พืชสมุนไพร หมายถึง พืชที่ใช้ทำเป็นเครื่องยา หรือผสมกับสารอื่นตามตำรับยา เพื่อบำบัดโรค บำรุงร่างกาย หรือใช้เป็นยาพิษ
พืชสมุนไพรมีทั้งส่วนที่เป็นพืช สัตว์ และแร่ธาตุ
พืชสมุนไพรไทยมีมากกว่า 1,000 ชนิด
พืชสมุนไพร แบ่งออกได้เป็น 3 ประเภท ดังนี้
พืชวัตถุ หมายถึง พืชที่นำมาใช้เป็นยา เช่น ใบ ดอก ผล ลำต้น ราก
สัตว์วัตถุ หมายถึง อวัยวะของสัตว์ที่นำมาใช้เป็นยา เช่น ตับ ดี นอ เขา เลือด
ธาตุวัตถุ หมายถึง แร่ธาตุที่นำมาใช้เป็นยา เช่น เกลือ กำมะถัน น้ำประสานทอง
พืชวัตถุ
หมายถึง พืชที่นำมาใช้เป็นยา
เช่น ใบ ดอก ผล ลำต้น ราก
สัตว์วัตถุ
หมายถึง อวัยวะของสัตว์ที่นำมาใช้เป็นยา
เช่น ตับ ดี นอ เขา เลือด
ธาตุวัตถุ
ธาตุวัตถุ หมายถึง แร่ธาตุที่นำมาใช้เป็นยา
เช่น เกลือ กำมะถัน น้ำประสานทอง
ด้านการรักษาโรค สมุนไพรเป็นยาพื้นบ้านที่ใช้รักษาโรคต่างๆ เช่น โรคหวัด โรคท้องเสีย โรคปวดเมื่อย
ด้านการส่งเสริมสุขภาพ สมุนไพรมีสรรพคุณในการบำรุงร่างกาย แก้ชรา เพิ่มภูมิคุ้มกัน
ด้านเศรษฐกิจ สมุนไพรเป็นวัตถุดิบในการผลิตยา อาหาร เครื่องสำอาง สินค้า OTOP
ด้านวัฒนธรรม สมุนไพรเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สืบทอดกันมา
ภูมิปัญญาท้องถิ่นเกี่ยวกับพืชสมุนไพรเป็นองค์ความรู้ที่สืบทอดกันมา
ภูมิปัญญาท้องถิ่นมีทั้งในรูปแบบของตำรับยา คาถา บทสวด
ภูมิปัญญาท้องถิ่นมีบทบาทสำคัญในการรักษาโรคและส่งเสริมสุขภาพ
พืชสมุนไพร เป็นส่วนหนึ่งของระบบสาธารณสุขไทย
มีการใช้สมุนไพรในโรงพยาบาลและสถานีอนามัย
รัฐบาลมีนโยบายส่งเสริมการใช้สมุนไพร
ให้นักเรียนค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับพืชสมุนไพรในท้องถิ่น และนำเสนอผลงานเกี่ยวกับพืชสมุนไพร