RYSZARD OTRĘBA

witryna edukacyjna dla uczniów Zespołu Szkół Plastycznych w Bydgoszczyz cyklu: SYLWETKI POLSKICH ARTYSTÓW GRAFIKÓWopracował: Jarosław Nowak

Ryszard Otręba to jeden z z najwybitniejszych mistrzów współczesnej grafiki, długoletni profesor krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych i profesor wizytujący uczelnie artystyczne m. in. w Australii i USA. Artysta odniósł sukces potwierdzający rangę polskiej grafiki i jej znaczenia dla sztuki drugiej połowy XX wieku i czasów obecnych. Ryszard Otręba urodził się w 1932 roku w Suszczu koło Pszczyny. Studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie otrzymał dyplom w 1959 roku. W latach 1966-67 był stypendystą Pratt Institute w Nowym Yorku.

Pisząc o dokonaniach artysty, trzeba wspomnieć, że grafika artystyczna miała być kiedyś jego zajęciem ubocznym. Swoje studia w krakowskiej ASP zaczął w latach 50. na Wydziale Architektury Wnętrz, na którym potem był wykładowcą, pełniąc też przez jakiś czas funkcję prorektora.

Nie można mówić o polskiej grafice drugiej połowy XX wieku, o jej niezaprzeczalnym światowym sukcesie bez uwzględnienia dorobku tego artysty grafika.

Namacalnym potwierdzeniem tej opinii jest obecność jego prac w zbiorach tak prestiżowych instytucji, jak Muzeum Sztuki Nowoczesnej i Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku, Muzeum Wiktorii i Alberta oraz Tate Gallery w Londynie, Kolekcji Gulbenkiana w Lizbonie, National Museum of Modern Art w Tokio czy Muzeum Narodowym w Sztokholmie, o polskich galeriach i muzeach nie wspominając.

Na temat sztuki graficznej Ryszarda Otręby, w której osiągnął absolutne mistrzostwo, istnieje mnóstwo opracowań. Ich autorzy często podkreślają związek tej twórczości z tragicznymi doświadczeniami artysty z dzieciństwa, które przypadło na lata wojny. Wydaje się, że to rzeczywiście jeden z najważniejszych kluczy do odczytania dorobku Ryszarda Otręby. Nie jest to opowieść wprost odnosząca się do tamtych okrutnych czasów. Artysta przemawia bowiem do nas językiem abstrakcji – zwięzłym, czasem wręcz ascetycznym, przemyślanym w każdym detalu, kompozycyjnie perfekcyjnym. Swoje przeżycia zamyka w wysmakowanej estetycznie formie, pozbawionej metafory i narracyjnej figuracji, tak charakterystycznej dla tzw. krakowskiej szkoły grafiki.

Dodać należy, że oryginalność twórczości artysty polega także na zastosowaniu niezmiernie rzadkiej i trudnej techniki gipsorytu, którą sam po swojemu dopracował, zyskując niemały rozgłos. Dość wspomnieć, że w wydawanych za granicą podręcznikach dla grafików technika ta prezentowana jest jako „metoda Otręby”.

Ryszard OtrębaDRUGIE LATO MATHIEU, 1973gipsoryt78 x 55,5 cm


Ryszard OtrębaINICJACJA I, 1973druk wypukły,76 x 55,5 cm
Ryszard OtrębaZNALEZISKO IV, 1975druk wypukły81 x 55 cm


Ryszard OtrębaPOKŁON V, 1967gipsoryt76.5 x 54 cm
Ryszard OtrębaOŚWIĘCIMSKI DZIEŃ ZADUSZNY, 1980gipsoryt,76 x 53 cm


Ryszard OtrębaWYODRĘBNIENIE SYGNAŁU IV, 1988gipsoryt61.2 x 43 cm


Ryszard OtrębaGREETINGS IV, 1967 gipsoryt80 x 56 cm
Ryszard OtrębaPOZORNA HARMONIA V, 1996gipsoryt

Dokumentacja wystawy z 2009 roku w Galerii Pryzmat w Krakowie


Filmu dokumentujący wernisaż i wystawę artysty i jego żony w ramach programu Międzynarodowego Triennale Grafiki w Krakowie w 2018 roku. Organizatorem była Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego.

materiały biograficzne:

https://nck.krakow.pl/ryszard-otreba-grafika-rysunek-przestrzen-dla-sztuki/

https://rynekisztuka.pl/wydarzenie/ryszard-otreba-grafika-i-rysunek/

https://oees.pl/oef/azsotreba/


link do zestawu grafik artysty, wybrane grafiki są zdygitalizowane i w dużym przybliżeniu można śledzić precyzję warsztatu artysty:

https://zacheta.art.pl/pl/kolekcja/artysci/ryszard-otreba


by Jarosław Nowak