KRUART :: Scratch Program1 - การสื่อสารภายในและภายนอกของโปรแกรม

ขณะโปรแกรมทํางาน ผู้ใช้สามารติดต่อสื่อสารกับโปรแกรมได้โดยการติดต่อหรือให้ข้อมูลกับโปรแกรม ภายในโปรแกรมเอง ตัวละครต่างๆ และเวที สามารถติดต่อสื่อสารกัน ผ่านการส่งสารหรือแชร์ข้อมูลระหว่างกันการติดต่อสื่อสารกันทําให้เกิดเหตุการณ์ขึ้น อย่างไรก็ตาม เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นอาจเป็นการสื่อสารทางเดียว ถ้าอีกฝายไม่รับรู้ถึงเหตุการณ์ นั้น ดังนั้นต้องมีการตรวจจับรับรู้ถึงเหตุการณ์ที่สนใจและเหตุการณ์ที่ถูกตรวจจับได้เท่านั้น จึงจะมีการตอบสนองต่อเหตุการณ์นั้น

1. การติดต่อและให้ข้อมูลจากผู้ใช้ (Input)

ขณะโปรแกรมทํางาน ผู้ใช้สามารถติดต่อหรือให้ข้อมูลใหม่ๆ กับโปรแกรมได้ โดยทําได้หลายทาง เช่น การคลิกด้วยเมาส์ การกดคีย์บอร์ด การเปลี่ยนระดับเสียง ผ่านการพูดใส่ไมโครโฟนการปรับค่าขัอมูลของตัวแปร ผ่านการเลื่อนสไลส์เดอร์ เป็นต้น

2. การส่งสารระหว่างตัวละครและเวที (Message)

เวทีและตัวละครต่างๆ สามารถติดต่อสื่อสารกันได้ ด้วยการส่งสารระหว่างกัน โดยเริ่มจากการสร้างสารขึ้นมาก่อน จากนั้นตัวละครหรือเวทีสามารส่งสารออกไปได้ ด้วยการกระจายสารซึ่งไม่ระบุผู้รับ เวทีหรือตัวละครใดที่สนใจรับสารนี้ ก็สามารถตรวจจับสารนี้และตอบสนองต่อสารที่รับได้

3. การเกิดเหตุการณ์ (Events)

ในขณะที่โปรแกรมกําลังทํางาน มีเหตุการณ์เกิดขึ้นมากมายในโปรแกรม ทั้งจากการติดต่อและโต้ตอบระหว่างโปรแกรมกับผู้ใช้ ระหว่างตัวละครกับเวที หรือระหว่างตัวละครด้วยกันเองเหตุการณ์ที่เกิดจากผู้ใช้ เช่น ผู้ใช้คลิกธงเขียวเริ่มต้นโปรแกรม ผู้ใช้คลิกตัวละคร ผู้ใช้พิมพ์ข้อความตอบคําถามจากตัวละคร เหตุการณ์ที่เกิดจากตัวละครหรือเวที เช่น การชนขอบเวทีของตัวละคร การชนหรือการสัมผัสกันเองระหว่างตัวละคร การส่งสารระหว่างตัวละคร เป็นต้น

4. ต้นการตอบสนองต่อเหตุการณ์ (Event handling)

เมื่อเหตุการณ์เกิดขึ้น เหตุการณ์ที่ได้รับความสนใจเท่านั้น ที่จะมีการตอบสนองต่อเหตุการณ์นั้นๆ การตอบสนองต่อเหตุการณ์นั้น ต้องอาศัยการตรวจจับ หรือการรับสารว่าเหตุการณ์นั้นๆ เกิดขึ้นหรือยัง ใน Scratch ใช้บล็อกควบคุมรูปทรงหมวก เป็นตัวกําหนดว่า เหตุการณ์ไหนได้รับความสนใจส่วนสคริปต์ใต้บล็อกควบคุมดังกล่าว เป็นงานที่ตอบสนองต่อเหตุการณ์นั้นๆ

เหตุการณ์จะไม่มีความหมายเลย ถ้าไม่มีสคริปต์ใดคอยตัวจับเหตุการณ์เหล่านั้น เช่น ถ้าไม่มีสคริปต์ใดเลยตรวจจับและตอบสนองการคลิกธงเขียว จากผู้ใช้ โปรแกรมที่เขียนมา จะไม่สามารถเริ่มต้นทํางานได้เลย

5. การประสานงาน (Synchronization)

การทํางานของตัวละครและเวที อาจเกิดขึ้นพร้อมๆ กันในลักษณะคู่ขนาน (Parallelism) ที่ต่างคนต่างทํางานของตนไป แต่ลักษณะการทํางานอีกแบบหนึ่ง คือการทํางานร่วมกัน ที่มีลําดับขั้นตอนการทํางานระหว่างกัน บางครั้งต้องคอยรับงานจากคนอื่น บางครั้งต้องส่งงานให้คนอื่นทําต่อ ทุกคนต้องทํางานประสานกัน ให้เป็นจังหวะเดียวกัน เพื่อให้งานใหญ่สําเร็จลุร่วงไปได้การประสานงานให้เป็นจังหวะเดียวกัน คล้ายกับการส่งไม้ในการวิ่งผลัด นักวิ่งคนแรกส่งไม้ให้นักวิ่งคนที่สองวิ่งต่อ จากนั้นส่งไม้ให้นักวิ่งคนถัดไปวิ่งต่อ จนกระทั้งนักวิ่งคนสุดท้ายวิ่งเข้าเส้นชัย

การประสานงานระหว่างตัวละครและเวทีใน Scratch ใช้วิธีการสร้างสาร (Message) เพื่อใช้สื่อสารระหว่างกัน เปรียบเสมือนไม้ผลัด เมื่อต้องการส่งสารเพื่อส่งต่อการทํางานระหว่างกัน ก็จะส่งกระจายสารออกไป (Broadcast) ผู้รับที่สนใจในสารนี้ ก็จะรับสารแล้วทํางานต่อไปเปรียบเสมือนการส่งไม้ผลัด ให้คนที่รับไม้วิ่งต่อไปนั้นเอง