Quảng Nam tụi mình hay gặp thiên tai lắm – Bão táp ập đến, lũ quét qua cuốn trôi nhà cửa…
Thiên tai cứ "ghé thăm" Quảng Nam như một vị khách không mời mà đến, gây ra biết bao khó khăn cho người dân: làm hư hại nhà cửa, ảnh hưởng mùa màng và khiến cuộc sống của người dân gặp nhiều khó khăn.
Ngay cả Tam Kỳ – trước giờ không phải vùng rốn lũ – mà mấy năm gần đây cũng bị ngập hoài. Như năm 2020, có hơn 3.000 nhà bị nước ngập tới cả mét, đường sá thành sông, người dân phải đi thuyền hoặc lội nước.
Nhưng đừng vội nản lòng, điều đặc biệt nhất là tinh thần “không ngán khó” của người Quảng Nam!
Dù thiên nhiên có khắc nghiệt, người dân vẫn tìm cách thích nghi: xây nhà chống bão, đắp đê, thay đổi cách làm ruộng… Nhờ vậy mà cuộc sống vẫn tiếp diễn và ngày càng vững vàng hơn.
Việt Nam là một trong những nước dễ bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu nhất thế giới. Và Quảng Nam – quê mình – lại nằm trong vùng dễ bị tổn thương do nằm giáp biển!
Mưa lớn hơn, nước biển dâng cao → lũ lụt, sạt lở xảy ra thường xuyên. Trời thì ngày càng nóng hơn, nắng gắt kéo dài khiến ruộng đồng khô cằn, thiếu nước.
Biến đổi khí hậu không còn là chuyện ở đâu xa, mà là chuyện tụi mình đang sống chung mỗi ngày!
Ở vùng biển Cửa Đại (Hội An), rừng phòng hộ bị mất nên sóng đánh sâu vào bờ, làm hỏng đường sá, chậm các dự án du lịch. Nhiều khu như Cẩm Kim, Cẩm Nam cũng bị sạt lở, ảnh hưởng đến nhà cửa và nước sinh hoạt.
Bạn có tưởng tượng được nếu một ngày nào đó biển “NUỐT CHỬNG” cả khu mình đang sống?
Nước sông, hồ, biển, nước ngầm… ngày càng bị ô nhiễm hoặc nhiễm mặn, không còn dùng an toàn cho sinh hoạt, sản xuất hay bảo vệ môi trường nữa. Đây là dấu hiệu của suy thoái môi trường nước – một vấn đề đáng lo ở Quảng Nam.
Xâm nhập mặn – nước mặn “lấn sân” nước ngọt
Ở Hội An, nước sông Thu Bồn bị mặn làm nước sinh hoạt cũng bị ảnh hưởng, đất đai ven sông khó trồng trọt.
Ở Tam Kỳ, vùng ven sông như Tam Thăng, Tam Phú thì thiếu nước tưới, cây lúa, rau màu kém phát triển, năng suất giảm rõ rệt.
Ô nhiễm nước – nước bẩn, bệnh dễ sinh
Một số sông và hồ ở Hội An như sông Hoài, sông Đế Vọng bị ô nhiễm do xả thải sinh hoạt, nuôi trồng thủy sản mà không qua xử lý. Nước ô nhiễm có thể chứa vi khuẩn có hại, dễ gây bệnh.
Năm 2018, khu vực Chùa Cầu (Hội An) từng bị ô nhiễm nặng, nước dưới cầu bốc mùi do nước thải tràn ra từ hệ thống kênh rãnh. Cảnh quan bị ảnh hưởng, người dân xung quanh cũng khổ vì mùi hôi.
Quảng Nam có đủ rừng, biển, sông, núi – là nơi sinh sống của rất nhiều loài động thực vật quý hiếm. Có thể kể đến:
🌲 Vườn quốc gia Sông Thanh với rừng nguyên sinh
🌿 Khu bảo tồn Ngọc Linh với sâm quý
🌊 Cù Lao Chàm với san hô rực rỡ
🐘 Khu bảo tồn Voi, Sao La, và hành lang đa dạng sinh học
Tỉnh mình còn nằm top diện tích rừng lớn nhất miền Trung đó nha!
Nhưng đáng buồn là môi trường sống của các loài này đang dần biến mất.
Nhiều loài như voọc chà vá chân xám đang trên bờ tuyệt chủng.
Các giống cây trồng bản địa cũng mất dần.
🕊️ Ở Tam Kỳ, khu đất ngập nước Bãi Sậy - Sông Đầm là nơi ở của nhiều loài chim và cò, nhưng vẫn chưa được bảo vệ chính thức.
🌴 Cù Lao Chàm – nơi được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới – cũng đang gặp nguy vì ô nhiễm và khai thác quá mức.
👉 Khí hậu biến đổi, con người phá rừng, khai thác tài nguyên quá mức, xây nhà cửa nhiều và dùng nhiều hóa chất trong nông nghiệp – tất cả những điều này đều làm cho nơi sống của các loài động vật, cây cỏ ngày càng thu hẹp lại.
Ở nhiều thành phố, không gian xanh ngày càng ít đi, và Hội An – Tam Kỳ của chúng ta cũng vậy.
Ở Hội An, cây xanh chỉ khoảng 3m²/người, thấp hơn nhiều so với chuẩn 9m²/người của WHO. Thiếu cây xanh, những ngày hè ở Hội An càng trở nên oi bức hơn, chúng ta cũng thiếu những chỗ mát mẻ để vui chơi, tập thể dục, và điều này cũng ảnh hưởng đến du lịch của thành phố nữa đó!
Tam Kỳ có vẻ "khá hơn" một chút với mật độ cây xanh khoảng 7,2 m²/người, với hơn 18.800 cây xanh được trồng trên các con đường. Nhưng mà, mấy bạn đừng vội mừng nha! Ở Tam Kỳ phần lớn là cây nhỏ, chưa đủ bóng mát vì vậy tỷ lệ che phủ cây xanh rất thấp, chỉ từ 1% đến 3%, trong khi cần đến 70% mới đủ giảm nóng hiệu quả. Hơn nữa, hơn một nửa số cây ở Tam Kỳ là cây mới trồng, nên khả năng hút khí CO2 và làm sạch không khí còn hạn chế, cảnh quan cũng chưa được đẹp nữa.