Onderzoek

ONDERZOEK

Onderzoeksresultaten: Steunouder is van meerwaarde!

In de maanden februari tot en met juni heeft Annelien van Horssen, studente aan de universiteit te Utrecht, onderzoek gedaan naar de werkzaamheid van Steunouder. Zij heeft in kaart gebracht in hoeverre Steunouder haar doelen bereikt. Steunouder streeft twee interventiedoelen na: (1) het vergroten van de draagkracht van vraagouders door steun van een vrijwilliger die wekelijks het kind van de vraagouders opvangt en (2) het vergroten van de draagkracht van het kind door hem/haar een veilige, stabiele omgeving te bieden bij de steunouder. Bij acht steunouders en zes vraagouders, zijn semigestructureerde interviews afgenomen. Na het analyseren van deze interviews is op een aantal onderwerpen dieper doorgegaan in een focusgroep met zeven steunouders.

Vraagouder: "Soms wil ik iemand met wie ik kan praten. Ik vind het dan heel gezellig als mijn steunouder komt."

Steunouder: "Hij heeft behoefte aan extra ondersteuning, omdat het bij zijn moeder zo hoog zit dat zij zelf de ondersteuning niet kan geven. Om het kind uit te dagen, heeft hij het nodig om hier te zijn."

Steunouder: "Als ik het kind van mijn vraagouder ophaal, heeft hij een smile van oor tot oor."

Meerwaarde van Steunouder voor vraagouder

Door de praktische steun die steunouders bieden, namelijk wekelijks een dagdeel zorg dragen voor het kind van de vraagouder, heeft de vraagouder een moment rust, tijd voor zichzelf en tijd voor anderen gezinsleden. Voor vraagouders die kwetsbaar zijn, is het van grote betekenis om tijdelijk ontlast te worden van de zorg voor hun kind. Vraagouders komen ‘op adem’ door wekelijks een dagdeel vrij te hebben. Naast de praktische steun bieden enkele steunouders ook emotionele en adviserende steun. Vraagouders die deze vormen van steun ontvangen, geven aan dit te waarderen. Opvallend is dat steunouders enkel emotionele en adviserende steun bieden wanneer vraagouders een zeer beperkt netwerk hebben. De meerwaarde die vraag- en steunouders noemen, lijken de draagkracht van vraagouders te vergroten.

Meerwaarde van Steunouder voor het kind

Ook voor kinderen heeft Steunouder een meerwaarde. De helft van de steunouders zet zich bewust in om het kind een stimulerende en ondersteunende omgeving te bieden. Een steunouder leest bijvoorbeeld boekjes voor aan het kind om zodoende de taalontwikkeling te stimuleren. Voor sommige kinderen van kwetsbare ouders kan dit een waardevolle aanvulling zijn op de soms geringe ondersteuning en stimulering van thuis. Naast een stimulerende en ondersteunende omgeving biedt Steunouder het kind een plezierige, ontspannen middag. De steunouders ondernemen leuke activiteiten met het kind en geven het kind gerichte aandacht. Een aantal vraag- en steunouders noemt als meerwaarde dat het kind zich in een andere omgeving begeeft. Deze kinderen begeven zich enkel in de thuis- en schoolomgeving. Door Steunouders komen zij in aanraking en leren zij om gaan met andere regels en structuren. Kortom, Steunouder lijkt ook de draagkracht van het kind te vergroten.

Eigenschappen ‘geschikte’ steunouder

Niet voor alle vraagouders heeft Steunouder een meerwaarde. Een vraagouder geeft aan dat zij de komst van een steunouder als belastend heeft ervaren. Naar aanleiding daarvan is gekeken welke eigenschappen nodig zijn om steunouder te worden. Volgens vraag- en steunouders is het allereerst belangrijk dat een steunouder initiatiefrijk is.Ten tweede is het voor een steunouder van belang te realiseren dat zij niks komt halen, maar iets moet bieden aan het vraaggezin. Ten derde zien steunouders het belang in van een steunouder die respect toont voor eventuele (culturele) verschillen. Ten slotte benoemen steunouders dat een steunouder geduld moet hebben om een vertrouwensrelatie op te bouwen met de vraagouder en het kind.

Aanbevelingen

Een eerste aanbeveling voor Steunouder is om in de begeleiding van steunouders meer gericht te zijn op het signaleren van ontwikkelingsbehoefte van kwetsbare kinderen en daarbij aan te sluiten met stimulerende activiteiten. Mogelijk kan Steunouder door deze gerichtheid in toenemende mate een beschermende factor zijn voor het kind. Een tweede aanbeveling is om de reeds genoemde eigenschappen in acht te nemen die een steunouder volgens de informanten geschikt maakt. Mogelijk neemt de kans op slagen van een match daarmee toe.

Benieuwd naar meer resultaten? Klik dan hier om het gehele onderzoek te lezen.