บทคัดย่อ

ปัจจุบันทับทิมจากประเทศโมซัมบิกเข้ามามีบทบาทในตลาดอัญมณีของไทยเป็นอย่างมาก อีกทั้งมอนเตปวยซ์ยังเป็นแหล่งทับทิมที่สำคัญของประเทศโมซัมบิก จึงนำไปสู่การศึกษาลักษณะเฉพาะของทับทิมจากแหล่งมอนเตปวยซ์ โดยเลือกใช้ตัวอย่างจากเหมืองนากาก้า มานิกาไนซ์ และนามูโจ้ ด้วยเครื่องมือวิเคราะห์ขั้นพื้นฐานและเครื่องมือวิเคราะห์ขั้นสูง จากการตรวจสอบองค์ประกอบธาตุ ด้วยเครื่องเอกซเรย์ฟลูออเรสเซนส์สเปกโทรมิเตอร์ พบว่าตัวอย่างทับทิมจากแหล่งมอนเตปวยซ์ มีธาตุองค์ประกอบหลักหลักคือ Al₂O₃ อยู่ในช่วง 93.02-97.77% โดยน้ำหนัก มีปริมาณเฉลี่ย 96.32% โดยน้ำหนัก มีธาตุร่องรอย คือ MgO, TiO_2, V₂O₅, Fe₂O₃ และ Ga₂O₃ โดยตัวอย่างทับทิมจากแหล่งมอน-เตปวยซ์มีปริมาณ MgO ค่อนข้างสูงกว่าทับทิมจากแหล่งอื่น โดยมีปริมาณอยู่ที่ 1.39-2.11% โดยน้ำหนัก มีปริมาณเฉลี่ย 1.73% โดยน้ำหนัก ซึ่งปริมาณ MgO ที่สูงนี้ อาจมาจากมลทินผลึกแร่ไมก้า และมลทินผลึกแร่แอมฟิโบล จากการศึกษามลทินภายในด้วยกล้องจุลทรรศน์อัญมณี พบ มลทินเส้นไหม พบมลทินฝุ่น และมลทินผลึกแร่ที่มีลักษณะโปร่งแสง มี 6 เหลี่ยม คือไมก้า นอกจากนี้ยังพบมลทินผลึกแร่ที่มีลักษณะโค้งมนเล็กน้อย ไม่มีสี คือแอมฟิโบล และมลทินผลึกแร่ที่มีลักษณะทึบแสง มีความวาวสูง คือ ชาลโคไพไรต์