Witam w magicznej krainie substancji lotnych. (odurzanie się butaprenem)
  | 1. Kiranie - co to jest? Kiranie (inaczej zwane rzachaniem lub inhalantomania) jest odmiana ogolnej toksykomanii, narkomanii polegajacej na wachaniu, wdychaniu, inhalowaniu (stad okreslenie inhalantomania) lotnych srodkow chemicznych, do ktorych naleza roznego rodzaju rozpuszczalniki chemiczne, kleje, srodki wziewne. Maja dzialanie odurzajace, szkodliwe oraz halucynogenne. Sa to srodki syntetyczne, bardzo silnie i szkodliwie dzialajace, zwlaszcza na mlody organizm i psychike. U nas w kraju do najczesciej uzywanych (wedlug publikacji naukowych) naleza: toluen, trojchlorek etylu (tri), terpentyna, nafta, benzyna, lakiery, octany, wywabiacze plam, benzen, aceton, eter, heksan, butapren, nitro, siluks, autowidol, werniks, zmywacz do paznokci, areozole, rozpuszczalniki do farb,a takze dezodoranty, spraye: do wlosow, przeciw insektom, medyczne, malarskie oraz inne srodki. Z moich obserwacji wynika ze w praktyce jednak najczesciej rzacha sie butapren i rozpuszczalnik nitro. 2. Rys historyczny O ile mi wiadomo to wąchac zaczeto juz w XVIII wieku. Wtedy to w Europie, w Wielkiej Brytani i Ameryce Polnocnej popularne stalo sie odurzanie sie tlenkiem azotowym. Ciekawostka jest, ze kiraniu zawdzieczamy wynalazek narkozy - dokonal go pewien dentysta ktory zauwazyl (na sobie) ze kiedy sie nakira to nie odczuwa bolu. Wyprobowal te metode na swoich pacjentach a nastepnie zaczal experymentowac na sobie w poszukiwaniu nowych, podobnie dzialajacych srodkow. W wyniku tego zmenelil sie, mial przerwy w pamieci podczas ktorych chodzil po ulicach i oblewal ludziom ubrania kwasem. Aresztowany popelnil samobojstwo, uprzedno oczywiscie znieczuliwszy sie. Prawdopodobnie stal sie on pierwowzorem literackiego podwojnego bohatera - dr.Jekylla i mr.Hyde'a. I tak minal wiek osiemnasty, dziewietnasty... Powstaje zjawisko bohemy artystycznej ktora probujac wzniesc sie ponad szara rzeczywistosc zazywa narkotyki - m.in. wdycha eter (kto wie czy Teofil Rozyc z 'Nad Niemnem' nie lubil sobie przykirac? Co prawda Orzeszkowa mowi jedynie o jego morfinizmie ale czy to mozliwe ze Teos, prowadzac rozpustne zycie w Paryzu drugiej polowy XIX wieku nigdy nie sprobowal eteru?) Ale prawdziwa popularnosc buchanie zdobylo w latach 60-tych, kiedy to hipisi (a zwlaszcza polscy, majacy utrudniony dostep do bardziej prawdziwych narkotykow) odkryli dla siebie inhalowanie substancji lotnych z torebek foliowych. Z tamtych czasow dochodza mnie czesto opowiesci o rozpuszczalniku TRI i prazonym na patelni proszku IXI - czyli specyfikach dzis rzadko stosowanych. No a pozniej przyszly lata 70-te, 80-te i kiranie stalo sie wrecz symbolem pankroka. Jak podaja niektore publikacje pierwszy angielski pankowy zin mial wlasnie tytul 'Snuffing Glue' 3. Kiranie - dzien dzisiejszy. Na dzien dzisiejszy rozpuszczalniki i kleje sa jedynymi legalnie, powszechnie i tanio dostepnymi narkotykami. Jednak wobec silnej konkurencji ze strony "bardziej eleganckich" narkotykow takich jak amfetamina czy LSD inhalantomania, majaca opinie niepowaznej i nieeleganckiej ustepuje. Jak wykazuja dotychczasowe badania w kraju i za granica, najczesciej srodkow lotnych uzywa mlodziez w wieku 8 - 16 lat, ze srednia wieku lat 12, choc zdarzaja sie wsrod wachaczy starsi - do 20 lat i powyzej. 4. Czy kiranie naprawde jest niezdrowe? Tak. Obserwacja osob rzachajacych przez dluzszy czas pozwala zauwazyc, ze zabawy z samara prowadza do glupoty i wypadania zebow. Ponadto lekarze przestrzegaja, ze wdychanie oparow srodkow chemicznych wstrzymuje naturalny doplyw tlenu do mozgu i powoduje obumieranie komorek nerwowych - a jest to proces nieodwracalny. Ze wzgledu na mala rozpietosc miedzy dawka oszalamiajaca, a zagrazajaca zyciu dosc czesto zdarzaja sie przypadki utraty przytomnosci, spiaczki, a nawet smierci. Do zejscia smiertelnego moze dojsc nawet przy pierwszej probie wachania. Psychofizyczne skutki inhalowania rozpuszczalnikow chemicznych zaleza od ilosci ich przyjmowania w okreslonym czasie, od uprzednich doswiadczeń, od takze wielu innych okolicznosci jak na przyklad aktywnosc i toksycznosc danego srodka, temperatura otoczenia, obecnosc innych ludzi, rownoczesne branie innych srodkow (picie alkoholu, zazywanie lekow); a takze od pomieszczenia, w ktorym wdychane sa srodki i od sposobu inhalowania. Wachany lub wdychany srodek chemiczny lotny dostaje sie bezposrednio do krwioobiegu poprzez pluca i receptor wechowy do osrodkow korowych w mozgu oraz do watroby. Zawarty w srodkach lotnych weglowodor jest szybko absorbowany przez centralny uklad nerwowy i powoduje liczne zmiany w wielu funkcjach organicznych i psychicznych, miedzy innymi takich jak obnizenie wydolnosci systemu oddechowego, spowolnienie akcji serca, zaburzenie ogolnej homeostazy, kaszel, wymioty, slinotok, niezbornosc ruchowa itp. Inhalowane srodki chemiczne dzialaja szkodliwie na organizm i psychike, a w konsekwencji na cale zachowanie uzaleznionego. Na przyklad trojchlorek etylu (tri) w szczegolnosci dziala na nerw wzrokowy, pogarsza funkcje pamieci, prowadzi do apatii; benzen szkodliwie dziala na szpik kostny, uszkadza krwinki biale i czerwone, wywoluje silna agranulocytoze i niedokrwistosc, utrudnia dotlenienie kory mozgowej, hamuje procesy myslenia, prowadzi do depresji, apatii i stepienia uczuc. Wdychany eter poczatkowo powoduje stany euforii, odurzenia, nastepnie jednak zmienia swiadomosc, obniza sprawnosc funkcji psychicznych. Nitrobenzen wywoluje bole glowy, odurzenia, stany leku, utrate przytomnosci, spiaczke, drgawki, smierc. Prawie wszystkie z wyzej wymienionych srodkow dzialaja szkodliwie na drogi oddechowe i na sluzowki. Warto podkreslic, ze do dlugotrwalych zewnetrznych objawow fizycznych naleza: bladosc, laknienie, utrata wagi, krwawienie z nosa, zaczerwienienie oczu, owrzodzenie nosa i ust. Niektore srodki chemiczne uszkadzaja watrobe i nerki, szczegolnie gdy wdychaniu towarzyszy picie alkoholu. U chronicznych wachaczy daja sie zauwazyc takie objawy jak poczucie zmeczenia, niezdolnosc do jasnego myslenia, dysartria mowy, bezsennosc, depresyjny nastroj, drazliwosc, agresja i autoagresja. Wiele z tych objawow podobnych jest do zaburzeń w chorobie psychicznej. Bardzo czestym zjawiskiem jest nagla smierc inhalatomana, ktora czesto wystepuje u osob naduzywajacych areozoli, fluorku wegla i tlenku wegla, toulenu, acetonu; srodki te powoduja nagla arytmie serca i powoduja zgon. Warto dodac, ze niektore wypadki smiertelne spowodowane sa lekkomyslnym, dziwacznym zachowaniem sie wachaczy na ulicy, w domu oraz na otwartej przestrzeni, poniewaz traca oni poczucie odleglosci i orientacji w przestrzeni. Jak do tej pory niewiele jeszcze wiadomo na temat skutkow inhalantomanii na przebieg ciazy i rozwoj plodu. Niektore badania nad zwierzetami w tej dziedzinie sugerowaly, ze istnieje duze ryzyko uszkodzenia plodu i niebezpieczeństwo defektow porodowych. Badania prowadzone w Kanadzie, w Osrodku Badań nad Uzaleznieniami (ARF) wykazaly, ze wdychanie srodkow chemicznych powoduje uszkodzenie chromosomow. Ciekawostka jest ze wsrod praktykujacych inhalantomanow istnieje poglad, ze butapren jest mniej szkodliwy niz rozpuszczalnik - ale ile jest w tym prawdy to nie wiem. 5. Na ile silnie (i czy wogole) uzaleznia kiranie? Czeslaw Cekiera pisze, ze (cytuje):"U wdychaczy regularnie wachajacych rozpuszczalniki przez dluzszy okres stwierdzono zjawisko tolerancji (potrzebe zwiekszenia dawki), natomiast u niektorych chronicznych inhalantomanow zaobserwowano takze uzaleznienie fizyczne; objawy glodu oraz zespolu abstyneckiego (dreszcze, halucynacje, bole glowy, bole brzucha, skurcze miesni, delirium tremens)." (uzależniają bardzo silnie, potwierdzone wieloletnimi testami - przypis datur.pl) 6. Jak czuje sie czlowiek bedacy pod wplywem substancji lotnych? Madrzy naukowcy pisza: "W pierwszej fazie wdychania znikaja ograniczenia i hamulce, pojawia sie uczucie odprezenia, radosci i euforii. Na skutek niedotlenienia mozgu - po krotkim czasie pogarsza sie ocena rzeczywistosci i zacieraja granice realnosci. (...) Wsrod objawow zatrucia najbardziej widoczne sa: zaburzenia mowy, percepcji i oceny rzeczywistosci, apatia, sklonnosci samobojcze, oraz nudnosci, biegunka, ogolne oslabienie. (...) Poczatkowe objawy wdychania przejawiaja sie w stanach euforii, zawrotach glowy, gonitwie mysli; toksykoman staje sie wesolkowaty, ma bardzo ozywione wyobrazenia, fantazje, charakteryzuje go ogolne podniecenie i lekkomyslne zachowanie. Sa to jednak objawy krotkotrwajace, znikajace po kilku godzinach. (...) Dluzsze intensywne inhalowanie lub wachanie prowadzi do zaburzenia orientacji, allo- i alterocentrycznej, do utraty kontroli nad soba, halucynacji, utraty swiadomosci i do zapasci. (...) Z mojego osobistego doswiadczenia jak rowniez z rozmow z innymi osobami inhalujacymi substancje lotne wynika, ze odczucia zwiazane z buchaniem sa bardzo indywidualne i bardzo nietypowe - tak inne od wszystkich doznan, do ktorych jestesmy przyzwyczajeni na co dzien, ze niemal niemozliwym jest je opisac. ("Com widzial opowiem po smierci, bo w zyjacych jezyku nie ma na to slowa" - A. Mickiewicz). Cokolwiek by czlowiek nie myslal i jakkolwiek nie wyobrazal sobie tego szczegolnego stanu to i tak kiedy pierwszy raz sie narzach to bedzie zaskoczony. Pamietam, ze kiedy pierwszy raz kiralem to na poczatku nawet nie zauwazylem ze jazda juz sie zaczela - tak rozna byla ona od tego, czego sie spodziewalem. Warto takze dodac, ze czesto niemozliwym jest stwierdzenie kiedy zaczal sie odlot podobnie, jak nie da sie stwierdzic w ktorym momencie sie zasnelo - po prostu przekret w psychice jest tak silny, ze czlowiek nie kontroluje tego, co sie z nim dzieje. Teraz zobacz: FILM 1 FILM 2 |