Waar staat de naam “vitamine A” van je project voor?

De naam Vitamine A is niet zomaar gekozen, maar verwijst naar drie kernwaarden die centraal staan in onze werking. De eerste A staat voor Aandacht, iets wat elk kind verdient om te kunnen groeien. De tweede A staat voor Aansluiten bij de leefwereld van gezinnen, want enkel door dicht bij hun realiteit te staan, kunnen we betekenisvol werken. De derde A staat voor Afstemmen op de veerkracht en noden van kinderen. Net zoals vitamines essentieel zijn voor de fysieke groei en een sterk afweersysteem, is dit project cruciaal voor de mentale en sociale groei van de kinderen die we bereiken.

Kun je de betrokken bondgenotenpartners even voorstellen?

We werken samen met een sterk netwerk van scholen en organisaties. Ten eerste is er GVBS Regina Pacis (Campus Pioenen). Dit is een school met als slogan "waar iedereen zich thuis voelt". Een tweede partner is HBS Basisschool De Droomboom. Zij streven onder het motto "De kiemkracht voor morgen" naar kwalitatief onderwijs voor Brusselse leerlingen. Daarnaast werken we samen met GVBS Sint-Pieterscollege De Zenne, of kortweg Basisschool De Zenne. Dit is een jonge, kleine buurtschool aan het kanaal waar diversiteit en ontmoeting centraal staan.

Een andere partner is het Huis van het Kind Laken Nekkersdal. Sinds juli 2023 zijn zij erkend als Huis van het Kind. Ze richten zich op spel en ontmoeting, preventieve gezinsondersteuning, een warm onthaal, opvoedingsondersteuning en een Babytheek. Vooral hun outreachende werking is volop in ontwikkeling, waarbij Stapsteen een belangrijke partner kan zijn.

Tenslotte  is er I-mens - Hopon, dat opvoedingsondersteuning biedt in de regio Brussel. Zij organiseren onder andere oudercafés in scholen en kinderdagverblijven waar op een laagdrempelige manier over opvoeding wordt gesproken. Thema’s zoals omgaan met emoties, grenzen stellen en huiswerkbegeleiding komen hier aan bod. Ze delen ook expertise rond de 'warme transitie' van thuis naar school.

Er zijn behoorlijk wat partners of mede bondgenoten actief voor dit project. Hoe verloopt de samenwerking?

De samenwerking verloopt over het algemeen zeer vlot. Met de scholen werken we nu al langere tijd samen rond schoolse ondersteuning. Met één school zijn we zelfs al aan het vijfde jaar bezig. In september selecteren de scholen de leerlingen die de meeste nood hebben aan ondersteuning en nodigen de ouders uit voor een infomoment. Daar geven wij uitleg en kunnen ouders hun kind onmiddellijk inschrijven.

De communicatie verloopt daarna snel en efficiënt, vaak via WhatsApp, waardoor we kort op de bal kunnen spelen. Scholen zijn erg positief en nemen ook deel aan onze klankbordgroep. De partnerscholen delen binnen hun netwerk ook informatie over de andere activiteiten van Stapsteen zoals de Moedergroep in de Modelwijk, spelactiviteiten in de Modelwijk, oudercafés op Stapsteen, speelweken en de Spelotheek. 

Ook met Hopon loopt de samenwerking goed, vooral rond de oudercafés. Ouders geven zelf thema's aan, en Hopon verzorgt vervolgens de vorming op onze locatie. Met Nekkersdal delen we momenteel vooral elkaars aanbod en volgen we de voortgang op in de klankbordgroep.

Kunnen jullie voorbeelden geven van do's en don't s bij de samenwerking binnen het netwerk?

Een belangrijke 'do' is het uitreiken naar interessante partners in de buurt. Zo ontdekten we bijvoorbeeld 'Canapé' in onze buurt, wat leidde tot een toffe workshop zeefdrukken voor de kinderen tijdens onze speelweek. We zijn ook in gesprek gegaan met het ABC-huis om te kijken hoe we onze speelleergroepen verder kunnen verankeren via hun werking. Het loont dus zeker om actief op zoek te gaan naar lokale synergieën.

Wat beogen jullie als trekker van het project?

Onze doelen zijn tweeledig. Enerzijds streven we naar structurele ondersteuning van kinderen om hun kansen te verbeteren. Hierbij geven we prioriteit aan kinderen die weinig tot geen andere ondersteuning krijgen. We willen dat kinderen hun talenten ontdekken, plezier krijgen in leren (via spelend leren), hun Nederlands en sociale vaardigheden verbeteren en hun netwerk verruimen. Ook ondersteuning in het maken van hun huiswerk en het verhogen van het algemeen welzijn zijn hier onderdeel van.

Anderzijds beogen we de versterking en verankering van het lokale bondgenotennetwerk, zodat we samen een steviger vangnet kunnen vormen voor deze gezinnen.

Welke doelstelling vind je prioritair en waarom?

De absolute prioriteit is de structurele ondersteuning van kinderen en de verbetering van hun kansen. Zij zijn immers de volwassenen van morgen. Door nu te investeren in hun ontwikkeling, bouwen we niet alleen aan een betere toekomst voor hen individueel, maar bij uitbreiding ook voor de ruimere samenleving.

Wat wil je echt heel graag bereiken en waarom?

De realiteit is dat de vraag van ouders naar Nederlandstalige schoolse ondersteuning veel groter is dan het aanbod dat wij momenteel kunnen voorzien. Ook andere organisaties zitten snel vol. Wat we echt graag willen bereiken, is een situatie waarin we geen enkele ouder moeten teleurstellen. We willen hen ofwel zelf kunnen helpen, ofwel effectief kunnen doorverwijzen naar een andere organisatie die plaats heeft. Het doel is dat elk gezin de nodige bijstand krijgt.

Een van de doelstellingen is het verduurzamen van het project. Nemen jullie dit nu al mee in je basiswerking? Wat is je visie op langere termijn? Hoe probeer je er nu al mee aan de slag te gaan?

We zijn hier inderdaad actief mee bezig. Zo hebben we recent ons netwerk uitgebreid met een derde partnerschool, VBS De Zenne, die in juni 2025 is aangesloten. Inhoudelijk hanteren we een pedagogisch kader waarbij we afstemmen op de wensen en noden van de kinderen zelf en nemen dit mee in ons aanbod.

We zijn aan de slag gegaan met ouderparticipatie: dit vormt een belangrijk onderdeel van de verduurzaming. Bij de speelleergroepen bevragen we ouders over de talenten en interesses van hun kinderen. Bij de schoolse ondersteuning evalueren we het traject samen met de ouders aan het einde van deze ondersteuning.

Bovendien zien we een gestage groei in onze deelnemersaantallen. Voor de speelleergroepen stegen we van 26 naar 35 deelnemers, en voor schoolse ondersteuning van 9 naar 12 kinderen. We werken momenteel ook hard aan de start van een tweede 'Stapsteen-antenne' in Haren, om ons aanbod aan schoolse ondersteuning en speelleergroepen ook daar verder te kunnen uitrollen.

Op welke manier bereiken jullie nu al resultaten met je project?

We zien resultaten op verschillende vlakken. In het schooljaar 2024-2025 organiseerden we speelleergroepen met maandelijkse workshop waarbij wekelijks een 8-tal kinderen per graad langskwam voor huiswerk, spelend leren en leuke activiteiten. Drie dagen per week was er een speelleergroep. Deze activiteit duurde ongeveer anderhalf uur en vond plaats na school.

Een keer per maand was er een workshop voor 3 speelleergroepen samen. Dit vond telkens plaats op een woensdagnamiddag van 13u tot 17u. Volgende thema's werden behandeld: natuur en survival, mobiliteit, ruimte, kunst, urban en diversiteit, technologie en bouwen, film en TV en bakken.

Kinderen waren gemotiveerd en leerkrachten bevestigden dat ze grote sprongen maakten en openbloeiden.

Daarnaast boden we schoolse ondersteuning aan huis. Dit is een samenwerkingsverband tussen ouders, kind, de school en Stapsteen. Negen kinderen uit twee verschillende partnerscholen werden wekelijks ondersteund aan huis gedurende 1 schooljaar (november tot mei). Voor deze begeleiding ging éénzelfde begeleider wekelijks per gezin langs voor een paar uurtjes. De focus lag vooral op het spelend leren en de Nederlandse taal  spreken, lezen en spelend oefenen, in aanwezigheid van een ouder van kinderen uit het eerste leerjaar. Nadien mochten de andere kinderen uit het gezin ook aansluiten.

De resultaten zijn zeker positief. Ouders kunnen hierdoor vragen stellen aan de vrijwilliger en hulp vragen in verband met schoolse vragen: bijvoorbeeld een brief van de school die ze niet begrijpen, een nota in de agenda vertalen of schrijven naar de juf, helpen inschrijven in een school. Ook andere (opvoedings)vragen kwamen aan bod: hoe helpen bij het huiswerk, hoe een goede ruimte creëren,..

Uit tussentijdse evaluaties met de partnerscholen werden onder andere tips gegeven over hoe te werken met sommige leerlingen. Ook werd een diploma voorzien op het einde van het schooljaar met het benoemen van de talenten van de kinderen.

Bij de eindevaluatie waren zowel de ouders als de partnerscholen enthousiast en was er een nadrukkelijke wens om de speelleergroepen te blijven continueren. Zo zouden kinderen ook vooruitgang maken tijdens het leesproces in de klas en nieuwe vrienden maken, 

Ouders waren ook dankbaar voor de tips en gaven aan dat het contact met hun kind verbeterde: de kinderen kregen meer aandacht en het leermateriaal  (leesboekjes, educatieve spellen) was zeer waardevol.

Verder organiseerden we maandelijkse spelactiviteiten zoals de Spelotheek (sinds de zomer van ‘25 weer opgestart)  en parkdagen (in de zomervakanties), en een outreachend aanbod in de vorm van een maandelijkse Pop-up spelaanbod voor de gezinnen in de Modelwijk in Laken. Momenteel gaat de Pop-up wekelijks door.

Er was ook een tweewekelijkse moedergroep die startte op initiatief van de ouders zelf in  

de Modelwijk. De vzw Modelwijk stelt hiervoor een vast lokaal ter beschikking.

Ook organiseerden we oudercafés op Stapsteen rond hoe omgaan met tieners. De volgende in december gaat over schermtijd. Deze oudercafés worden begeleid door Hopon. De ouders hebben ook inzagerecht betreffende het bepalen van de thema’s.

Tenslotte waren onze speelweken in de paas- en zomervakantie succesvol, met tientallen deelnemende kinderen. Deze speelweken zetten in op Nederlands spreken, versterken van  sociale vaardigheden, talenten ontdekken, de wereld van de kinderen verruimen en heel veel plezier.  

Het aanbod wordt via de partners van het netwerk bekend gemaakt. Er was ook tijd voor een uitstap naar Planckendael en de Nekker in Mechelen.

Om onze expertise te borgen, ontwikkelen we nu een 'activiteitenwaaier' per thema, zodat we in de toekomst snel gepaste activiteiten kunnen opzetten.

Kunnen jullie al wat voorbeelden geven van “goede praktijken” die andere projecten kunnen inspireren of momenten met een gouden randje?

Een prachtig voorbeeld was onze zeepkistenrace tijdens de Buurtdag in het Astridpark. Tijdens de speelleergroepen hadden de kinderen zelf zeepkisten gebouwd en geschilderd. Op de dag zelf was het enthousiasme overweldigend; de kinderen kregen er geen genoeg van en wilden steeds opnieuw naar beneden racen. Het was een zonovergoten dag vol plezier, een moment met een echt gouden randje.