คุณค่าของภาษาไทย
เมื่อกล่าวถึงคุณค่าของภาษาไทย จะพบว่าภาษาไทยมีคุณค่าในด้านต่าง ๆ ดังนี้
1. คุณค่าทางวัฒนธรรม ภาษาของแต่ละชาติ ย่อมแสดงให้เห็นวัฒนธรรมของชาตินั้น ชาติที่สามารถประดิษฐ์ภาษาและตัวอักษรเป็นของตนเองได้แสดงว่าเป็นชาติที่มีความเจริญทางวัฒนธรรม คนไทย ก็เช่นกัน เราสามารถประดิษฐ์ตัวอักษรเพื่อใช้ในภาษาของตนเอง เพื่อเป็นการสื่อสารที่สามารถ จดจำจารึกเรื่องราวต่าง ๆ ให้คนรุ่นหลังได้ทราบ เป็นภูมิรู้ทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมมาตั้งแต่ ครั้งกรุงสุโขทัย ในสมัยพ่อขุนรามคำแหงมหาราชการที่คนรุ่นใหม่ได้ทราบถึงวิถีชีวิตและความเป็นอยู่ของคนรุ่นก่อน ได้มีโอกาสอ่านวรรณคดี วรรณกรรมโบราณ จนสามารถสร้างสรรค์พัฒนางานวรรณกรรมทั้งร้อยแก้วและร้อยกรองใหม่ ๆ ได้ โดยอาศัยศึกษาพื้นฐานมาจากวรรณคดี วรรณกรรมโบราณ ซึ่งมีการสร้างสรรค์จากตัวอักษรไทยนั่นเอง และได้ถ่ายทอดเป็นมรดกทางวัฒนธรรมมาจนทุกวันนี้
2. เป็นเครื่องมือในการติดต่อสื่อสาร ในการดำเนินชีวิตประจำวันและการประกอบอาชีพ เครื่องมือที่จะก่อให้เกิดความเข้าใจในการติดต่อสื่อสารกัน คือ ภาษาเพื่อสื่อสารความต้องการ ความรู้สึกนึกคิดให้อีกฝ่ายทราบตรงกัน โดยมีกระบวนการสื่อสาร คือ ผู้ส่งสาร -> สาร -> ช่องทาง -> ผู้รับสาร
3. เป็นเครื่องมือในการเรียนรู้และแสวงหาความรู้ ภาษาไทยจัดเป็นวิชาพื้นฐาน เพื่อการแสวงหาความรู้ในวิชาอื่น ๆ ต่อไป หากผู้เรียนมีความรู้พื้นฐานทางภาษาไทยที่ดีพอ ก็จะทำให้การเรียนรู้ในวิชาอื่น ๆ มีประสิทธิภาพที่ดีต่อไปด้วย การมีความรู้พื้นฐานภาษาไทยที่ดี คือ การมีความสามารถในการเขียน สะกดคำได้ถูกต้อง อ่านและออกเสียงได้ถูกต้องตามอักขรวิธีไทย รวมทั้งพูดและใช้คำได้ถูกต้องตรงกับความหมายของคำ
4. เป็นเครื่องมือในการสร้างความเข้าใจอันดีต่อกัน ประเทศไทยแบ่งเป็น 5 ภาค แต่ละภาคล้วนมีภาษาของตนเองที่เรียกว่า “ภาษาถิ่น” โดยมีภาษาไทยภาคกลางเป็นภาษาของทางราชการ ทำให้การสื่อสารทำความเข้าใจในเรื่องต่าง ๆ ทั้งเรื่องการศึกษา เรื่องราชการ และการสื่อสารมวลชน มีความเข้าใจที่ตรงกัน เพราะใช้ภาษาไทยภาคกลางเป็นภาษาสื่อสาร
5. เป็นเครื่องมือสร้างเอกภาพของชาติ ภาษาไทยเป็นภาษาของชาติไทยที่เป็นเอกลักษณ์ ของความเป็นชาติไทย แสดงถึงความเป็นชาติที่มีอารยธรรม มีความเจริญรุ่งเรืองทางวัฒนธรรม จึงมีภาษาและตัวอักษรเป็นของตนเอง และการที่ภาษาไทยภาคกลางเป็นภาษาของทางราชการ จึงเป็นสื่อรวมใจให้คนไทยในแต่ละภาคได้ติดต่อสื่อสารแลกเปลี่ยนวัฒนธรรม ความรู้ และข่าวสารข้อมูลถึงกันได้ มีความระลึกอยู่ในใจถึงความเป็นคนไทย เป็นเชื้อชาติเผ่าพันธุ์เดียวกัน
6. เป็นเครื่องจรรโลงใจ ภาษาไทยเป็นภาษาที่มีเสียงวรรณยุกต์ 5 เสียง เมื่อนำไปประสม เป็นคำ จะทำให้เกิดเป็นเสียงสูงต่ำได้ถึง 5 เสียง ก่อให้เกิดความไพเราะของเสียงคำ เมื่อนำไปแต่งเป็นบทประพันธ์ประเภทต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นเพลง โคลง ฉันท์ กาพย์ กลอน นิยาย นิทาน ก่อให้เกิด ความจรรโลงใจแก่ผู้ฟัง และผู้อ่านได้อย่างดี