ม.ล.บุญเหลือ เทพยสุวรรณ (2514 : 58 - 133) ได้กล่าวถึงความสัมพันธ์และความแตกต่างระหว่างวรรณคดีและวรรณกรรมไว้ ดังนี้
วรรณคดี ใช้ในความหมายว่า วรรณกรรมหรือหนังสือที่ได้รับการยกย่องว่าแต่งดี มีวรรณกรรมศิลป์ กล่าวคือ มีลักษณะเด่นในการใช้ถ้อยคำภาษาและเด่นในการประพันธ์ ให้คุณค่าทางอารมณ์และความรู้สึกแก่ผู้อ่านสามารถใช้เป็นแบบฉบับอ้างอิงได้
หนังสือที่เป็นวรรณคดีสามารถบ่งบอกลักษณะได้ ดังนี้
1. มีเนื้อหาดี มีประโยชน์และเป็นสุภาษิต
2. มีศิลปะการแต่งที่ยอดเยี่ยมทั้งด้านศิลปะการใช้คำ การใช้โวหารและถูกต้องตามหลักไวยากรณ์
3. เป็นหนังสือที่ได้รับความนิยมและสืบทอดกันมายาวนานกว่า 100 ปี
วรรณกรรม ใช้ในความหมายว่า งานหนังสือ งานนิพนธ์ที่ทำขึ้นทุกชนิด ไม่ว่าแสดงออกมาโดยวิธีหรือในรูปอย่างใด เช่น หนังสือ จุลสาร สิ่งเขียน สิ่งพิมพ์ ปาฐกถา เทศนา คำปราศรัย สุนทรพจน์ สิ่งบันทึก เสียง ภาพ เป็นต้น
วรรณกรรมแบ่งออกเป็น 2 ประเภท
1. สารคดี หมายถึง หนังสือที่แต่งขึ้นเพื่อให้ความรู้ ความคิด ประสบการณ์แก่ผู้อ่าน ซึ่งอาจใช้รูปแบบร้อยแก้วหรือร้อยกรองก็ได้
2. บันเทิงคดี คือ วรรณกรรมที่แต่งขึ้นเพื่อมุ่งให้ความเพลิดเพลิน สนุกสนาน บันเทิงแก่ผู้อ่าน จึงมักเป็นเรื่องที่มีเหตุการณ์และตัวละคร
การพินิจหรือการพิจารณาคุณค่าของวรรณคดีหรือวรรณกรรม ไมว่าจะเป็นร้อยแก้วหรือร้อยกรองมีหลักการพิจารณากว้าง ๆ คล้ายกันคือ เราอาจจะตั้งคำถามง่าย ๆ ว่างานประพันธ์ชิ้นนั้นหรือเรื่องนั้นให้อะไรแก่คนอ่านบ้าง