IX-5 Hoedemaker, Nicolaes
Nicolaas Hoedemaker
ouders: Hendrik Hoedemaker en Fenneken Hofkes
geboren: Enschede tussen 1683 en 1690,
gedoopt: (doopsgezind)
overleden: Enschede 13-10-1743
begraven:
beroep: Fabriquer en linnenreder te Enschede, handelaar tussen Amsterdam en Indië (?)
woonplaats / adres: Enschede
relatie: trouwt Enschede 6-4-1720
Maria Geertruid Stroink (IX-6)
ouders: Herman Jurriens Stroink en Catharina Lasonder
geboren:
gedoopt: (Nederduits Hervormd) Enschede 26-10-1685,
overleden: Enschede 26-1-1775.
begraven:
beroep: winkeliersche (1748)
woonplaats / adres:
Kinderen
Catharina Hoedemaker, geboren: ca 19-3-1721, gedoopt: 21-3-1721
overleden: Amsterdam ca 8-1-1798, begraven: Amsterdam 12-1-1798.
beroep:
woonplaats / adres: Enschede (feb. 1742), Amsterdam (juli 1742-1798)
relatie: ondertrouw Amsterdam 16-2-1742, trouwt Enschede 14-3-1742
Barend Udink, geboren: ?, gedoopt Amsterdam 18-5-1712
overleden:, begraven: Amsterdam 4-7-1775,
beroep: bankier,
woonplaats / adres: Amsterdam
ouders: Teunis Lambertsz Udinck en Bardinea (Bernardina) Ottenhof
Van de veertien in Amsterdam gedoopte kinderen blijven er 3 levenFenneken Hoedemaker, geboren:, gedoopt: Enschede 11-5-1723,
overleden: na 9-5-1781,
beroep:
woonplaats / adres:
relatie: trouwt 9-2-1746
Jan Steenberg, geboren: Enschede ca 1720,
overleden: Enschede 9-5-1781,
beroep: burgemeester van Enschede. Fabrikeur.
woonplaats / adres:
ouders: Hendrik Steenberg en Catharina Leurink.
Hieruit een zoon en zes dochtersHendrik Hoedemaker, geboren: Enschede 22-9-1725,
overleden: voor 28-1-1731Hermanna Hoedemaker, geboren en gedoopt: Enschede 10-1-1728,
overleden: Enschede 21-2-1818,
beroep:
woonplaats/adres:
relatie: ongehuwdHendrik Hoedemaker, * Enschede 1731-1799, X 1755 Geertruid Hoedemaker, VOLGT VIII-3
Herman Hoedemaker, geboren: Enschede 22-9-1733, gedoopt 27-9-1733
overleden: Enschede 24-3-1814,
beroep: Linnenkoopman en fabrikeur.
woonplaats / adres:
relatie: ongehuwd en kinderloos.
bijzonderheden: Stichter Hoedemakersfonds.dochter Hoedemaker, geboren: ca 1735
overleden: ca. 1735
biografische aantekeningen
In tegenstelling tot de studies van Benthem en Van Heek, tref ik in de archiefstukken een Nicolaas Hoedemaker aan die woont en werkt in Amsterdam, en twee reizen maakt in dienst van de VOC, de eerste maal (1743) om een zeer bescheiden schuld bij het Aalmoezeniersweeshuis in te lossen. Daaruit spreekt bepaald niet een vermogend en welvarend ondernemer, die met eigen schepen handel drijft op Oost-Indië.
Nicolaas' zoon Herman is de grondlegger van het Hoedemakersfonds. Bij testament liet hij zijn vermogen na aan de Stichting Het Hoedemakerfonds. Herman Hoedemaker stelde dat het fonds diende ter ondersteuning van zijn familieleden (de nazaten van zijn drie zusters), eventuele behoeftigen in de gemeente Enschede, of culturele projecten binnen de Gemeente Enschede [bron: www.hethoedemakerfonds.nl]
bronnen
Lit: genealogie Koek en enkele aanverwante families, https://www.genealogieonline.nl/genealogie-koek/I4532.php
Lit: F. van Heek: Stijging en daling op de maatschappelijke ladder (p. 208). Hij schrijft dat Nicolaas Hoedemaker fabrikeur te Enschede was en een eigen kantoor in Amsterdam had, en met eigen schepen handel dreef.
Lit: Benthem, geschiedenis van Enschede: Nicolaas Hoedemaker had een eigen kantoor te Amsterdam en dreef van daar uit op eigen schepen handel op Indië en op andere zuidelijk gelegen landen. Waarschijnlijk is hij een broer van Gijsbert.
* 1743, 27-11: OpenArch.nl: Nationaal Archief, Verenigde Oostindische Compagnie, archief 1.04.02, inventarisnummer 6160, folio 121 Nicolaas Hoedemaker, koopman in Amsterdam, vertrekt als Hooploper in dienst van de VOC, Kamer Amsterdam, met het schip Woitkensdorp naar Batavia. Het schip arriveert op 2-3-1744 op de Kaap, en vertrekt 19 dagen later weer, om op 11 juni 1744 in Batavia te arriveren. Op 17 januari 1745 vertrekt Nicolaas Hoedemaker al weer uit Batavia, met het schip Batavier. Hij arriveert in Amsterdam op 20 oktober 1745, en treedt, als gerepatrieerde, uit dienst van de VOC. Met een deel van zijn gage betaalt Nicolaas een schuld van fl 50,- af aan het Aalmoeseniersweeshuis in Amsterdam.
* 1746, 22-4: OpenArch.nl: Nationaal Archief, Verenigde Oostindische Compagnie, archief 1.04.02, inventarisnummer 6189, folio 90:
Nicolaas Hoedemaker maakt opnieuw een reis naar Batavia, ditmaal als bosschieter in dienst van de VOC. Hij vertrekt op 22 april 1746 met de "Slot van Kapelle" en arriveert op 5 oktober in Batavia. Een jaar later, op 3 oktober 1747 vetrekt hij met het schip "Diemen" waar naar Nederland, waar hij op 31-8-1748 aankomt.
kind 1:
* 1721, 21-3: Stadsarchief Enschede, verwijzingsfiche DN1H.0159 naar Doopakten NH Kerk Enschede, DTB akte 159: Catharina Hoedemaker, dochter van Nicolaas Hoedemaker en Maria Geertruid Stroink, vader doop 1688-1692, doopsgez, Linnenreder en koopman; moeder doop 26-10-1685, overl 26-1-1775; ouders: Herm Stroink, Catharina Lasonder; kind overl 12-1-1798, Amsterdam
* 1742, 16-2: Stadsarchief Amsterdam. DTB ondertrouw 585-126: Dese persoonen sijn op de Acte van Ant. Strick predikant tot Eindschede ingeteekent: Barent Udink, j.m. in de oude Nieustraat, Cathrina Hoedemaker, j.d. tot Eindschede en daar woonende. (i.m.: Acte verleend den 4 Maart 1742 om tot Enschede te trouwen.)
kind 2:
* 1723, 11-5: Stadsarchief Enschede, verwijzingsfiche DN1H.0160 naar Doopakten NH Kerk Enschede, DTB akte 160: Fenneken Hoedemaker, dochter van Nicolaas Hoedemaker en Maria Geertruid Stroink, vader doop 1688-1692, doopsgez, Linnenreder en koopman; moeder doop 26-10-1685, overl 26-1-1775; ouders: Herm Stroink, Catharina Lasonder; kind overl na 1781
kind 6:
* 1733, 27-9: Stadsarchief Enschede, verwijzingsfiche DN1H.0164 naar Doopakten NH Kerk Enschede, DTB akte 164: Hermannus Hoedemaker, zoon van Nicolaas Hoedemaker en Maria Geertruid Stroink, vader doop 1688-1692, doopsgez, Linnenreder en koopman; moeder doop 26-10-1685, overl 26-1-1775; ouders: Herm Stroink, Catharina Lasonder; kind overl 24-3-1814, linnenreder-koopman.
openstaande vragen / discussie
Ik begin te twijfelen, of de Amsterdamse Nicolaas Hoedemaker, die met de VNG naar Batavia vaart en kennelijk armlastig is, dezelfde is als de Enschedese Nicolaas Hoedemaker: de laatste komt geregeld voor in het Enschedese Stadsgericht, en overlijdt (volgens Benthem) al in 1743, als de tweede reis naar Indië nog gemaakt moet worden.
Overigens is er in Enschede in dezelfde tijd ook nog een andere (derde?) Nicolaas Hoedemaker actief: die is getrouwd met Aaltjen ten Broeke en laat in 1724 een kind dopen.