Câu chuyện kể về người giàu nhất thành Babylon cổ đại, một người xuất thân từ tầng lớp nghèo khó, nhưng có quyết tâm và ước vọng làm giàu. Người đó là Arkad, một người làm nghề sao chép văn bản. Anh đã có cơ hội được gặp Algamish, một người giàu có, đến phòng sao chép với yêu cầu sao chép nhiều tài liệu trong một thời gian ngắn.
Nắm bắt được cơ hội, Arkad đã ra giá "Hãy nói cho tôi biết, làm sao tôi có thể trở nên giàu có, và tôi sẽ thức suốt đêm nay để hoàn thành nó cho ngài".
Arkad đã thức suốt đêm để làm việc đó. Vào lúc bình minh, cuộc trao đổi đã diễn ra, Algamish nhận bản sao chép và truyền cho Arkad những bài học để trở nên giàu có. "Hãy ghi nhớ kỹ những lời của ta" Algamish nói: "Nếu không con sẽ không nắm bắt được sự thật mà ta sẽ nói với con, và con sẽ cho rằng công sức của con suốt đêm qua là uổng phí".
Nói đến đây, ông ta dừng lại, nhìn tôi chăm chú rồi nói tiếp bằng một giọng trầm và đầy sức mạnh "Ta đã tìm ra con đường đi đến sự giàu có khi ta quyết định rằng, một phần của tất cả những gì ta kiếm được là của riêng ta để giữ lại. Vậy con cũng sẽ phải làm như thế."
Ông ta tiếp tục nhìn tôi bằng đôi mắt như để nhấn mạnh với tôi nhưng không nói gì thêm.
Tôi thắc mắc: "Đó là tất cả?"
"Thế đủ để thay đổi trái tim của một người chăn cừu vay mượn trở thành trái tim của một người có tiền của cho vay". Ông ta trả lời.
"Nhưng tất cả những gì con kiếm được là của con để giữ lại mà, không phải sao?" tôi hỏi.
"Không hoàn toàn như vậy", ông trả lời "Con không trả tiền cho quần áo sao? Tiền giày dép, thức ăn, con không phải trả sao? Con có thể sống ở thành Babylon này mà không chi dụng gì sao? Con có thể cho ta xem những gì con kiếm đuợc trong tháng vừa qua không? Và những gì của những năm qua? Dại quá! Con trả cho mọi người nhưng không hề trả cho con. Con ơi, con lao động vì những người khác. Như một nô lệ, con đã làm việc cho những gì mà con nhận được từ ông chủ của con, cho những gì con ăn, con mặc. Nếu con giữ lại một phần mười những gì con kiếm đuợc cho riêng con, con sẽ có được bao nhiêu sau mười năm?"
Những hiểu biết của tôi về những con số không giúp tôi có thể tính toán ngay ra, tôi trả lời không chắc chắn "Có thể nhiều hơn số con kiếm được trong một năm.".
"Con chỉ mới nói được một nửa sự thật", ông ta gắt "Mỗi một đồng vàng mà con dành dụm đuợc sẽ làm nô lệ làm việc cho con. Mỗi một đồng copper mà đồng vàng đó dành đuợc cũng lại làm nô lệ của con. Nếu con sẽ trở nên giàu có, và rồi những gì con dành dụm được lại làm việc cho con, và rồi những gì mà sự dành dụm đó kiếm được lại kiếm thêm cho con nữa, chẳng bao lâu chúng sẽ đem lại cho con sự giàu có mà con hằng ao ước".
"Con nghĩ là ta muốn lừa con vì việc làm đêm qua của con sao", ông ta tiếp tục, "thực ra ta đang trả cho con hơn gấp ngàn lần công sức của con nếu con có đủ thông minh để nắm bắt được sự thật ta đã trao cho con.".
"Một phần của tất cả những gì con kiếm được là của riêng con để giữ lại. Và nó không ít hơn một phần mười của những gì con kiếm được, bất kể là bao nhiêu. Nó có thể là nhiều hơn nếu con chịu đựng được. Hãy trả cho chính bản thân con trước, không trả thêm cho quần áo, giày dép, sau khi con đã lo xong việc ăn uống, việc bác ái và bổn phận của con với các thần linh".
"Sự giàu có cũng như một cây xanh, lớn lên từ hạt mầm bé nhỏ, đồng copper đầu tiên mà con dành dụm được sẽ là hạt mầm đó, và cái cây của sự giàu có của con sẽ hình thành và lớn lên từ đó, con càng gieo hạt mầm của con sớm chừng nào, thì cái cây đó sẽ phát triển sớm chừng đó. Con càng thành tâm vun trồng, chăm sóc nó với việc dành dụm kiên trì của con bao nhiêu, con càng sớm vui hưởng sự hài lòng với bóng mát của nó bấy nhiêu.".
Tôi đã suy nghĩ rất nhiều về những gì ông ta nói, và những điều đó có vẻ hoàn toàn hợp lý. Vì vậy tôi quyết định phải làm thử. Và mỗi khi nhận được tiền, tôi lại lấy ra một phần mười và giấu kỹ, và lạ thay tôi cũng không hề cảm thấy thiếu thốn gì hơn trước đó. Tôi nhận ra một chút khác biệt khi tôi phải thu vén để tiếp tục mà không có số tiền đó. Khi số tiền dành dụm của tôi đã khá nhiều, tôi thường bị lôi cuốn vào những việc mua sắm những thứ tôi đang thèm muốn, những lúc ấy tôi thấy mình bị dao động nhưng tôi đã khôn ngoan cưỡng lại.
Một năm sau, Algamish quay trở lại và nói với tôi: "Con trai, con có dành phần để trả lại cho con không ít hơn 1/10 những gì mà con kiếm được chứ?".
Tôi trả lời đầy tự hào "Vâng thưa thầy, con có dành lại".
"Tốt lắm" mắt ông sáng lên và nhìn tôi. "Con đã làm gì với số tiền con dành dụm được?"
"Con trao chúng cho Azmur, người làm gạch. Anh ta nói với con rằng anh ta sẽ du hành đến Tyre và mua các loại ngọc quý. Khi anh ta trở về, chúng con sẽ đem bán với giá cao và chia đôi số lời".
"Bài học cho những người dại dột", ông càu nhàu. "Làm sao có thể tin tưởng về sự hiểu biết ngọc quý của một tay thợ làm gạch? Con có tìm đến người thợ làm bánh để hỏi về những vì sao không? Không nên, con nên tìm đến những nhà thiên văn, nếu con biết suy nghĩ. Những gì của con đã mất chàng trai ạ, con đã nhổ đi cái cây của sự giàu có của con quá sớm. Nhưng hãy trồng một cái cây khác. Hãy làm lại. Và lần tới, nếu con cần tìm hiểu về đá quý, hãy đến với những người buôn ngọc, nếu con muốn tìm hiểu về bầy cừu, hãy tìm đến những người chăn cừu. Lời khuyên là một thứ được cho đi miễn phí, nhưng hãy xem xét và chỉ nhận lấy những gì giá trị. Ai nhận lấy những lời khuyên từ người không có kinh nghiệm cho những gì dành dụm được thì sẽ phải trả giá bằng chính những gì dành dụm đó." Nói xong ông bỏ đi.
Và đúng như những gì ông ta đã nói, Azmur đã mua phải những viên ngọc giả. Nhưng như những gì Algamish đã dạy, tôi lại tiếp tục dành dụm 1/10 những gì tôi kiếm được, việc đó lúc này đã trở thành một thói quen nên tôi không cảm thấy khó khăn nữa.
Một năm sau , Algamish quay trở lại và hỏi tôi: "Con đã làm được những gì kể từ lần cuối ta gặp con?"
"Con đã trả công cho chính bản thân con một cách công bằng thưa thầy, con đã tin tưởng và giao số tiền dành dụm của con cho Agger, người làm giáp trụ, để mua đồng. Và cứ mỗi 4 tháng, Agger lại trả lại cho con số tiền lời".
"Nghe hay đấy, và con đã làm gì với số tiền kiếm được đó".
"Con đã có những bữa ăn tuyệt vời, những bộ quần áo đẹp, con sẽ mua tiếp một con lừa tốt để đi lại".
Algamish cười vì những gì tôi nói. "Con đã ăn mất những đứa con của những gì con dành dụm được. Vậy làm sao con bắt chúng, những đứa con của những đồng tiền dành dụm đó, làm việc cho con, và những đứa con của chúng nữa, lại tiếp tục phục vụ cho con? Trước hết hãy tạo dựng cho con một đội quân nô lệ bằng vàng, rồi con có thể vui thú với những bữa tiệc thịnh soạn mà không phải hối tiếc". Nói xong ông ta lại ra đi.
Và rồi tôi gặp lại ông ta, sau một năm nữa. Lúc này ông đã già, mặt đầy vết nhăn, mắt ông đã sệ xuống. Ông lại hỏi tôi "Arkad, con đã đạt được giấc mơ giàu có của con chưa?".
"Thưa thầy chưa hoàn toàn ạ" tôi trả lời "Chưa đạt được tất cả những gì con mong muốn nhưng cũng đuợc một vài. Những gì con dành dụm đã kiếm thêm cho con nhiều hơn và những thứ kiếm thêm đó lại kiếm cho con nhiều hơn nữa".
"Con vẫn tìm lời khuyên của những người làm gạch chứ?".
"Những người làm gạch cho con lời khuyên tốt về gạch" - Tôi tiếp lời.
"Arkad, con đã nắm bài học của con rất tốt. Con đã học được cách sống ít hơn với những gì mình kiếm được. Con cũng học được cách tìm lời khuyên từ những ai có kinh nghiệm và hiểu biết, và con cũng học được cách bắt tiền bạc phải phục vụ cho con. Con đã học được cách để kiếm ra tiền, giữ chúng và sử dụng chúng. Con rất xứng đáng với những vị trí đầy trách nhiệm và trở thành người giàu có".
Và Arkad đã trở thành một người giàu có nhất Babylon, còn các bạn, nếu thấy đây là một câu chuyện hay, hãy bắt đầu bài học ngay từ bây giờ nhé.