Bạn đã bao giờ đứng trước lớp để trình bày bài tập nhóm hay chia sẻ một câu chuyện thú vị chưa? Hay bạn muốn thuyết phục bạn bè cùng tham gia một hoạt động ý nghĩa? Những lúc đó, bạn đang sử dụng kỹ năng thuyết trình đấy!
Thuyết trình là quá trình truyền đạt và dẫn dắt nội dung thông tin một cách hấp dẫn, thu hút được người nghe, giúp họ hiểu rõ được nội dung, thông tin hoặc thông điệp mình muốn truyền đạt.
Rèn luyện kỹ năng thuyết trình sẽ giúp bạn chia sẻ thông tin một cách khoa học, trôi chảy, lôi cuốn với người nghe, và đặc biệt cải thiện sự tự tin cho chính bạn, tạo dựng được hình ảnh bản thân và tăng khả năng thuyết phục người khác.
Phù hợp với người nghe, bám sát chủ đề, tránh lan man hoặc trình bày những thông tin không liên quan. Trong đó lưu ý:
Nguyên tắc KISS – Keep It Short and Simple: Trình bày ngắn gọn, dễ hiểu. Tập trung vào các ý chính, tránh sa đà vào tiểu tiết hay diễn giải dài dòng.
Nguyên tắc KILL – Keep It Large and Legible: Nếu sử dụng slide hoặc hình ảnh minh họa, hãy đảm bảo chữ đủ lớn, dễ đọc, màu sắc rõ ràng. Không nên viết quá nhiều chữ trên một slide và không dùng quá nhiều hiệu ứng khi làm slide.
Ngôn ngữ nói: ngắn gọn, dễ hiểu, tránh lặp từ, không nói ngọng, nói lắp, nên sử dụng từ phổ thông, dùng từ địa phương/tiếng dân tộc để giải thích khi cần, hạn chế từ đệm như: “ờ”, “à”, “kiểu như là”,…
Giọng nói: phù hợp với chủ đề và người nghe, có điểm nhấn; ngắt nhịp hợp lý để tạo điểm dừng, cho người nghe tiếp nhận thông tin; tránh nói đều đều, không nói quá to, quá nhỏ,,...
Cấu trúc rõ ràng, mạch lạc, giúp người nghe dễ theo dõi và nhớ nội dung. Dưới đây là cấu trúc chuẩn thường được áp dụng:
Mở đầu
Mục tiêu: Gây chú ý và giới thiệu nội dung.
Gồm:
Chào hỏi, giới thiệu: Tạo thiện cảm, giới thiệu bản thân/chủ đề.
Thu hút: Đặt câu hỏi, số liệu ấn tượng, hoặc kể chuyện ngắn để lôi cuốn người nghe ngay từ đầu.
Thân bài
Mục tiêu: Truyền tải nội dung một cách logic và dễ hiểu
Cách trình bày:
Chia thành 2–4 phần chính, mỗi phần làm rõ một ý lớn.
Với mỗi phần, theo cấu trúc “Vấn đề – Phân tích – Ví dụ – Kết luận ngắn”.
Dùng slide, hình ảnh, số liệu để minh họa
Nguyên tắc KISS (Keep it Short and Simple: Thông tin ngắn và đơn giản) & KILL (Keep it Large and Legible: To và dễ đọc).
Mẹo: Người nghe thường nhớ 3 điểm chính → đừng nói quá nhiều ý.
Kết luận
Mục tiêu: Tổng kết và kêu gọi hành động
Gồm:
Tóm tắt nhanh những ý chính.
Nhấn mạnh thông điệp cốt lõi hoặc bài học rút ra.
Kêu gọi hành động (nếu phù hợp, ví dụ: áp dụng, thảo luận…).
Cảm ơn người nghe, mời đặt câu hỏi (nếu có phần hỏi đáp).
Mẹo: Dẫn dắt chuyển ý mượt mà giữa các phần. Cân thời lượng: Mở đầu (10%), Thân bài (80%), Kết luận (10%)
Tư thế: đứng thẳng, cân bằng trên 2 chân.
Tay: dùng để nhấn ý, tránh đút túi hoặc múa tay quá đà, không khoanh tay hay vặn tay, không gãi đầu gãi tai, chỉnh sửa quần áo.
Ánh mắt: hướng về phía người nghe, tránh nhìn xuống đất hoặc nhìn lên trần nhà
Biểu cảm khuôn mặt: tự nhiên, phù hợp nội dung – mỉm cười khi tích cực, nghiêm túc khi nói điều quan trọng.
Di chuyển: nhẹ nhàng, có kiểm soát – không đứng im một chỗ quá lâu, cũng không đi lại loạn xạ
Người thuyết trình luôn giữ liên hệ tương tác với người nghe bằng câu hỏi, dành thời gian cho người nghe, tìm hạn chế truyền đạt thông tin một chiều gây nhàm chán cho người nghe.
Xác định mục tiêu: Bạn muốn truyền tải điều gì? Sau bài thuyết trình bạn muốn để lại điều gì, hay muốn ai làm gì?
Xác định đối tượng: Ai sẽ là người nghe? Đối tượng có đặc điểm gì?
Xác định bối cảnh: Trình bày ở đâu, khi nào, sẽ nói bao lâu?
Chuẩn bị nội dung, cách thức, các tình huống có thể phát sinh
Nội dung và cấu trúc bài trình bày: Một bài trình bày thường có 3 phần:
(i) Đặt vấn đề;
(ii) Làm rõ/ giải thích vấn đề;
(iii) Kết luận, bày tỏ mong muốn hoặc giải pháp
Hình thức/cách thức trình bày: công cụ hỗ trợ, cách ăn mặc, giọng nói
Các tình huống có thể phát sinh: câu hỏi, thời gian, sự cố kỹ thuật
Việc thực hành, luyện đi luyện lại trước khi nói sẽ giúp bạn ghi nhớ nội dung và tự tin hơn rất nhiều đó.
Giờ là thời điểm bạn thể hiện bản thân mình với những gì đã có!
📝 Hãy thử luyện tập đánh giá kỹ năng thuyết trình của bạn! 📝
Tải xuống tài liệu cầm tay tại đây