstraat, fl 15,-.

Openstaande vragen / discussie

Waaraan is de geboortedatum van Lambertus ontleend?

Lambertus van der Sluijs komt niet voor in het lidmaten- en communicantenregister van de Remonstrantse kerk. Zijn dochter Maria ook niet, en Petronella evenmin. Zijn ouders echter wel en eveneens zoon Jan.