ชาวบ้านตำบลบางกระเจ้า ยังประกอบาอาชีพเย็บจากขาย ซึ่งเป็นภูมิปัญญาของชาวบ้าน ส่วนใหญ่ผู้สูงอายุจะรวมกุล่มกันเย็บจาก ซึ่งเป็นอาชีพที่สร้างรายได้

การเย็บจาก

เป็นภูมิปัญญาของคนโบราณ ในสมัยก่อน

ผู้คนจะใช้ใบไม้มุงหลังคาเพื่อทำเป็นที่

อยู่อาศัย แต่ในภายหลังผู้คนได้ดัดแปลง

และคิดค้นสิ่งใหม่ ๆ ขึ้นมาจึงได้มาเป็นการ

มุงหลังคาด้วยจากแทนการมุงหลังคาด้วย

ใบไม้

คำว่า “ จาก ” มีหลายชื่อ ดังต่อไปนี้

1. จาก เย็บกับทางมะพร้าว

2. จาก เย็บกับทางสาคู

3. จาก เย็บกับใบหญ้าคา

4. จาก เย็บกับใบจากโดยตรง

ที่จะทำการสาธิตให้ดูจะเป็นการเย็บจากด้วยใบจากโดยตรง ซึ่ง “ จาก ” เป็นต้นไม้ชนิดหนึ่งที่ขึ้น อยู่ตามป่า ชายเลน โดยมีน้ำเค็มขึ้นถึง บางครั้งก็ขึ้นอยู่บริเวณน้ำกร่อย ซึ่งจะอยู่ใกล้ ๆ กับน้ำเค็ม “ จาก ”จะขึ้นอยู่เป็น กอ ๆ ซึ่งใบของมันจะคล้ายกับใบมะพร้าว แต่ในส่วนใบของใบจากจะมีขนาดใหญ่กว่าใบมะพร้าว การใช้งานจะใกล้เคียงกันกับการใช้ใบมะพร้าวมาเย็บเป็นจากแต่อายุการใช้งานของใบมะพร้าว

จะสั้นกว่าใบจาก

ลักษณะการตัดใบจาก

ควรเลือกใบที่แก่ และใบใหญ่เพื่อตัดออกจากทางของมันแล้วเก็บมัดรวมกันเพื่อจะนำไปแช่น้ำ ซึ่งเป็นการรักษาอายุการใช้งานของมันให้นานยิ่งขึ้น

ลักษณะของหวายเย็บจาก

ตัดหวายให้เป็นเส้นยาวเอามาเหลาให้เป็นซี่เล็ก ๆ ที่ด้านโคนของหวายทำให้แหลมแล้วนำมาม้วนให้เป็น

วงกลม หลังจากนั้นจึงเอาไปแช่น้ำเพื่อไม่ให้หวายผุหรือเกิดการหักได้ แต่ในปัจจุบันหวายไม่มีการ ใช้แล้วเพราะว่ามันหายาก คนปัจจุบันเลยหันมาใช้เชือกฟากแทนการใช้หวายใน การเย็บจากแต่จะต้อง ใช้เข็มหรือของแหลมเป็นตัวนำในการเย็บจาก

อุปกรณ์ในการเย็บจาก

1. ใบจาก

2. ไม้ไผ่เอามาทำตับจาก

3. หวายลิงหรือเชือกฟาง

ขั้นตอนการทำจาก

1. เอาไม้ไผ่มาตัดเป็นท่อนยาวประมาณ 1.30 เมตร หรือ 1.50 เมตร

2. นำไม้ไผ่ที่ตัดเป็นท่อน ๆ แล้วมาผ่าเป็นซี่ ๆ กว้างประมาณ 1 นิ้วครึ่ง เหลาให้เรียบร้อย

3. หลังจากนั้นนำมามัดรวมกันเพื่อนำไปแช่ในน้ำเค็ม เป็นการป้องกันการไชของมอด

วิธีการเย็บจาก

1. นำจากมาวางไว้แล้วเอาใบจากสองใบมาวางเรียงกัน

2. เย็บจากข้างบนลงข้างล่างแล้วเอาใบจากคู่ต่อไปมาวางเรียงต่อกันอีก ทำไปจนหมดตับ

3. เมื่อเย็บเสร็จแล้วจึงนำไปตากให้แห้งเพื่อเตรียมมุงหลังคาต่อไป

หมายเหตุ

ถ้าหากเราไม้ได้แช่จากตั้งแต่ตอนแรกเราสามารถนำมาแช่เมื่อเย็บเป็นจากเสร็จแล้วก็ได้ แต่จะทำยากกว่า เพราะต้อง ใช้ความระมัดระวังและเปลืองพื้นที่

สรุปจากภาพรวม

ชิ้นส่วนของต้นจากทุกชิ้นสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้หมด เช่น

1. ใบจากสามารถนำมาเย็บเพื่อมุงหลังคาบ้านได้

2. ยอดจากสามารถนำมาทำเป็นบุหรี่สูบกับยาฉุนได้

3. ลูกจากนำมาเชื่อมกับน้ำตาลทำเป็นขนมหวานได้

4. โคนทลายของลูกจากสามารถเอามาทำเป็นแซ่ไว้ไล่แมลงได้