การปลูกไม้ดอกไม้ประดับ นายชัยนาท สุคงเจริญ
ข้อมูลเนื้อหา เรื่องราว เขียนโดย นายพรชัย ชัยชนะ
ภาพถ่าย/ภาพประกอบ โดย นางชาลิสา ทองดำ
ประเภทกลุ่มข้อมูล (แหล่งเรียนรู้ชุมชน)
1. ประเภท (ข้อมูลเฉพาะ) แหล่งเรียนรู้
- แหล่งเรียนรู้ที่เป็นแหล่งวิชาการ/สถานที่
2. ชื่อแหล่งเรียนรู้ที่อยู่ในชุมชน (ตำบล)
- สวนไม้ดอกไม้ประดับ นายชัยนาท สุคงเจริญ
3. ประวัติความเป็นมาของแหล่งเรียนรู้
นายชัยนาท สุคงเจริญ ได้เข้าร่วมอบรม“โครงการเพิ่มศักยภาพไม้ดอกไม้ประดับครบวงจร ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 บ้านหนองอุมลัว จากการรวมกลุ่มผู้ใช้น้ำบาดาลบ้านหนองอุมลัว ตำบลโพนสูง อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย จากรวมตัวจัดตั้งพื้นที่เกษตรตัวอย่าง แปลงเรียนรู้ฝึกปฏิบัติการผลิตไม้ดอกไม้ประดับ ภายใต้ “โครงการเพิ่มศักยภาพไม้ดอกไม้ประดับครบวงจร ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 บ้านหนองอุมลัว หมู่ที่ 6 อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย เพื่อส่งต่อความสำเร็จของเกษตรกรไทยให้แก่ ผู้ที่สนใจเข้ามาศึกษาดูงาน หลังจากกลุ่มสมาชิกดังกล่าวได้รับการสนับสนุน “โครงการพัฒนาแหล่งน้ำบาดาลเพื่อการเกษตร” จากกรมทรัพยากรน้ำบาดาล กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2556 พื้นที่บ้านหนองอุมลัว ตำบลโพนสูง อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย ตั้งอยู่บนภูเขาสูงต่ำสลับกันมีลักษณะพื้นที่ไม่สามารถกักเก็บน้ำผิวดินไว้ใช้เพื่อการเกษตรได้ นอกจากนี้ ยังประสบภัยแล้งในช่วงหน้าร้อนของทุกปี พี่น้องเกษตรกรในพื้นที่ส่วนใหญ่ทำไร่ ได้แก่ ไร่ข้าวโพด ไร่แก้วมังกร โดยมีการใช้น้ำจากน้ำฟ้าน้ำฝนแต่เพียงอย่างเดียว สำหรับในปีที่ประสบภัยแล้งอย่างหนักก็จะส่งผลให้พืชพันธุ์ต่าง ๆ ที่ปลูกไว้เสียหายทั้งหมด สร้างความเดือดร้อนและความยากลำบากในการประกอบอาชีพเกษตรกรเป็นอย่างมาก และในปี พ.ศ. 2556
กรมทรัพยากรน้ำบาดาล กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ได้ส่งมอบโครงการพัฒนาแหล่งน้ำบาดาลเพื่อการเกษตร โดยการสำรวจและจัดสร้างบ่อน้ำบาดาล จำนวน 10 บ่อ หอถังเก็บน้ำบาดาล จำนวน 5 หอถัง พร้อมติดตั้งระบบกระจายน้ำบาดาลครอบคลุมพื้นที่กว่า 500 ไร่ ปัจจุบันมีสมาชิกผู้ใช้น้ำบาดาลกว่า 80 ราย โดยนิยมเพาะพันธุ์ไม้ดอกไม้ประดับจำหน่ายภายในประเทศและต่างประเทศ โครงการดังกล่าวช่วยสร้างความมั่นคงทางด้านอาชีพเกษตรกรให้แก่คนในพื้นที่ได้อย่างเป็นรูปธรรม พร้อมกับสร้างรายได้ที่สม่ำเสมอสามารถขยายพื้นที่ในการเพาะปลูกได้มากถึง 4 เท่า
นายชัยนาท สุคงเจริญ สมาชิกผู้ใช้น้ำบาดาล และทำสวนไม้ดอกไม้ประดับบ้านหนองอุมลัว ตำบลโพนสูง อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย เปิดเผยว่า “เมื่อก่อนเราก็ใช้น้ำบ่อแต่ในช่วงแล้งเราก็ไม่มีน้ำให้ต้นไม้เราก็ต้องหยุดทำไปเลย ตอนแรกอาศัยน้ำฝน น้ำฟ้าอย่างเดียวและก็ใช้บ่อน้ำตื้น ก็ทำให้และได้นิดเดียวถ้าช่วงไหนมีปัญหาน้ำไม่พอต้นไม้ก็ซบเซาไปด้วย น้ำบ่อส่วนใหญ่ก็เจาะกันเอง 10 กว่าเมตร จากเดิมเคยเพาะต้นไม้ขายพื้นที่หน้าบ้านแค่ประมาณ 2 งาน แต่พอได้น้ำบาดาลมาปี 2556 ก็ขยายพื้นที่เป็น 8 งาน ก็เพิ่มขึ้นเป็น 4 เท่า ส่วนรายได้เมื่อก่อนก็จะขายได้ปีละ 4 – 5 หมื่นบาท แต่ตอนนี้เราก็ขายได้ปีละประมาณ 1 – 2 แสนบาทต่อปี ตอนนี้เราทำดอกไม้ได้เยอะขึ้นทำอะไรก็ไม่มีปัญหา เพราะระบบน้ำไม่มีปัญหาเราปลูกตามจำนวนที่เราต้องการได้ น้ำบาดาลสำคัญเพราะแถวนี้มันไม่มีน้ำผิวดิน ก็ได้น้ำบาดาลนี่แหละที่เป็นปัจจัยสำคัญกับการทำเกษตร ถ้าไม่มีน้ำบาดาลเข้ามาป่านนี้ก็คงต้องไปทำอย่างอื่นไม่ได้ทำต้นไม้ อาจจะทำไร่ ทำแก้วมังกร ซึ่งต้องอาศัยน้ำฝนอย่างเดียว” นอกจากนี้ นายชัยนาท ยังเปิดเผยอีกว่า ไม้ดอกประดับส่วนใหญ่จะมีการทดลองเพาะพันธุ์กันเองในกลุ่มสมาชิก โดยใช้น้ำบาดาลในการเพาะเลี้ยงต้นไม้ชนิดต่าง ๆ ทำให้ได้ผลผลิตที่มีคุณภาพดีมีลักษณะโดดเด่นเป็นเฉพาะ รวมทั้งสามารถขยายเพาะพันธุ์ได้ปริมาณเพิ่มมากขึ้นอย่างรวดเร็ว สำหรับพันธุ์ไม้ที่นิยมปลูกจำหน่ายได้แก่ เฟิร์น เทียนนิวกินีไฮเดรนเยีย สับปะรดสี หม้อข้าวหม้อแกงลิง ดอกหน้าวัว เสน่ห์จันทร์ขาว และบอนสี ซึ่งส่วนใหญ่เป็นไม้มงคลมีความหมายที่ดี สำหรับช่องทางการจำหน่ายจะมีพ่อค้ามารับซื้อถึงที่ รวมถึงพ่อค้าจากประเทศลาวก็กำลังได้รับความนิยมนำไปจำหน่ายเป็นอย่างมาก เนื่องจากพันธุ์ไม้ดอกไม้ประดับของกลุ่มเกษตรกรบ้านหนองอุมลัวมีความสวยงามแตกต่างจากที่อื่น ส่วนใหญ่การจำหน่ายหน้าร้านของกลุ่มเกษตรกรจะจำหน่ายในราคาส่งโดยแบ่งตามขนาดของต้นไม้และพันธุ์ไม้ สนนราคาเริ่มต้นที่ต้นละ 100 บาท ไปจนถึงขนาดใหญ่กระถางละ 500 บาท พร้อมกันนี้ เกษตรกรผู้ปลูกไม้ดอกไม้ประดับยังสามารถเพาะพันธุ์เมล็ดขายเองปลูกเองได้ ประกอบกับมีแหล่งน้ำบาดาลตลอดทั้งปี จึงทำให้ลดต้นทุนในการปลูกไม้ดอกไม้ประดับได้เป็นอย่างมาก สร้างรายได้เฉลี่ยต่อปี 1 – 2 แสนบาทภายในพื้นที่การเพาะปลูก 8 – 10 งาน ปัจจุบันมีสมาชิกกลุ่มผู้ปลูกไม้ดอกประไม้ดับกว่า 40 ราย รวมถึงมีเยาวชนคนรุ่นใหม่ให้ความสนใจเข้ามาร่วมเป็นสมาชิกเพิ่มมากขึ้น เพื่อหารายได้พิเศษจากการเพาะพันธุ์ไม้จำหน่าย ช่วยเสริมสร้างสถาบันครอบครัวให้เข้มแข็งและยังสร้างอาชีพที่มั่นคงส่งต่อให้ลูกหลาน บ้านหนองอุมลัวอีกทางหนึ่ง
4. สถานที่ตั้ง (พิกัด) ของผู้ประกอบอาชีพหรือของชุมชน
นายชัยนาท สุคงเจริญ เกิดเมื่อวันที่ 1 สิงหาคม 2521 อาศัยที่บ้านเลขที่ 117 หมู่ 6 ต.โพนสูง
อ.ด่านซ้าย จ.เลย 42120 โทร 098-649-7409/098-649-7409 กลุ่มสวนไม้ดอกไม้
พิกัด https://goo.gl/maps/RdznXGpg8y1yu96G8
5. ความสัมพันธ์ของชุมชนกับการส่งเสริมความยั่งยืนของแหล่งเรียนรู้ ผลงานเนื้อหา เรื่องราว ต้องไม่ละเมิดลิขสิทธิ์หรือคัดลอกผลงานของผู้อื่นตั้งอยู่ที่
สวนไม้ดอกไม้ประดับของนาย นายชัยนาท สุคงเจริญ บ้านเลขที่ 117 หมู่ 6 ต.โพนสูง อ.ด่านซ้าย
จ.เลย 42120 โทร 098-649-7409/098-649-7409
แหล่งเรียนรู้การปลูกไม้ดอกไม้ประดับ นายชัยนาท สุคงเจริญ บ้านหนองอุมลัว กลุ่มเกษตรกรแปลงใหญ่ไม้ดอกไม้ประดับซึ่งพากันทำสวนไม้ดอกไม้ประดับ เป็นการปลูกในพื้นที่ของตนเองแบบต่างคนต่างปลูก ซึ่งทำให้ได้ผลผลิตที่ไม่แน่นอน และไม่สามารถทำการตลาดได้ ต่อมาสำนักงานเกษตรจังหวัดเลยได้เข้ามาส่งเสริมระบบการทำเกษตรแปลงใหญ่ตามนโยบายของรัฐบาล ที่ต้องการให้เกษตรกรมีการรวมกลุ่มกันเพื่อใช้แนวคิด การตลาดนำการผลิต มาเป็นหลักในการบริหารจัดการความสำเร็จของการบริหารจัดการที่มีประสิทธิภพ ทำให้กลุ่มเกษตรกรไม้ดอกไม้ประดับบ้านหนองอุมลัว ประสบความสำเร็จในการทำการตลาดเป็นอย่างมาก ตลอดจนผู้ที่สนใจอยากจะไปศึกษาเพื่อจะนำกลับมาเป็นอาชีพในเรื่องการปลูกไม้ดอกไม้ประดับ ได้ตลอดทุกเมื่อ
6. สื่อประกอบ (ภาพถ่าย และหรือวิดีทัศน์)