หมู่บ้านเบญจรงค์

หมู่บ้านเบญจรงค์ดอนไก่ดี อยู่ในอำเภอกระทุ่มแบน ชุมชนบ้านดอนไก่ดีเป็นหมู่บ้านที่สืบทอดการผลิตเครื่องเบญจรงค์กันมาหลายชั่วอายุคน จนปัจจุบันนับเป็นผลงาน OTOP ระดับ 5 ดาว ที่มีมาตรฐานระดับสากล มีการพัฒนาด้านลวดลายอันเป็นเอกลักษณ์ของไทยด้วยสี 5 สี และยังมีการใช้สีที่สวยงามยิ่งขึ้นอย่างเช่น ลายน้ำทอง มีสีทองช่วยเสริมความสวยงามและโดดเด่นของลวดลาย การพัฒนางานเบญจรงค์แพร่ออกไปอย่างกว้างขวาง จากถ้วยโถโอชามก็มีภาชนะอื่นๆ มากขึ้น นอกจากนี้ยังมีการเปิดโฮมสเตย์เป็นที่พักให้นักท่องเที่ยวที่สนใจงานเบญจรงค์เข้าไปศึกษาวิถีชีวิตและเรียนรู้กระบวนการผลิตของหมู่บ้านเบญจรงค์ดอนไก่ดี

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ ร้านคุณอุไร เบญจรงค์ หรือกลุ่มหมู่บ้านเบญจรงค์ดอนไก่ดี

โทร. 0-3447-3480, 081-861-4626

เที่ยวหมู่บ้านเบญจรงค์

อุไรเบญจรงค์

คุณป้าอุไร แตงเอี่ยม เป็นประธานกลุ่มหมู่บ้านเบญจรงค์ดอนไก่ดี และเป็นเจ้าของเรื่องราวกว่าจะเป็นหมู่บ้านเบญจรงค์ทุกวันนี้ รูปแบบเบญจรงค์ของคุณป้านั้น มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวโดยจะเน้นเบญจรงค์ที่มีลวดลายโบราณในสมัยรัชกาลที่ 2 และรัชกาลที่ 5 แต่มีการออกแบบลวดลายใหม่ๆ เพื่อสืบสานวัฒนธรรมประเพณี เช่น ลายตลาดน้ำ และการละเล่นสงกรานต์

แดงเบญจรงค์

จะเป็นเครื่องเบญจรงค์ที่ถูกออกแบบเพื่อใช้ในชีวิตประจำวัน เช่น นาฬิกา กรอบรูป พวงกุญแจ และผลิตภัณฑ์สำหรับสปา เป็นต้น นอกจากนี้ภายในบ้านยังมีห้องสรงและห้องเสวยที่สมเด็จพระเทพฯเคยเสด็จมาประทับ

หนูเล็กเบญจรงค์

จะมีจุดเด่นคือ เบญจรงค์พุทธประวัติ ลายพุ่มข้าวบิณฑ์ ลายไม้เลื้อย ลายจักรีและภาพศิลปะที่ใช้เทคนิคการเขียนลายแบบเบญจรงค์ที่แตกต่างกันออกไป นอกจากนี้บ้านของคุณป้าหนูเล็กยังเป็นบ้านที่ร่มรื่น น่านั่งพัก

สังวาลย์เบญจรงค์

คุณลุงสังวาลย์คอยปั้นเครื่องดินออกมาเป็นรูปทรงต่างๆ ประณีตและสวยงามเพื่อส่งต่อให้ช่างเพ้นท์เบญจรงค์แต่ละบ้านได้ลงลวดลายเป็นเอกลักษณ์ของแต่ละบ้าน

ปานรดาเบญจรงค์

เมื่อประมาณ พ.ศ.2525 กลุ่มชาวบ้านในหมู่บ้านส่วนมากเป็นกลุ่มลูกจ้างของโรงงานเสถียรภาพ หรือเรียกอีกชื่อว่าโรงชามไก่ จึงทำให้เกิดภูมิความรู้ และทักษะขั้นตอนการผลิต ตลอดจนการเขียนเครื่องลายครามแต่ต่อมาโรงงานได้ปิดกิจการทำให้กลุ่มลูกจ้างที่ทำงานเกิดการว่างงานจึงมีการรวมกลุ่มกัน เพื่อที่จะทำการผลิตถ้วยชามที่เป็นลายคราม เมื่อปริมาณความต้องการของตลาดมีมากขึ้น จึงมีระดับ ๕ ดาว การพัฒนารูปแบบอย่างต่อเนื่อง ซึ่งทำให้เกิดเครื่องเบญจรงค์มาจนทุกวันนี้คำว่า “เบญจรงค์”เป็นการเรียกตามแบบไทย “เบญจ” แปลว่า ห้า “รงค์” แปลว่า สี โดยห้าสี จะประกอบไปด้วยสีดำ สีขาว เหลือง แดง และสีเขียว และมีสีรองอย่างสีชมพู ม่วง น้ำตาลแสด

ภายในหมู่บ้านนั้นมีหมู่บ้านเบญจรงค์หลายหลังด้วยกันโดยเริ่มจากร้าน “อุไรเบญจรงค์”ของคุณป้าอุไร แตงเอี่ยม ผู้เป็นประธานกลุ่มหมู่บ้านเบญจรงค์ดอนไก่ดี และเป็นเจ้าของเรื่องราวกว่าจะมีเป็นหมู่บ้านเบญจรงค์ทุกวันนี้ รูปแบบเบญจรงค์ของคุณป้านั้นมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวโดยจะเน้นเบญจรงค์ที่มีลวดลายโบราณในสมัยรัชกาลที่ 2 และรัชกาลที่ 5 แต่มีการออกแบบลวดลายใหม่ๆ เพื่อสืบสานวัฒนธรรมประเพณี ร้านที่สองร้าน “แดงเบญจรงค์”ของคุณป้าแดง จะเป็นเครื่องเบญจรงค์ที่ถูกออกแบบเพื่อใช้ในชีวิตประจำวัน ร้านที่สามร้าน “หนูเล็กเบญจรงค์”ของคุณป้าหนูเล็ก จะมีจุดเด่นคือเบญจรงค์พุทธประวัติ และภาพศิลปะที่ใช้เทคนิคการเขียนลายแบบเบญจรงค์ที่แตกต่างกันออกไป ร้านที่สี่ร้าน “ยืนยงเบญจรงค์”มีเครื่องเบญจรงค์มากมายแล้ว ยังมีโฮมสเตย์ให้นักท่องเที่ยวได้สัมผัสวิถีประสบการณ์และเยี่ยมชมการลงสีของเครื่องเบญจรงค์ และร้านสุดท้ายร้าน “สังวาลย์เซรามิก” ที่มีคุณลุงสังวาลคอยปั้นเครื่องดินออกมาเป็นรูปทรงต่างๆ ประณีตและสวยงามอย่างมาก

กว่าจะมาเป็นหมู่บ้านเบญจรงค์ดอนไก่ดี

หมู่บ้านเบญจรงค์ดอนไก่ดีเริ่มต้นเมื่อประมาณ 20 กว่าปีที่แล้ว ช่างฝีมือที่นี่ส่วนใหญ่เป็นญาตพี่น้องกัน จากชาวบ้านที่เป็นคนงานในโรงงานเสถียรภาพ ได้รับการถ่ายทอดภูมิปัญญาจากวิทยากรชาวไทย-จีนโบราณ ซึ่งทางโรงงาน ผู้ผลิตเครื่องเบญจรงค์เก่าแก่ของสมุทรสาคร เชิญมาสอนลวดลายบนเครื่องถ้วยชาม ต่อมาในปี พ.ศ. 2532 โรงงานฯ ประสบภาวะขาดทุนต้องปิดกิจการ เพื่อความอยู่รอดช่างเขียนลายเบญจรงค์จึงต้องรวมกลุ่ม โดยนำองค์ความรู้และทักษะการทำเครื่องเบญจรงค์มาประยุกต์ใช้ ภายใต้กลุ่มหมู่บ้านเบญจรงค์ดอนไก่ดี เพื่อผลิตเครื่องเบญจรงค์ขายเลี้ยงปากเลี้ยงท้อง แต่ด้วยรูปแบบลวดลายเฉพาะตัวที่เป็นเอกลักษณ์ เครื่องเบญจรงค์ที่นี่จึงได้รับการคัดสรรเป็นสุดยอดหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ มีชื่อเสียงไกลไปถึงต่างประเทศ จากความทุ่มเทของชาวบ้านส่งผลให้ในปี 2550 หมู่บ้านเบญจรงค์ดอนไก่ดี ได้รับรางวัลชุมชนดีเด่นทางด้านการท่องเที่ยว รางวัลอุตสาหกรรมท่องเที่ยวไทย จาก ททท.