Waar moet ik heen?

Leer van je patiënten

Geneeskunde wordt gezegd een wetenschappelijk vak te zijn binnen een duidelijk afgelijnd kader en afgebakende zorgtrajecten, maar wanneer je afdaalt naar de crypten ervan valt deze duidelijke omkadering uiteen. Het is een beetje zoals in de fysica waar grote structuren uiteindelijk gebaseerd zijn op minuscule deeltjes.

In de geneeskunde zijn er veel structuren: de universiteiten, de ziekenhuizen, de ziekenfondsen, het RIZIV enz. Maar in de dagelijkse praktijk staat de dokter alleen voor zijn patiënten en de problemen die ze meebrengen. De structuren zorgen daar niet echt voor ondersteuning maar eerder voor extra stress en werkdruk.

De arts houdt zich meestal vast aan wat hij geleerd heeft als student, aan wat hij geleerd heeft door ervaring, en wat hij, wanneer hij er tijd voor heeft, nog kan leren door bijscholingen. Vaak zijn deze bijscholingen overzichten over wat er al bestaat maar geven weinig informatie over de richting waar de geneeskunde heen gaat… de nieuwe ontwikkelingen.

Waarom ik tot deze vaststelling kom is weer eens het verhaal van een patiënte met weeral eens een chronische ziekte.

Zij had een goede huisarts die jarenlang met haar heeft meegedacht, zaken geprobeerd heeft met wisselend succes, maar uiteindelijk het bijltje er bij neer gooide met de vraag aan de patiënte: zeg jij me maar wat ik nog kan doen! Is dit de toekomst? De patiënte die op zoek gaat naar de verklaring en eventuele aanpak van zijn ziekte en dit aan de huisarts moet meedelen? Of wordt het niet stilaan tijd om de huisarts en eventuele andere artsen te ondersteunen door ze op een begrijpelijke manier op de hoogte te brengen van de laatste ontwikkelingen in de geneeskunde, ook al kregen ze nog niet de nihil obstat van de kerk van de evidenced based medecine. Evidence Based onderzoek wordt vaak gebruikt als een hamer om nieuwe ontwikkelingen de kop in te slaan. Akkoord, het kan gebruikt worden voor evaluatie van bestaande therapieën en onderzoekingen, maar men moet zijn beperkingen kennen.

Zo zie ik maar hoe ik veel leer van mijn patiënten. Ik juich het toe dat ze hun problemen in handen nemen en dat ze dit bespreken met hun vertrouwensarts. Hij kan hen begeleiden, afremmen, stimuleren, maar hij hoeft niet het alwetend orakel meer te zijn. Het feit dat patiënten op zoek gaan is voor mij vaak een vorm van responsabilisering zodat de patiënte zichzelf deels ook verantwoordelijk ziet voor zijn ziekte en hij veranderingen kan aanbrengen aan zijn levenspatroon.

Dr AM Uyttersprot

10/06/16