SMEDERIJ DWARFFORGE
Smederij Dwarfforge
Smederij Dwarfforge is een door Bert Jager in 2007 opgerichte smederij in het kleine dorp Eexterveen in Noord-Oost Drenthe.
De naam Dwarfforge komt voort uit de fantasieverhalen waarin de dwergen de meestersmeden zijn. Forge staat voor smidsvuur. De totale naam geeft de omgeving weer waarin Bert werkt; een kleine smidse.
Naast het gebruikelijke smeedwerk zoals scharnieren, uithangbordjes en sluitingen, maakt Bert ook creatieve andere voorwerpen om de grenzen van de mogelijkheden van het werken met metaal te verkennen.
Voor opdrachten en demonstraties kunt u contact opnemen:
Bert Jager
0598-468148
Voor demonstraties zal een vergoeding en reiskosten worden gevraagd.
VACATURE
Gezel M / V voor middeleeuwse ambachten gezocht
Voor onze re-enactmentgroep De Westerwolders zijn we op zoek naar een enthousiaste gezellen m/v die graag een ambacht willen leren tijdens middeleeuwse evenementen.
Mocht het je wat lijken neem dan contact op met Bert Jager of bezoek de evenementen waaraan de Westerwolders 1475 deelnemen. Zie daarvoor de agenda.
Ook mensen die geïnteresseerd zijn in de Middeleeuwen en eens willen deelnemen aan een middeleeuws kamp, zijn van harte welkom.
Hieronder volgt een Engels gedicht over de sfeer rond het smeden.
Er onder staat de Nederlandse vertaling.
Door into the dark
All I know is a door into the dark
Outside, old axles an iron hoops rusting
Inside, the hammered anvil’s short-pitched ring
The unpreditable fantails of sparks
Or hiss when a new shoe toughens in water
The anvil must be somewhere in the centre
Horned as a unicorn, at one end square
Set there immovable, an altar
Where he expends himself in shape and music
Sometimes, leather-aproned, hairs in his nose
He leans out on a jamb, recalls a clatter
Of hoofs where traffic is flashing in rows
Then grunts and goes in, with a slam and flick
To bear real iron out, to work the bellows
Seamus Heaney
Vertaling
Deur naar het duister
Ik ken alleen een deur naar het duister
Buiten roesten oude velgen en ijzeren duigen
Binnen het korte, hoge klinken van hamer op aambeeld
De onvoorspelbare vonkenwaaier
Of het gesis als een nieuw hoefijzer hardt in het water
Het aambeeld bevindt zich ergens in het midden
Gehoornd als een eenhoorn, aan één kant plat
Staat het daar onbeweeglijk: een altaar
Waar hij zich uitleeft in vorm en muziek
Soms leunt hij met een leren voorschot voor
En haren in zijn neus uit een raamkozijn naar buiten
En herinnert zich het daveren van hoeven waar nu
Verkeer rijen dik voorbij raast; dan gromt hij
En gaat met een klap en een ruk naar binnen
Om echt ijzer te smeden, te werken met de blaasbalg
20 jaar geleden sloeg ik bij de Onstwedder Gaarv’n voor het eerst met m’n hamer op een stuk oranje heet ijzer. De vonken sprongen er van af, het zweet droop van mijn voorhoofd en het metaal voegde zich in de vorm die ik voor ogen had. De smid in mij was ontwaakt en ik leerde een van de oudste metaalbewerkingen. Na vele jaren bij een meester in de leer te zijn geweest ben ik inmiddels al weer een jaar of tien gezel af en trek nu door het land om het smeedambacht te laten zien. Sinds zes jaar geef ik ’s winters zelf les voor de Onstwedder Gaarv’n. In deze lessen hoop ik kennis en enthousiasme over het smeden maar ook over de voorbijgegane tijden, over te dragen.
De voorbijgegane tijden
Sinds de IJzertijd zijn onze voorouders in de weer geweest met het produceren van ijzer uit ijzeroer waarna dit weerbarstige ijzer moest worden gesmeed. Eeuwen lang waren andere ambachtslieden en boeren voor hun gereedschappen aangewezen op de smid en kon de strijd alleen gewonnen worden als de smid goede zwaarden, bijlen en speren kon smeden. In het huishouden werden ijzeren ketels en ander kookgerei veelvuldig gebruikt en ook sieraden werden van ijzer gemaakt. Na eeuwen is dit ambachtelijke smeden verfijnd tot een ambacht dat velen aanspreekt, al is het alleen maar vanwege het fascinerende en vurige schouwspel dat het smeden van het gloeiende ijzer laat zien. Helaas zijn er weinig dorpssmeden overgebleven en wordt het meeste smeedwerk inmiddels machinaal geproduceerd.
De smid
De smid is meester van de 4 elementen; vuur om het ijzer te verhitten, aarde in de vorm van kolen voor brandstof, lucht om de kolen te laten gloeien en water om juist deze hitte weer te temperen en het ijzer te koelen. De smid is een vurig en creatief vakman, die fysiek werk leuk vindt maar ook kunstzinnig is en technieken beheerst om een werkstuk tot een strak en uniek eindproduct te smeden. In dit eindproduct kun je de smid herkennen aan zijn stijl en voorkeur voor vormen.
De opleiding
Iedere smid is ooit eens begonnen als leerling. De leerlingen leren hoe het vuur te maken en te onderhouden. Ook zorgen zij voor de blaasbalg. Aangezien we geen blaasbalgen meer hebben begint iedereen bij mij als gezel.