บทคัดย่อ

มอร์แกไนต์เป็นอัญมณีในตระกูลเบริล มีสีชมพู สีชมพูอมส้ม ส้มอมชมพู โดยสีที่มีราคาสูงที่สุดคือสีชมพู การศึกษานี้จึงมีความประสงค์เพื่อศึกษาอุณหภูมิที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงสีของ มอร์แกไนต์จากแหล่งแอฟริกา โดยเลือกใช้ตัวอย่างที่มีสีชมพูอมส้ม จานวน 12 ตัวอย่าง แบ่งเป็น 4 กลุ่ม กลุ่มละ 3 ตัวอย่าง ทดลองปรับปรุงคุณภาพด้วยความร้อนที่อุณหภูมิ 250, 300, 350, และ 400 องศาเซลเซียส ในสภาวะรีดักชั่น โดยมีอัตราเร่ง 100 องศาเซลเซียสต่อชั่วโมง ยืนอุณหภูมิ 1 ชั่วโมง พบว่ากลุ่มตัวอย่างมอร์แกไนต์ที่ปรับปรุงคุณภาพด้วยความร้อนที่ 250 และ 300 องศาเซลเซียส เหมาะสมกับการได้สีชมพู โดยที่ยังคงความแววาวของอัญมณีและทาให้เกิดรอยแตกร้าวน้อยกว่า การวิเคราะห์ด้วยเทคนิคเอ็กซ์เรย์ฟลูออเรสเซนส์พบธาตุให้สีของมอร์แกไนต์ได้แก่ เหล็กและแมงกานีส การวิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงสีด้วยเทคนิคยูวีวิสิเบิลสเปกโทรสโกปีสามารถบอกสาเหตุของการเปลี่ยนสีสอดคล้องกับการดูดกลืนแสงในช่วง 370 – 400 นาโนเมตร ที่สัมพันธ์กับการดูดกลืนของ Fe3+ ที่ให้สีเหลืองใน มอร์แกไนต์และการดูดกลืนแสงที่ตาแหน่งประมาณ 530 นาโนเมตร ที่สัมพันธ์กับ Mn2+ ที่ซึ่งเป็นธาตุให้สีชมพูในมอร์แกไนต์ การวิเคราะห์ด้วยเทคนิคอินฟราเรดสเปกโทร- สโกปีด้วยการเตรียมตัวอย่างด้วยเทคนิค Diffuse Reflectance Infrared Fourier Transform Spectroscopy (DRIFTS) บ่งบอกการลดลงของปริมาณน้ำหลังเผา