Wędzidełko podjęzykowe – czyli jak mała błonka może nabałaganić w rozwoju.

Kolejna dawka przydatnej wiedzy, która z punktu widzenia logopedy ma olbrzymi wpływ na wymowę. Mowa tu oczywiście o zbyt krótkim wędzidełku podjęzykowym. Czy wędzidełko języka jest rozciągliwe?

Wędzidełko języka jest to błonka, która łączy język z dnem jamy ustnej. W niektórych przypadkach, zdarza się, że struktura ta jest przerośnięta – tak jak na załączonym zdjęciu – co implikuje różnorakie problemy rozwojowe w obrębie twarzoczaszki i nie tylko. Jak to się zaczyna ?

1. Pierwsze problemy mogą pojawić się już w okresie niemowlęcym. Głównym odruchem nowo narodzonego dziecka jest ssanie – zapewnia one funkcję pobierania pokarmu oraz wyciszające. Podczas ssania, język powinien wykonywać skomplikowane ruchy, które zapewnią wytworzenie odpowiedniego podciśnienia by opróżnić pierś matki. Wyobraźcie sobie jakie to musi być trudne dla takiego noworodka. Bardzo chce jeść ale nie może – jego język jest związany. Żeby zobrazować sobie jakie to jest trudne spróbujcie połknąć ślinę z językiem przyklejonym do dolnych zębów (naturalna pozycja języka podczas przełykania jest na podniebieniu) prawda, że trudno? Noworodek taki zapewne jest rozdrażniony, płaczę cały czas, podczas karmienia cały czas się odrywa od piersi a kiedy już uda mu się przystawić słychać głośne odgłosy kląskania czy cmokania. W tych momentach następuję rozszczelnienie i dziecko łyka powietrze, konsekwencją tego mogą być kolki lub ulewania. Więc wszystko co taki maluszek z trudem wypije, wylewa mu się z brzuszka. Nic dziwnego, że jest rozdrażniony – cały czas jest przecież głodny. Przypomnijcie sobie sytuacje kiedy wracacie głodni z pracy, stoicie w korku i wszystko was wkurza – takie dziecko czuje się tak cały czas. A jakie konsekwencje ma to dla matki dziecka? Dziecko podczas karmienia, żeby w jakiś sposób wcisnąć mleko z piersi zamiast ssania wykonuje ruchy kąsające, brodawki w takich przypadkach mogą być poranione czy spłaszczone. Pierś nie jest do końca opróżniana przez co mogą tworzyć się bolesne zastoje, blokady kanalików czy nawet ropnie piersi. Produkcja mleka działa na zasadzie popyt-podaż, jeśli pierś nie jest do końca opróżniana, organizm matki „myśli”, że tyle mleka nie jest potrzebne i zaczyna systematycznie zanikać. Wtedy pojawiają się problemy z przyrostem masy dziecka. Zaniepokojeni rodzice szukają rozwiązania – znajdują ją w butelce z której pije się łatwiej, mleko praktycznie samo wypływa, dziecko się najada. Kryzys zażegnany ale czy na dobre?

2. Problem pojawia się znowu podczas rozszerzania diety. Mądrzy rodzice próbują BLW, kupują najlepsze ekologiczne marchewki, ziemniaczki, brokułki. Dziecko bierze kawałek wkłada do buzi i jakby nie wiedziało co ma z tym zrobić, krztusi się, wypluwa i nic nie je. No cóż to może spróbować podawać papki łyżeczką? A tu podobny problem więcej jedzenia jest na podłodze niż w buzi. Nie wiadomo kto jest bardziej przestraszony kiedy przychodzi pora jedzenia , bobas czy rodzic. I z czynności, która powinna przynosić nam przyjemność jest ciągły stres dla obydwu stron. W końcu po wielu trudach i łzach dziecko dorasta, zaczyna jeść samodzielnie ale taki jakiś niejadek z niego, no cóż pewnie już tak ma – zapewne po tacie.

3. Wędzidełko przypomina sobie znowu podczas nauki mówienia, dziecko ma problemy z wymawianiem głosek T,D,N czy w późniejszym czasie głoski L. Wszystkie te głoski wymagają uniesienia czubka języka do górnego wału dziąsłowego. Niestety cały czas najczęściej problem nie jest zdiagnozowany. Nad krótkim wędzidełkiem pochylają się logopedzi kiedy pojawia seplenienie czy problemy z wymawianiem głoski R.

4. Możemy więc, zadać sobie pytanie jaki wpływ ma krótkie wędzidełko na zęby i powstawanie wad zgryzu? Dziecko takie ma większe prawdopodobieństwo wystąpienia wad zgryzu. Poprzez wieloletnie nieprawidłowe funkcjonowanie języka podczas spoczynku, mówienia czy jedzenia rozwijające się kości nie dostają odpowiedniej stymulacji by być odpowiednio szerokie. Ponadto najczęściej pacjent ma nieprawidłową pozycję spoczynkową języka (przy dnie jamy ustnej, zamiast przy podniebieniu). Poprzez co zaburzona jest równowaga pomiędzy siłą policzków a języka – może to doprowadzić do zawężania się łuków zębowych i w konsekwencji do powstawania wad zgryzu.

Dlatego jeśli zauważyłeś którykolwiek z tych problemów u swojego dziecka nie czekaj tylko spójrz na jego język a jeśli masz wątpliwości skonsultuj się ze specjalistą. Im problem jest wcześniej zauważony i rozwiązany tym mniejsze jest ryzyko nieprawidłowego rozwoju.

Rozdrabnianie pokarmów

Drodzy Rodzice,

ostatnio umieściłam informacje na temat wad wymowy, mam nadzieję, że treści były interesujące i przydatne. Jak już wcześniej pisałam jest kilka czynników, które wpływają na powstawanie wad wymowy waszych dzieci. Jako logopeda zwracam szczególną uwagę na stan uzębienia dzieci, które uczestniczą w terapii logopedycznej. Wady zgryzu są jednym z powodów, dlaczego dzieci wysuwają język między zęby. Umieszczam Państwu kolejną, krótką informacje, którą wg mnie warto przeczytać i się nad nią zastanowić.

W zajęciach terapii logopedycznej uczestniczą dzieci typowane na podstawie wyników badań logopedycznych z:

• Poradni Psychologiczno -Pedagogicznej.

• Profilaktycznie logopeda przeprowadza w szkole przesiewowe badania logopedyczne, służące wyłonieniu dzieci z zaburzeniami mowy.

• Współpracuje z nauczycielami zgłaszającymi swych uczniów do terapii logopedycznej.

Zajęcia logopedyczne prowadzone są indywidualnie z każdym dzieckiem lub grupowo. Program zajęć uzależniony jest od indywidualnego zapotrzebowania i możliwości ucznia. Podczas zajęć logopedycznych usuwane są wszelkie zakłócenia, zaburzenia komunikacji językowej oraz przezwyciężane są problemy uczniów mających kłopoty z mówieniem, pisaniem i czytaniem. Terapia logopedyczna obejmuje ćwiczenia korekcyjne w zależności od rodzaju i stopnia zaburzeń wymowy. Oprócz ćwiczeń wspomagających artykulację i ćwiczeń oddechowych proponowane są ćwiczenia i zabawy stymulujące językowy rozwój dzieci, ułatwiające mówienie, czytanie i pisanie, np. fonologiczne, pragmatyczne, syntaktyczne i morfologiczne.

Terapia logopedyczna w szkole prowadzona jest do momentu wyeliminowania lub złagodzenia zaburzenia stanowiącego powód objęcia ucznia opieką logopedyczną. Niezwykle ważne jest, by w sytuacji pojawienia się jakichkolwiek zaburzeń, jak najwcześniej podjąć terapię logopedyczną i kontynuować ją aż do osiągnięcia zadowalającego efektu.

Podjęcie terapii logopedycznej oznacza konieczność utrwalania uzyskanych efektów w domu. Szczególnie trzeba o tym pamiętać wtedy, gdy zajęcia z logopedą odbywają rzadko. Nawet kilkuminutowe, ale codzienne ćwiczenia rodzica z dzieckiem są dużą pomocą.

Czy twoje dziecko wymaga pomocy logopedycznej?

Przyczyną kłopotów z nauką u dzieci są bardzo często wady wymowy. Wadliwa wymowa może odzwierciedlać się w czytaniu i w pisaniu, co obniża samoocenę dziecka i zniechęca do dalszej nauki. Dziecko rozpoczynające naukę szkolną „pisze tak, jak mówi”. Jeśli więc niewłaściwie wymawia jakąś głoskę, również niewłaściwie ją zapisuje (skoła zamiast szkoła, lowel zamiast rower).

Uczniowie z wadami wymowy stają się z czasem zastraszeni i nieśmiali, albo przeciwnie agresywni i złośliwi. Mają też problemy z nawiązaniem pozytywnych kontaktów z rówieśnikami, są narażeni na kpiny kolegów. Zaburzenia mowy mogą być różne, od drobnych nieprawidłowości w wymawianiu głosek po ciężkie wady, które utrudniają kontakt z otoczeniem. Prawidłowy rozwój mowy przebiega etapami, w których występują pewne cechy charakterystyczne dla danego wieku.

Dziecko trzyletnie

– Ma prawo nie wymawiać głosek sz, ż, cz, dż i trudnych grup spółgłoskowych.

– Głoska r może być wymawiana jako j lub l, ewentualnie ł.

– Ma prawo zmiękczać głoski s,z,c,dz, sz, ż, cz, dż.

– Może zamiast f występować ch i odwrotnie.

– Brak wyraźnych końcówek w wypowiadanych wyrazach.

Dziecko czteroletnie

– Obserwuje się, że głoski sz, ż, cz, dż bywają jeszcze zamieniane na s, z, c, dz lub ś, ź, ć dź.

– Głoska r może być nadal zamieniana na j, l lub ł (opóźnienie pojawienia się tej głoski u dziecka nie powinno jeszcze niepokoić).

– Występuje upraszczanie grup spółgłoskowych, ale rzadsze.

Dziecko pięcioletnie

– Około 50 % dzieci nie wymawia głosek sz, ż, cz, dż, r zastępując je innymi głoskami.

Dziecko sześcioletnie

– Około 20 % dzieci nie wymawia głosek sz, ż, cz, dż, r.

Dziecko siedmioletnie

– Wymowa powinna być prawidłowa. Wszystkie głoski mówione prawidłowo, czysto, bez zniekształceń, bez zastępowania przez inne głoski.

W przypadku zaobserwowania jakichkolwiek zaburzeń u dziecka, rodzice powinni skontaktować się z logopedą, gdyż nawet nieznaczne trudności, jeśli nie są usunięte w porę, utrzymują się i stają się wadami wymowy.

Wady wymowy przyporządkowane są do terminu dyslalia, są to różnego rodzaju zaburzenia i wady artykulacyjne.

Dyslalia polega na niemożności prawidłowego wymawiania jednego, kilku, kilkunastu, a nawet wszystkich dźwięków mowy, dotyczy to zaburzeń dźwiękowej strony języka (artykulacyjnej) objawiających się:

• zniekształceniem głosek (deformacją)

• zastępowaniem głosek (substytucją)

• opuszczaniem głosek (elizją)

Wadliwą wymowę rozpoznajemy wówczas, gdy mowę dziecka (czynność mówienia lub/i rozumienia) wykształca się później niż u jego rówieśników. Do najczęściej występujących wad wymowy wymagających interwencji logopedy zaliczamy te o charakterze zniekształcenia głosek oraz wszelkie deformacje lub zastępowanie głosek trudniejszych do wymówienia głoskami łatwiejszymi.

Według klasyfikacji foniatrycznej do dyslalii zalicza się następujące wady wymowy:

• sygmatyzm, czyli nieprawidłową realizację głosek dentalizowanych:(Ś, Ź, Ć, DŹ, S, Z, C, DZ, SZ, Ż, CZ, DŻ)

• rotacyzm, czyli nieprawidłową realizację głoski R

• kappacyzm, czyli nieprawidłową realizację głoski K

• gammacyzm, czyli nieprawidłową realizację głoski G

• lambdacyzm, czyli nieprawidłową wymowę głoski L

• betacyzm, czyli nieprawidłową realizację głoski B

• mowę bezdźwięczną, czyli wymawianie głosek dźwięcznych jak ich bezdźwięczne odpowiedniki

• rynolalia (nosowanie)

• palatolalia

• inne odchylenia od normalnej artykulacji.

Zajrzyj koniecznie!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Filmy instruktażowe

https://www.youtube.com/watch?v=hdt392ln9B4 - Borys Szyc - seplenienie !!!!!

https://www.youtube.com/watch?v=Vq-J4aqUJhM Z tego się nie wyrasta | Seplenienie międzyzębowe

https://www.youtube.com/watch?v=VRsMbTonKKw Pogódź się z tym! Trzy bariery w terapii logopedycznej

https://www.youtube.com/watch?v=TgNSHVax7Bs Kaczor Donald też powinien iść do logopedy | Seplenienie boczne

https://www.youtube.com/watch?v=K76Fa7Z02SY Kiedy do logopedy | Co jest normalne, a co powinno zaniepokoić?

https://www.youtube.com/watch?v=Mid21Pokxl4 Książkowy rozwój mowy dziecka | 4 etapy

https://www.youtube.com/watch?v=5PMps7VlCOI Fakty i mity o jąkaniu

https://www.youtube.com/watch?v=ZJQHOdH7IXE Naucz niemowlę mówić | 9 wskazówek dla świeżo upieczonych rodziców

https://www.youtube.com/watch?v=ZKsVpfTGv4A Zamknij buzię! | O prawidłowej pozycji spoczynkowej języka

https://www.youtube.com/watch?v=Jta4qpaFBcg WĘDZIDEŁKO, wpływ karmienia na wygląd twarzy dziecka

https://www.youtube.com/watch?v=TZGyBZlLjwM Bajki na smartfonie | Pozwalać czy nie?

https://www.youtube.com/watch?v=vztxpIo7i50 SMOCZEK - wróg czy przyjaciel?

https://www.youtube.com/watch?v=_PZ8b9A5GaI Mutacja nie wybiera... Spotyka każdego z nas!

https://www.youtube.com/watch?v=AM0budbD1Tw Co robi dorosły u logopedy?

https://www.youtube.com/watch?v=MTHy17YHYs0 Wyraźniejsza mowa w 5 minut!

https://www.youtube.com/watch?v=sqwDXXdunAg To najczęstsza wada wymowy | Rotacyzm

https://www.youtube.com/watch?v=j3DCLwk2tpw Dorosły u logopedy | Pierwsza wizyta

https://www.youtube.com/watch?v=dFq5L3fX3f4 Jak CZYTAĆ, żeby nie uśpić dziecka i zapewnić mu wyższe IQ?

https://www.youtube.com/watch?v=c_YKLZH1kpM Weź poszukaj! Czyli o tym, gdzie rozwiewać swoje wątpliwości językowe

https://www.youtube.com/watch?v=FNxYx5y2Xxs Q&A | Gdyby nie bliskie mi osoby, nigdy bym nie zaczęła

https://www.youtube.com/watch?v=0eX4sD5q7MU Nie bądź ĄĘ! | Jak mówić, żeby nie brzmieć pretensjonalnie

https://www.youtube.com/watch?v=6E0nGl7DBbs PREZENTY dla dzieci (0-1 rok życia) | Logopeda poleca

https://www.youtube.com/watch?v=zDxbUCACuvo&list=UU2TWKwJvCSBiTOz8-NbPmXA&index=6 Najlepsze ZABAWKI dla dzieci (1-2 rok życia) | Logopeda poleca

Do najczęściej występujących wad wymowy wymagających interwencji logopedy zaliczamy te o charakterze zniekształcenia brzmienia głosek, oraz wszelkie zastępowanie głosek trudniejszych do wymówienia głoskami łatwiejszymi są to:

1. Sygmatyzm (seplenienie)

Jest to wada wymowy zwana inaczej seplenieniem, polegająca na nieprawidłowej realizacji głosek zębowych, które w zależności od miejsca artykulacji można podzielić na trzy grupy:

1. S, z, c, dz – głoski syczące

2. Š, ž, č, dż -głoski szumiące

3. Ś, ź, ć, dź – głoski ciszące

Rozróżnia się kilka podstawowych rodzajów seplenienia:

seplenienie międzyzębowe – w czasie wymowy głosek jednego z szeregów, albo wszystkich trzech język wsuwa się między zęby, wada ta nie ustępuje samoistnie, lecz wymaga wielu ćwiczeń z terapeutą.

seplenienie boczne – dotyczy również głosek trzech szeregów, podczas wymowy język ułożony jest niesymetrycznie, dźwiękom towarzyszy nieprzyjemne brzmienie.

seplenienie wargowozębowe – język nie bierze udziału w ich wymowie. Głoski wymawiane są wargami charakterystycznie wysuniętymi do przodu, jak podczas wydmuchiwania powietrza.

sygmatyzm nosowy – przy artykulacji głosek powietrze wydostaje się przez nos

sygmatyzm krtaniowy

sygmatyzm gardłowy

ostre gwiżdżące s

Przyczynami seplenienia może być: nieprawidłowa budowa narządów mowy, upośledzony słuch, naśladownictwo, nieprawidłowy zgryz oraz niesprawność języka i warg.

2. Rotacyzm (reranie)

Wada ta zwana inaczej reraniem polega na nieprawidłowej realizacji głoski r. Przyczyną nieprawidłowej wymowy głoski r może być między innymi budowa anatomiczna języka (np. zbyt krótkie wędzidełko), obniżony poziom słuchu, słaba zdolność koncentracji uwagi na dźwiękach mowy, opóźniony rozwój ruchowy, opóźniony rozwój umysłowy i nieprawidłowe wzorcewymowy z otoczenia dziecka.

3. Ubezdźwięcznianie

Polega na wymawianiu głosek dźwięcznych bezdźwięcznie bez drgań wiązadeł głosowych (b-p, w-f, g-k, d-t, ż-sz, z-s, ź-ś, dz-c, dź-ć). Przyczyny bezdźwięczności to: zaburzenia słuchu fonematycznego, słaba motoryka narządów artykulacyjnych- wargi i policzki są wiotkie, mała pojemność klatki piersiowej.

4. Nosowanie

Głoski nosowe m, mi, n, ni, ę, ą- wymawiane są jak ustne i odwrotnie- ustne z poszumem nosowym. Wyróżnia się nosowanie zamknięte, otwarte i mieszane. Przyczyną nosowania zamkniętego jest niedrożność jamy nosowo- gardłowej na skutek częstych stanów kataralnych, przerostu trzeciego migdałka lub polipów.

5. Nosowanie otwarte

Spowodowane jest wadami anatomicznymi, takimi jak rozszczepy podniebienia, wargi górnej i zniekształcenia szczęki dolnej oraz krótkie podniebienie. Nosowanie jest wadą wymowy spotykaną rzadziej, nie należy go jednak lekceważyć.

6. Wadliwa wymowa głosek k, g

Głoski te są zastępowane głoskami t, d. Są one wynikiem nieprawidłowej pracy języka.

7. Dyslalia całkowita (bełkot)

Jest to nieprawidłowa wymowa polegająca na opuszczaniu, zastępowaniu lub deformowaniu prawie wszystkich głosek. Wymowa dzieci z tego rodzaju dyslalią jest prawie w ogóle niezrozumiała.

8. Jąkanie

Jąkanie to zaburzenie płynności, tempa i rytmu mówienia spowodowane nadmiernym napięciem mięśni oddechowych, fonacyjnych i artykulacyjnych. „Ze względu na występujące objawy wyróżniamy jąkanie:

♣ kloniczne – cechuje się krótkimi zahamowaniami mowy i wielokrotnym powtarzaniem sylab

♣ toniczne – cechuje się dłuższymi zahamowaniami i wielokrotnym powtarzaniem głosek

♣jąkanie toniczne ze współruchami czyli dodatkowymi ruchami kończyn.

♣ jąkanie właściwe należy jednak rozróżnić od jąkania wczesnodziecięcego, które występuje u dzieci między 3 a 5 rokiem życia na skutek nieukończonego rozwoju psychicznego, małej sprawności narządów artykulacyjnych, nie dość szybkim kojarzeniem nazwy z pojęciem. Taka dysharmonia między potrzebą wyrażania swoich przeżyć i myśli a możliwościami w tym zakresie występuje u ponad połowy dzieci w wieku przedszkolnym i mija samoistnie po zwiększeniu sprawności w posługiwaniu się mową. Jeśli jednak twoje dziecko skończyło 6 lat i nadal się jąka, zgłoś się do logopedy.

Nurtujące pytania

Kto to jest logopeda?

Logopeda jest specjalistą, który może:

♣Nauczyć Twoje dziecko prawidłowo wymawiać wszystkie głoski języka polskiego.

♣Nauczyć je prawidłowo połykać.

♣Nauczyć je prawidłowo i wydajnie oddychać.

♣Pomóc mu „pozbyć się jąkania” (niepłynności mówienia).

♣Nauczyć je jak dbać o swój głos.

♣Pomóc mu w nauce czytania i pisania, jeśli zajdzie taka potrzeba.

♣Nauczyć je różnicować głoski do siebie podobne.

Kiedy należy udać się do logopedy?

• Dziecko podczas artykulacji wsuwa język między zęby lub ociera nim o wargę. Niestety na każdym etapie wiekowym jest to wada, z tego się nie wyrasta! Im dłużej się zwlekasz, tym bardziej wada się utrwala.

• Niepokoją Cię zmiany anatomiczne w budowie narządów mowy lub masz wątpliwości czy dziecko dobrze słyszy.

• Twoja pociecha nawykowo mówi przez nos.

• Po ukończeniu 4 roku życia dziecko zamienia głoski dźwięczne na bezdźwięczne: d na t (np. zamiast domek mówi tomek), w na f (zamiast woda mówi fota), g na k (zamiast gęś mówi kęś), b na p (zamiast buda mówi puta).

• Nie wymawia którejkolwiek z samogłosek ustnych (czyli a, o, u, e, i, y) pod koniec trzeciego roku życia.

• W wieku 7 lat Twoje dziecko powinno mówić poprawnie.

Jakie są przyczyny problemów z wymową?

♣Zbyt długie karmienie butelką

♣Zbyt długie ssanie smoczka

♣Ssanie kciuka

♣Dłużej utrzymujący się katar

♣Przerośnięty trzeci migdał

♣Problemy z przerośniętymi migdałkami podniebiennymi

♣Infantylny sposób połykania

♣Wada zgryzu

♣Zbyt krótkie wędzidełko podjęzykowe lub wędzidełka wargowe

♣Wczesna próchnica zębów mlecznych

♣Rozszczep podniebienia lub /i warg

♣Nieprawidłowe oddychanie

♣Niedosłuch

♣Dostarczanie nieprawidłowych wzorców wymowy (mówienie zdziecinniałe do dziecka)

Czego możesz się spodziewać podczas wizyty u logopedy?

• Sprawdzenia budowy aparatu artykulacyjnego (zgryz, język, podniebienie)

• Badania sposobu połykania

• Pytań dotyczących: rozwoju mowy dziecka, rozwoju psychomotorycznego, przebiegu ciąży i porodu

• Zbadania sposobu realizacji wszystkich głosek języka polskiego

• Zbadania słownictwa dziecka, sposobu jego wypowiadania się

• Badania pamięci słuchowej dziecka

• Badania analizy i syntezy słuchowej, pisania i czytania u dzieci siedmioletnich i starszych

• Sprawdzenia sposobu oddychania, tempa mówienia, rodzaju fonacji.

Od czego zależy skuteczność terapii logopedycznej?

♣Od rodzaju wady wymowy lub/i/ zaburzenia mowy

♣Od sprawności umysłowej dziecka

♣Od sprawności aparatu artykulacyjnego

♣Od prawidłowej kompleksowej diagnozy

♣Od systematyczności w uczęszczaniu na zajęcia logopedyczne i ćwiczeń z dzieckiem w domu

♣Od wczesnego rozpoczęcia terapii

♣Od aktywnego i świadomego udziału zarówno rodzica jak i dziecka w terapii

♣Od porozumienia terapeuty z rodzicem

Od czego zależy czas trwania leczenia logopedycznego?

♣Od rodzaju zaburzenia

♣Od rozległości deficytów

♣Od wieku dziecka, w którym zgłoszono je na terapię

♣Od współpracy terapeuty z rodzicami

♣Od systematyczności w ćwiczeniach z dzieckiem