Individuele gedragstest
Meestal weten we wel hoe onze hond zal reageren. We kennen `m tenslotte! Toch kunnen er soms onverwachte situaties ontstaan, waarbij zijn gedrag totaal anders uitpakt dan we van hem verwacht hadden. En dat kan zelfs gevaarlijke momenten opleveren. Gedragstesten maken het gelukkig mogelijk het gedrag van uw viervoeter op die onverwachte omstandigheden te voorspellen.
Gedragstesten worden niet alleen uitgevoerd om te weten hoe uw hond in een onverwachte situatie zal reageren. Karaktertesten worden ook door onder andere rasverenigingen gedaan om honden aan/af te keuren voor het fokken. Een hond heeft dan aan een aantal eigenschappen te voldoen die kenmerkend zijn voor zijn ras. Men test bijvoorbeeld op moed, stabiliteit, scherpte of werklust.
Voldoet een hond niet aan de eisen, dan wordt hij niet aangekeurd voor het fokken en zit de eigenaar met een strop. Daarom zal een aanstaande fokker proberen zijn hond voor te bereiden op de test om zo de uitslag daarvan te beïnvloeden.
De karaktertest wordt ook gebruikt om honden te testen op hun geschiktheid voor bepaalde werkzaamheden. Afhankelijk van waarvoor de hond wordt getest, wordt de uitslag van de test beoordeeld. Een blindengeleidehond bijvoorbeeld moet gevaar goed waarnemen. Zo'n hond moet bijvoorbeeld schrikken van een plotseling openslaande paraplu. Maar... hij moet ook onmiddellijk herstellen en adequaat handelen. Doet hij dat niet, dan zou hij door zijn schrikreactie zijn gebruiker in gevaar kunnen brengen. Zo moet een geleidehond ook even schrikken van onverwacht lawaai, hij moet immers verkeer of plotseling aanstormende brommers opmerken. Maar ook hier geldt weer dat hij snel moet herstellen. Een geleidehond mag nooit uitvallen naar onbekenden, ook niet in een bedreigende situatie zoals bij het insluiten door meerdere mensen ontstaat. Een hond die echter later dienst moet doen als waakhond móet juist dreigend reageren in zo'n situatie. Doet hij dat niet, dan wordt hij afgekeurd wegens te weinig moed.
Een karaktertest voor een individueel trainingsprogramma
Karaktertesten kunnen ook heel handig zijn om voor een bepaalde hond een heel individueel en speciaal op hem gericht trainingsprogramma op te stellen. Een gedragstest maakt zijn zwakke kanten zichtbaar, waardoor men weet waaraan gewerkt moet worden. Doordat men zijn zwakke kanten kent, kan men ook voorkomen dat een hond te snel door een bepaald oefenprogramma moet en te veel in de stress zal raken. Een gedragstest is dus een heel handig hulpmiddel om een hond snel te doorgronden en een verstandige instructeur zal daar dan ook graag gebruik van maken. Samen met de eigenaar beoordeelt hij het karakter van de hond en past hij zijn trainingsadviezen aan de individuele mogelijkheden en specifieke problemen van de hond aan. Zo waarborgt hij een persoonlijke benadering, waardoor de training de meeste kans van slagen heeft.
De karaktertest waarbij uw hond met opzet in bepaalde omstandigheden gebracht wordt, laat heel duidelijk zien welk gedrag u kunt verwachten onder bepaalde omstandigheden. Men test de primaire reacties van de hond. Vaak verbaast een eigenaar zich over zijn hond en had niet verwacht dat zijn hond tot zulke reacties in staat was.
Laten we u een paar onderdelen van zo'n gedragstest uitleggen, want het is leuk als u zelf ook ziet wat er precies in uw hond of andermans hond (de tests vinden vaak groepsgewijs plaats) gebeurt. Om de gedragstest te kunnen interpreteren is het belangrijk dat u de lichaamstaal van een hond kunt lezen. Zijn lichaamshoudingen en mimiek geven immers zijn emoties weer.
Sociale vaardigheid naar mensen
Het onderdeel waarbij de sociale vaardigheden naar mensen wordt getest, valt in drie gedeeltes uiteen:
1. De hond staat aangelijnd bij zijn baasje. Mensen die gezamenlijk een flauwe cirkel vormen lopen rustig op de hond in.
De bedoeling van dit testonderdeel is te zien hoe de hond reageert in een menigte mensen die op hem afkomt. Een sociaalvaardige hond zal onderzoekend naar voren komen, vriendelijk kwispelstaartend. Of kwispelstaartend blijven staan en afwachten wat er gaat gebeuren. Een minder sociaalvaardige hond vindt zo'n cirkel van mensen al wat enger. Hij laat zijn staart wat zakken, en afhankelijk van zijn angst zal hij terugdeinzen of blijven staan.
Een hond die in zijn jeugd weinig mensen heeft gezien of slechte ervaringen met mensen heeft, kan zo'n bedreiging echt heel eng vinden. Een dergelijke hond vliegt achter zijn baas om bescherming te zoeken en/of probeert te vluchten. Een angstige hond die gewend is zijn eigen boontjes te doppen zal even terugdeinzen, herstellen van zijn schrik en uitvallen. Zo'n hond heeft op zo'n moment meestal de oren afwisselend naar voren en achteren, de staart is horizontaal of lager.
2. De hond staat aangelijnd bij zijn baasje.
Mensen lopen in een nauwe cirkelvorm vrij snel op de hond in.
Hierbij wordt net als in het eerste onderdeel bekeken hoe de hond op deze dreiging reageert. Vooral angstige honden kunnen dit onderdeel als bedreigend ervaren. Hun reactie is vaak verrassend voor de eigenaar.
3. De hond staat aangelijnd bij zijn baasje.
Een persoon loopt op hond en baas af en geeft baas een hand.
Hier is het de bedoeling te kijken hoe de hond op het komen aanlopen en de aanwezigheid van die ene onbekende persoon reageert. Op één persoon kan hij zijn aandacht makkelijker concentreren dan op een groep. Is hij open? Is hij rustig? Is hij enthousiast? Is hij argwanend? Neigt hij tot ontwijken? Zoekt hij steun achter de eigenaar? Reageert hij met blaffen en/of uitvallen? Is hij eerst angstig en compenseert hij zijn angst dan met agressie? Reageert hij met een zelfbewuste aanval?
De paraplutest
De hond is aangelijnd. De eigenaar loopt samen met de hond op iemand af en deze legt als de hond vlak bij hem is een opengevouwen paraplu die hij eerst achter zijn rug houdt voor de hond neer. Hier wordt net als bij de test voor sociale vaardigheden gekeken naar wat de hond doet. De meeste honden schrikken even, deinzen soms terug, herstellen zich, en sommige lopen snuffelend op de paraplu af om te kijken wat er nu helemaal aan de hand was. Maar er zijn ook honden die zo schrikken dat ze het liefst zouden vluchten, zich achter hun baasje verschuilen, tegen hem opspringen, zich helemaal niet herstellen en zeker niet meer bij `dat ding' in de buurt willen komen, laat staan dat ze het willen onderzoeken. Bij uitzondering zijn er honden die de paraplu voortvarend aanvallen.
De geluidstest
De hond is aangelijnd. De hond hoort van achter een muurtje, een rij struiken of een rij mensen een rammelend geluid (busje met knikkers). De vraag is: schrikt hij van het geluid? In welke mate schrikt hij? Herstelt hij zich van de schrik en hoe lang duurt dat? Neemt hij het geluid wel waar? Onderzoekt hij waar het geluid vandaan kwam?
De bindingstest
De hond wordt door een persoon vastgehouden. Het baasje loopt een meter of tien van de hond vandaan (hij mag tegen zijn viervoeter blijven praten) tussen twee mensen door die op een meter of drie van elkaar vandaan staan, met de gezichten naar elkaar toe.
Het baasje roept zijn hond, de hond wordt losgelaten. Op het moment dat de hond haast tussen de twee tegen over elkaar staande mensen door moet, wapperen zij met witte vlaggen/handdoeken.
De vraag is: hoeveel binding heeft deze hond met zijn baas? Dat kunt u afmeten aan een paar verschillende gedragingen: de hond trekt zich niks van het gewapper aan en rent zonder reactie erop door naar zijn eigenaar; de hond ziet de wapperende vlaggen, stopt zijn rennen, herstelt en rent door naar zijn baasje; de hond schrikt van de wapperende vlaggen, remt af en loopt om een van de twee personen heen en rent naar zijn baasje; de hond ontwijkt de twee personen meteen en loopt achter een van hen om naar zijn baasje; de hond schrikt, herstelt en loopt blaffend/dreigend af op een van de wapperende personen, gaat daarna traag naar zijn baasje op diens `hier'; de hond reageert niet op het geroep van zijn baasje, hij gaat op onderzoek uit, zet wat reukvlaggen uit, snuffelt wat hier en daar, en reageert uiteindelijk wel/niet op het `hier' van zijn eigenaar.
De werklust
De hond is los van de lijn. De eigenaar zoekt een voorwerp uit dat de hond normaal gesproken leuk vindt (bal, stok, dummy of iets dergelijks), de hond wordt door zijn baasje uitgenodigd dat bepaalde weggegooide voorwerp terug te halen.
De vraag is: hoeveel werklust heeft deze hond. Gaat de hond erachteraan? Pakt hij het op? Loopt hij er mee weg? Brengt hij het terug? Laat hij het vallen of geeft hij het af? Laat hij het los? Nodigt hij uit tot een nieuw rondje?
Hoewel men ervan uitgaat dat een hond die graag apporteert de nodige werklust heeft, is bij dit onderdeel vaak sprake van een stukje aangeleerd gedrag. Menigeen die traint met zijn hond op een hondensportvereniging heeft de hond geleerd op de juiste wijze te apporteren. Dit dient in de beoordeling wel meegenomen te worden.
Al deze testonderdelen bij elkaar geven een duidelijk beeld van het karakter van een hond. Ook wanneer u een volwassen hond aanschaft kan een gedragstest u duidelijk maken wat voor vlees u in de kuip heeft. Veel asiels testen hun honden op deze manier en komen zo tot een verantwoord plaatsingsbeleid.
Resumerend
Karaktertesten laten duidelijk zien welke strategie een hond kiest onder bepaalde omstandigheden. Karaktertesten ondersteunen een zorgvuldig fokbeleid van een rasvereniging, maken (on)geschiktheid voor een bepaalde taak zichtbaar. En een karaktertest maakt een gerichte therapie en training speciaal voor de omstandigheden en mogelijkheden van die ene hond mogelijk.
AMyra Dogs Hondenschool
Waterhoek 7, 9290 Berlare (Wegbeschrijving)
Tel: 052/450280 - GSM: 0493/530608- Email: amyra.dogs@telenet.be