การสานกระติบข้าว

  ชื่ออาชีพประจำท้องถิ่น : การสานกระติบข้าว

รายละเอียดผุู้ประกอบอาชีพ  นายพลวย  สมเพชร  

ข้อมูลการติดต่อ   อาศัยอยู่บ้านเลขที่  46  หมู่ที่  6  ตำบลบ้านเพิ่ม  อำเภอผาขาว 

จุดเด่น  ราคาถูกและสวย

ผู้รับรองข้อมูล  นายสีชาติ  พิมใจ  ผู้ใหญ่บ้าน บ้านเพิ่ม  หมูที่ 1


นายพลวย  สมเพชร  อาศัยอยู่บ้านเลขที่  46  หมู่ที่  6  ตำบลบ้านเพิ่ม  อำเภอผาขาว  จังหวัดเลย  อายุ  65  ปี  นายพลวย  สมเพชร  ได้รับการถ่ายทอดอาชีพ  การสานกระติบข้าวมาจากบิดาและมารดา  ของท่าน  ท่านได้เล่าว่าสมัยก่อนกระติบข้าวราคาถูกมาก  ไม่ค่อยได้ขายมีแต่ทำแลกเปลี่ยนกันในชุมชน  บ้างแลกผักบ้างแลกข้าว  บ้างแลกปลา  แตกต่างจากยุคสมัยนี้  ซึ่งทำขายและได้ราคาดี  มีคนมาสั่งทำอยู่ตลอดจนทำไม่ทัน  มีลวดลายที่ต่างกันออกไป  หลากหลายรูปแบบล้วนสวยงาม  กระติบข้าวที่นายพลวย  สมเพชร  ทำจากไม้ไผ่ซึ่งเป็นวัสดุที่หาได้ง่ายในพื้นที่  มีวางขายตามกลุ่มแม่บ้านในชุมชน    ใครสนใจก็มาสั่งได้ที่บ้านและร้านค้าชุมชนตำบลบ้านเพิ่ม  

ประวัติความเป็นมา

        กระติบข้าวของชาวอีสานเป็นภาชนะเก็บอาหารที่ทางคุณค่ามากด้วยภูมิปัญญา เก็บความร้อนได้ดี ในขณะที่ยอมให้ไอน้ำระเหยออกไปได้ ทำให้ข้าวเหนียวที่บรรจุภายในกระติบไม่แฉะด้วยไอน้ำ ต่างจากกระติกน้ำแข็ง ที่พ่อค้าแม่ค้าข้าวเหนียวส้มตำบางร้านนำมาใช้บรรจุข้าวเหนียวเพื่อรอขายซึ่งจำเป็นต้องใช้ผ้าขาวรองอีกทีก่อนบรรจุข้าวเหนียว แต่เม็ดข้าวที่อยู่รอบขอบกระติกก็ยังแฉะอยู่ดี

เทคนิคเคล็ดลับในการผลิต

                  1. การเลือกไม่ไผ่ควรเลือกไม้ไผ่ที่มีปล้องยาวอายุประมาณ 10 เดือน ถึง 1 ปี

                  2. การจักตอกต้องมีความกว้าง ความยาวเท่าๆ กัน ทุกเส้น เพื่อจะได้กระติบรูปร่างสวยงาม

                  3. ก่อนที่จะเหลาหรือขูดเส้นตอก ให้นำเส้นที่จักแล้วแช่น้ำประมาณ 1 ชั่วโมง เพื่อให้เส้นตอกอ่อนนุ่มเพื่อจะได้ขูดเหลาได้ง่ายขึ้น แล้วนำไปตากแดดให้แห้งสนิท เพื่อป้องกันเชื้อราก่อนลงมือสาน

                  4. การสานเป็นลวดลายต่างๆ ที่น่าสนใจจะสามารถจำหน่ายได้ในราคาดีขึ้น

                  5. สามารถประยุกต์เป็นของชำร่วยแบบต่างๆ ได้มากมาย เช่น กล่องใส่กระดาษชำระ กระเป๋า แจกัน

                  6. การใช้สีย้อมไหมมาย้อมเส้นตอกจะทำให้ลวดลายสีสันสวยงามขึ้น

                  7. การตกแต่งฝาบนด้วยการทำคิ้วจะทำให้มีความสวยงามและคงทน

สถานที่ตั้ง (พิกัด) ของผู้ประกอบอาชีพหรือของชุมชน

สถานที่ตั้ง   46   ม.6  บ้านโนนสว่าง   ตำบลแขวง   บ้านเพิ่ม อำเภอผาขาว จังหวัดเลย

โทรศัพท์  04-2818-136   โทรสาร   04-2818-136    โทรศัพท์มือถือ   0885138866

 E-mail  jirunthanin3358@Gmail.com

ผู้ให้ข้อมูลและผู้เรียบเรียง หรือ ผู้เขียน

กรณีเนื้อหาเขียนด้วยตนเอง  ข้อมูลเนื้อหา เรื่องราว เขียนโดย  นางสาวจิราพร  ขุนเวียงจันทร์

                                        ภาพถ่าย/ภาพประกอบ โดย  นางสาวจิราพร  ขุนเวียงจันทร์