Joden op De Pol 1820-1890

De Pol, mijn geboortedorp, ligt in de gemeente Steenwijkerland, ten noorden van Steenwijk tegen de bosrand van De Eese. In het begin van de 19e eeuw werden er ook joodse armen gehuisvest. De armoedebestrijding onder de Maatschappij van Weldadigheid in kolonie 2, Willemsoord was een dappere poging om armen uit de grote steden (meest uit Amsterdam) een beter leven te geven met scholing, werk en betere zorg. De joodse kolonisten hadden op De Pol tussen 1830 en 1890 ruim zestig jaar lang een levendige gemeenschap. In 1838 werd er voor de joods gemeenschap een schooltje gebouwd die tevens dienst deed als synagoge. In het archief van de Maatschappij zijn circa 570 personen bekend van deze Joodse gemeenschap, er was veel verloop door ontslag, verhuizing en desertie. Deze geschiedenis is beschreven in mijn boekje "Joden op De Pol 1820-1890". Daarnaast is er een omnibus met drie delen: deze Joodse geschiedenis van De Pol 1820-1890, mijn jeugdjaren 1950-1970 en de geschiedenis van de Kraante van 't Wold (veur jong en old).

Alle boeken (waaronder dit boek) staan bij Mijnbesteller of (als het niet lukt) met een mailtje naar mij. De film "Wij in Steenwijkerwold" uit 1961 van Henk Bruinenberg (in opdracht van winkeliersvereniging Samen Sterk) is hier te zien op Youtube, ik fiets daarin als tienjarige jongen over het dorp en opa Lucas Groen wandelt met hooivork van het Joodse kerkhof naar zijn (inmiddels afgebroken) huisje.

Impressie van de synagoge, school en woning op De Pol (1837-1882)