ประวัติ "วันเข้าพรรษา" ในพระพุทธกาล

เมื่อครั้งที่พระพุทธเจ้ายังไม่ได้ทรงบัญญัติพระวินัยให้พระสงฆ์สาวกอยู่ประจำพรรษา เหล่าภิกษุสงฆ์ได้พากันออกเดินทางเผยแผ่พระพุทธศาสนาในที่ต่างๆ โดยไม่ย่อท้อทั้งในฤดูร้อน ฤดูฝน ฤดูหนาว ต่อมาชาวบ้านได้พากันติเตียนว่า พวกสมณะไม่ยอมหยุดพักสัญจรแม้ในฤดูฝน ทำให้เหยียบย่ำข้าวกล้าของชาวบ้านได้รับความเสียหาย เมื่อพระพุทธเจ้าทราบเรื่อง จึงได้วางระเบียบให้ภิกษุประจำอยู่ที่วัดเป็นเวลา 3 เดือน พระสงฆ์ที่เข้าจำพรรษาแล้วจะไปค้างแรมที่อื่นไม่ได้ แต่ถ้าหากเดินทางออกไปแล้วและไม่สามารถกลับมาในเวลาที่กำหนด คือ ก่อนรุ่งสว่าง ก็จะถือว่าพระภิกษุรูปนั้น "ขาดพรรษา"

ประเพณีแห่เทียนพรรษา และ อานิสงส์ของการถวายเทียน

ในวันเข้าพรรษาของทุกๆ ปี มักมีประเพณีที่สำคัญและสืบทอดกันเรื่อยมา ก็คือ "ประเพณีหล่อเทียนพรรษา" สำหรับให้พระภิกษุและพุทธศาสนิกชนทั่วไปได้จุดบูชาพระประธานในโบสถ์ ซึ่งเทียนพรรษามักจะเป็นเทียนขนาดใหญ่อยู่ได้นานตลอด 3 เดือน ประเพณีหล่อเทียนพรรษา เกิดขึ้นจากความจำเป็นที่ว่าสมัยก่อนยังไม่มีไฟฟ้าใช้เหมือนในปัจจุบัน เมื่อพระภิกษุจำพรรษารวมกันมาก ๆ และต้องปฏิบัติกิจวัตร เช่น การทำวัตรสวดมนต์ตอนเช้ามืดและตอนพลบค่ำ การศึกษาพระปริยัติธรรม กิจกรรมเหล่านี้ล้วนต้องการแสงสว่างในการจุดไฟบูชาพระรัตนตรัย อีกทั้งเพื่อถวายเป็นพุทธบูชา

สำหรับ "อานิสงส์ของการถวายเทียนพรรษา" เชื่อกันว่า ผู้ที่ทำบุญถวายเทียนพรรษานั้นจะห่างไกลจากโรคภัยไข้เจ็บ มีความสะอาดผ่องใสทั้งกายใจ มีความสง่างาม มีดวงตาแจ่มใส และก่อนการนำเทียนไปถวายที่วัด ก็จะจัดให้มีการหล่อเทียนให้เสร็จเรียบร้อยก่อนแล้วจึงจัดขบวนแห่เทียน เรียกว่า “ประเพณีแห่เทียนพรรษา” โดยมักจะมีการ "ประกวดเทียนพรรษา" ของแต่ละจังหวัดด้วย โดยจัดเป็นขบวนแห่ทั้งทางบกและทางน้ำ