Tưởng Nhớ Một Cánh Bướm Đã Tan Trong Gió Bão :
Hồ Điệp
Sưu tầm & thực hiện : NGV
Nữ Nghệ sĩ Hồ Điệp
Nữ nghệ sĩ Hồ Điệp tên thật Nguyễn Thị Nhu, sinh năm 1930 tại Sơn Tây.
Trong các nghệ sĩ ngâm thơ trước 1975, nữ nghệ sĩ Hồ Điệp là một nghệ sĩ đàn chị và nỗi tiếng hơn cả. Bà có giọng ngâm tuyệt vời và xuất sắc trong mọi thể loại. Nữ nghệ sĩ Hồ Điệp cũng là người nghệ sĩ chịu đựng sự bất hạnh nghiệt ngã nhất sau 1975 vì bà đã mất tích trong rừng trên đường vượt biên bằng đường bộ qua ngã Miên vào năm 1987.
Một người tỵ nạn Việt Nam làm việc cho cơ quan Hồng Thập Tự tại trại tỵ nạn đường bộ Thái Lan đã kể trong trong bài tự thuật Cánh Bướm Bên Trời: “Chúng tôi nhận được một lá thư nhờ theo dõi giùm tin tức của một người thân đã rời Sài Gòn 1987. Thư cũng cho biết nhóm này gồm có 11 người, 5 người nam và 6 người nữ. Thư cũng nói là trong nhóm có cô Hồ Điệp…. Ngày tháng qua đi, thư từ Mỹ qua vẫn tiếp tục hỏi về đoàn người đó và xác nhận chưa thấy họ quay về Việt Nam, như vậy có nghĩa là Cánh Bướm [Hồ Điệp] đã tan tác vì không một ai có thể ở trong rừng suốt 6 tháng mà sống sót được”.
Xin hãy cùng nhau thắp nén hương lòng tưởng nhớ nữ nghệ sĩ Hồ Điệp, giọng ngâm thiên phú của bà đã làm cho thi ca Việt Nam vốn độc đáo, thêm đậm đà hương sắc.
(Nguồn : NguoiVietBoston)
Hồ Điệp có giọng ngâm trong trẻo và sắc sảo, ảnh hưởng nhiều điệu cổ nhạc miền Bắc. Một giọng sang trọng, yểu điệu và cổ kính. Chuỗi ngân của chị không phải là thứ chuỗi ngân của ca sĩ tân nhạc. Đó là chuỗi ngân trong khẩu cái chứ không phải ở trong cổ họng, cho nên nó được kết từng hạt nhỏ li ti như hạt cườm và không được dài lắm. Chị thường pha thêm điệu lẩy Kiều vào cách ngâm của mình. Song ngâm hay lẩy Kiều, hay pha Sa Mạc, hoặc pha Bồng Mạc, lối nào chị cũng sành sỏi, cũng quyến rũ cả.
Tôi có thể bảo, bài "Chiêu Hồn Thập Loại Chúng Sinh" của Nguyễn Du, chưa có ai diễn tả vượt qua Hồ Điệp. Người nghe đều rợn óc bởi giọng lảnh lót và ma quái của chị. Cho nên ban Tao Đàn, vào mỗi kỳ lễ Vu Lan thường nhờ Hồ Điệp ngâm bài này.
Chị Hồ Điệp đẹp lắm. Vóc dáng thanh cảnh, yểu điệu, khuôn mặt phúc hậu. Miệng chị tươi cười, nhưng cặp mắt của chị sao mà buồn quá đỗi! Chị mà diện áo nhung lam hay áo nhung xanh vào thì sang như một mệnh phụ. Đã vậy chị có tư cách, ngôn ngữ chị mềm mỏng như ngôn ngữ một phụ nữ con nhà nền nếp. Nhiều văn nghệ sĩ phe sáng tác như Vũ Hoàng Chương, Nguyễn Thị Vinh, Trần thị Tuệ Mai, Phạm Thiên Thư, Thanh Nam, Hoàng Hương Trang, Nguyễn thị Thụy Vũ đều quý mến chị.
(trích Theo Chân Những Tiếng Hát của Hồ Trường An)
Vài bài thơ qua giọng ngâm của Hồ Điệp
* Cố Nhân - Thơ Hoàng Phong Linh
* Đàn Thu Tay Ngọc - Thơ Đinh Hùng
* Giục Giã - Thơ Xuân Diệu
* Thi Nhân Không Tuổi - Thơ Bàng Bá Lân
* Vạn Lý Tình Thơ - Thơ Huy Cận