หมู่บ้านป่าร่อน ตำบลร่อนทอง อำเภอบางสะพาน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เป็นแหล่งแร่ทองคำที่อุดมสมบูรณ์มาแต่อดีต เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงและสำคัญอีกแห่งหนึ่งของอำเภอบางสะพาน จะมีการขุดทองกันมากที่สุดบริเวณห้วยจังหันซึ่งอยู่ห่างจากหมู่บ้านประมาณ 500-1,000 เมตร ปัจจุบันแม้ว่ามีจำนวนทองคำลดน้อยลง แต่ก็ยังมีชาวบ้านมาร่อนทองเป็นอาชีพและมีนักท่องเที่ยวหมุนเวียนกันมาร่อนทองอยู่เสมอ

ทองบางสะพาน มีอีกชื่อเรียกว่า “ทองนพคุณ”เป็นทองเนื้อเก้า หมายถึงเป็นทองที่มีราคา 9 บาท ต่อน้ำหนักทอง 1 บาท เรียกได้ว่าเป็นทองชั้นเยี่ยม เป็นทองคำเนื้อดีที่สุดของเมืองไทยและในโลก เป็นทองธรรมชาติที่สามารถขุดและร่อนได้โดยไม่ต้องถลุงทองที่ได้เป็นทองคำบริสุทธิ์แท้วัดค่าความบริสุทธิ์ได้สูงถึง 97-99 เปอร์เซนต์ มีทั้งเป็นก้อนสีทองสุกผ่อง เนื้อสวยเป็นเอกลักษณ์ เวลานำมาทำเครื่องประดับจะมีความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวไม่ซ้ำใคร โดยการร่อนทองก็ไม่ยากเพียงมีอุปกรณ์ในการร่อนทอง ที่เรียกว่า เลียง ซึ่งไม้ที่ใช้ทำเลียง จะเป็นไม้ที่มีชื่อมงคล และคุณสมบัติเหนียวไม่แตกง่าย พื้นจะหยาบ เช่น ไม้มะค่า ไม้ขนุน ไม้ไยด้ายขนาดของเลียง แต่ละลูกจะแตกต่างกันออกไปตามความถนัดของแต่ละบุคคลโดยทั่วไปจะมีขนาด เส้นผ่านศูนย์กลาง 24 ,22, 20 นิ้ว ส่วนใหญ่นิยมใช้ขนาดเส้นรัศมี 24 นิ้ว ความลึกของเลียง จะลึกประมาณ 5 นิ้ว และใช้พลั่วตักก้อนทรายบริเวณที่คิดว่าจะมีทองอยู่นำมาร่อนออกจนกว่าจะพบทอง

ความเชื่อก่อนที่จะขุดทองจะต้องมีการบวงสรวงเจ้าที่เจ้าทาง ตามความเชื่อของแต่ละท้องถิ่น เช่น ห้ามสวมรองเท้าเข้าไปบริเวณที่ขุดทอง ห้ามผู้หญิงที่มีรอบเดือนเข้าไปบริเวณที่ขุดทอง ห้ามใส่เครื่องประดับที่ทำด้วยทองคำไปขุด เพราะจะไม่พบทองอีกเลย และยังเป็นความเชื่อของแต่ละบุคคลอีกว่า ทองนพคุณ เป็นเลิศในบรรดาโลหะธาตุมงคล ป้องกันภัย มีพุทธคุณในตัว สามารถปกป้องคุ้มภัยจากอันรายทั้งปวง และนำโชคได้ จึงนิยมนำมาใส่ห่วงคล้องคอ หรือนำมาติดที่หัวแหวน ติดพระ ไว้ปกปักรักษาคุ้มครองตนเอง จึงมีนักท่องเที่ยวเดินทางมาขุดทองนพคุณ ไปเก็บไว้เป็นสิริมงคล