โรงเรียนมัธยมตระการพืชผล ได้รับอนุมัติจากกระทรวงศึกษาธิการ ประกาศจัดตั้งเป็นโรงเรียนเมื่อวันที่ 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2512  ในระหว่างนั้นโรงเรียนยังไม่ได้รับจัดสรรงบประมาณก่อสร้างอาคารเรียนรวมทั้งอัตราครูมาบรรจุ ทางราชการจึงขอใช้อาคารเรียนของโรงเรียนขุหลุ (ประชาวิทยาคาร) เป็นสถานที่ทำการเรียนการสอนชั่วคราว และขอความอนุเคราะห์ครู-บุคลากรจากโรงเรียนประถมศึกษาในอำเภอตระการพืชผล มาช่วยสอน โดยมีนายสุดใจ  แสนทวีสุข ปฏิบัติหน้าที่ครูใหญ่ บริหารโรงเรียนชั่วคราว เริ่มต้นได้เปิดรับนักเรียน ม.ศ.1 จำนวน 2 ห้องเรียน ต่อมาในปี พ.ศ. 2513 โรงเรียนได้รับงบประมาณก่อสร้างอาคารเรียนขนาด 4 ห้องเรียน และบ้านพักครู จำนวน 4 หลัง บริเวณริมหนองขุหลุ อยู่ตรงกันข้ามกับโรงเรียนตระการพืชผล (สังกัดสำนักงานประถมศึกษาอำเภอตระการพืชผล) ปัจจุบันใช้เป็นสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุบลราชธานี เขต 2 โรงเรียนจึงได้ย้ายมาเรียนที่อาคารเรียนหลังใหม่ 
      ในปี พ.ศ. 2514 ดร.ก่อ  สวัสดิพานิชย์  อธิบดีกรมสามัญศึกษา (ขณะนั้น) ได้มาตรวจเยี่ยมโรงเรียนมัธยมตระการพืชผล และเห็นว่าบริเวณพื้นที่ของโรงเรียนคับแคบ เมื่อรับนักเรียนมากขึ้นจะยากแก่การขยายโรงเรียนในอนาคต จึงให้แนวคิดการหาพื้นที่ในก่อสร้างโรงเรียนเพื่อรองรับการขยายชั้นเรียน นายเต็มใจ หาญจางสิทธิ์  ดำรงตำแหน่งครูใหญ่ (ขณะนั้น) พร้อมด้วยคณะกรรมการอำเภอและชาวบ้านอำเภอตระการพืชผล จึงได้หาที่ดินแห่งใหม่เพื่อเป็นที่ตั้งโรงเรียน จากความมุ่งมั่นและศรัทธาในการส่งเสริมการศึกษาให้กับลูกหลานชาวตระการพืชผล จึงได้รับบริจาคที่ดินบริเวณทิศใต้บ้านดอนทับช้าง จำนวน 45 ไร่ 82.40 ตารางวา จากชาวบ้านอำเภอตระการพืชผล ดังต่อไปนี้

1. นางพุฒ   ฟองลม   บริจาคที่ดิน จำนวน 10 ไร่  3 งาน  56 ตารางวา

2. นายสิงห์  อ่อนโยน บริจาคที่ดิน จำนวน   1 ไร่  1 งาน  82 ตารางวา

3. นายเต็ม  เชื้อสูง    บริจาคที่ดิน จำนวน   6 ไร่   - งาน  62 ตารางวา

4. นางหนูเปล่ง  รูปศรี บริจาคที่ดิน จำนวน   9 ไร่   - งาน  40 ตารางวา

5. นายคำมี  เท่าทอง  บริจาคที่ดิน จำนวน 18 ไร่   - งาน  47 ตารางวา

6. นางแต่ง  ชนะพาห์ บริจาคที่ดิน จำนวน   - ไร่   2 งาน 16 ตารางวา

        โรงเรียนได้ทำการก่อสร้างอาคารเรียน อาคารประกอบ และจัดสรรพื้นที่ในบริเวณโรงเรียนเพื่อรองรับการจัดการเรียนการสอนของครู การก่อสร้างสำเร็จเรียบร้อยและได้ย้ายนักเรียนจากโรงเรียนหลังเก่ามาเรียนในที่แห่งใหม่นี้ ในปี พ.ศ.2516  โรงเรียนมัธยมตระการพืชผล  ได้รับความไว้วางใจจากผู้ปกครองในอำเภอตระการพืชผลและอำเภอใกล้เคียงส่งบุตรหลานเข้ามาเรียนเป็นจำนวนมาก กระทรวงศึกษาธิการจึงได้จัดสรรงบประมาณก่อสร้างอาคารเรียน อาคารประกอบ หอประชุม โรงอาหาร ครบถ้วนตามแผนการจัดชั้นเรียน