รำแม่มด

๑. พิธีกรรมรำแม่มด (มม๊วด)‎ > ‎

๑.๒ อุปกรณ์ประกอบพิธีรำแม่มด

เครื่องเซ่น

1. มีกระบุงข้าวเปลือก ในกระบุงมีธูป 3 ดอก หมาก

พลู ไข่สุกขวาน ดาบ ตะเกียง (ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของโต๊ะ)

2. ถาดใส่เครื่องเซ่น 3 ถาด (ถาดทั้ง 3 ถาดจะวางอยู่

ด้านล่างของหิ้ง เสากลาง)

ถาดที่ 1 เป็นถาดของเจ้าของบ้านในถาดประกอบไปด้วย กระจก หวี แป้ง เหล้า ไข่ ข้าวสาร กล้วย ข้าวต้ม ซวย (กรวย)4 อัน

ถาดที่ 2 เป็นถาดของนักดนตรี ในถาดประกอบไปด้วย กล้วย ข้าวต้ม เหล้า ซวย (กรวย) 4 อัน ข้าวสาร 1 ถ้วย ไม่มีไข่

ถาดที่ 3 เป็นถาดของครูในถาดจะประกอบไปด้วย กล้วย ข้าวต้ม หมาก พลู เหล้า ไข่ ข้าวสาร ซวย (กรวย) 4 อัน

3. พานใส่ บุหรี่ หมาก พลู กัลปพฤกษ์ คูณ เพื่อใช้ไ

ไหว้ครู

4. เครื่องเซ่นผีเจ้าที่เจ้าทาง มี กล้วย เทียน ข้าว

เหนียว หมากพลู จะต้องวางไว้

เครื่องถวาย

- แก้วใส 2 ใบ

- น้ำเปล่า 1 แก้ว

- เทียน 1 คู่

- เงิน 50 บาท

- กรวยและกล้วย 1 หวี

- เครื่องดนตรี

๑.๓ พิธีกรรม

เริ่มจากแม่ครูรินเหล้าใส่แก้วที่ไม่มีน้ำ แล้วยกแก้วไหว้ด้วยคาถา จากนั้นพ่อครูจะรับหมากพลู เงิน 50 บาท จากนั้นแม่ครู หรือ ครูบา จะอัญเชิญครูบาอาจารย์ของแม่มดให้เข้าทรงในตัวแม่มดแต่ละคน นักดนตรีจะบรรเลงเพลงเพลาธมเพื่ออัญเชิญให้ครูแม่มดเข้าทรงในตัวแม่มดทุกคน การบรรเลงดนตรีประกอบพิธีรำแม่มดจึงถือว่าเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างหนึ่งที่จะทำให้พิธีรำแม่มดมีความสมบูรณ์และคงความศักดิ์สิทธิ์ไว้ การเข้าทรงของพิธีรำแม่มดจะต้องใช้ขันใส่ข้าวสาร และนำเทียนมาใส่ในขัน โดยให้ตัวแม่มดนั่งจับขันไว้ และต้องนำผ้าขาวมาห่มไว้ขณะนั่งจับขัน ถ้าหากมีครูแม่มดมาเข้าทรง จะเกิดอาการสั่นและหมุนขันที่จับไว้วนไปมาเมื่อครูแม่มดจะเข้าทรงเรียบร้อยแล้วจะโยนขันที่จับไว้ทิ้งออกไปแสดงว่าครูแม่มดได้เข้าทรงเรียบร้อยแล้ว เมื่อแม่มดเข้าทรงเรียบร้อยแล้ว ผู้ที่เป็นเจ้าภาพจะลุกเข้าร่ายรำโดยใช้ดาบเป็นอุปกรณ์ เพื่อขับไล่สิ่งไม่ดีออกจากสถานที่ประกอบพิธี

กิจกรรมจะดำเนินไปเรื่อย โดยมีแม่ครูเป็นผู้ควบคุม ให้กิจกรรมดำเนินไปด้วย ความถูกต้อง สมาชิกที่เดินทางมาเข้าร่วมพิธีทุกคนจะร่ายรำประกอบเสียงดนตรีอย่างสนุกสนาน หากดนตรีบรรเลงไม่ถูกใจจะมีการต่อว่าต่อขานกัน การรำแม่มดจะเป็นการรำหรือฟ้อนประกอบเสียงเพลงโดยไม่มีการเล่นเป็นเรื่องเหมือน การเล่นสะเอง จนกว่าจะถึงช่วงเที่ยงคืนจึงจะมีการทำพิธี “ปรมปรี” หรือการไหว้ครูดนตรีตอนเที่ยงคืน และเป็นการพักรับประทานอาหารตอนเที่ยงคืน และเสียงทายคางไก่ ว่าสุขภาพหรือเหตุการณ์ต่างๆของผู้ที่เป็นเจ้าภาพจะเป็นอย่างไร

การทำพิธี “ปรมปรี” นักดนตรีจะนำเครื่องดนตรีทุกเครื่องมารวมกันเพื่อทำพิธีไหว้ครู แม่ครูจะผู้นำกล่าวทำพิธีไหว้ครูดนตรี โดยมีหัวหน้าวงดนตรีเป็นผู้รับกล่าว เครื่องเซ่นที่ใช้ไหว้ครูดนตรีในพิธีปรมปรีมีดังนี้ กล้วยสุข ไก่ต้ม หมากพลู เทียน เหล้าขาว เมื่อกล่าวไหว้ครูดนตรีเสร็จ จะทำการเสี่ยงทายคางไก่ แล้วจึงมอบเครื่องเซ่นต่างๆให้นักดนตรีเพื่อกิน ดื่ม และพักผ่อนรับประทานอาหารร่วมกัน

เมื่อพักผ่อนเรียบร้อยแล้วพิธีกรรมก็จะเริ่มขึ้นอีกจนกว่าจะสว่างและจึงนำเอาเครื่องเซ่นต่างๆขึ้นไปเก็บไว้บนหิ้งพระบนบ้านจึงถือว่าเป็นอันเสร็จพิธี