พิชญา สุ่มจินดา

ชื่อ-นามสกุล:

พิชญา สุ่มจินดา

( Pitchaya Soomjinda)

ตำแหน่งวิชาการ:

รองศาสตราจารย์

สังกัด:

สาขาวิชาศิลปะไทย ภาควิชาศิลปะไทย คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ตำแหน่งบริหาร:

ผู้ช่วยคณบดีฝ่ายวิจัยและประกันคุณภาพการศึกษา (2555 - 2557)

บรรณาธิการวารสารวิจิตรศิลป์ (2561 - 2562)

กรรมการมูลนิธิพิริยะ ไกรฤกษ์ (2564- )

ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เพื่อปฏิบัติหน้าที่เป็นประธานหรือกรรมการสอบวิทยานิพนธ์ ในหลักสูตรมหาบัณฑิต คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (2564-2569)

กรรมการในคณะกรรมการพิจารณาตำแหน่งทางวิชาการด้านศาสนา มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย (2565- )

ประธานหลักสูตรสาขาวิชาศิลปะและวัฒนธรรมไทยสร้างสรรค์ (2566- )

การศึกษา:

สวนกุหลาบวิทยาลัย (รุ่น 115)

นิติศาสตรบัณฑิต คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ( 2539 - 2542 )

ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (ประวัติศาสตร์) คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (2544 - 2547)

สาขาที่เชี่ยวชาญ:

ประวัติศาสตร์ศิลป์

ความสนใจ

ศิลปะเขมร, ศิลปะในประเทศไทยสมัยโบราณ, ศาสนศิลป์

วิทยานิพนธ์ :

พิชญา สุ่มจินดา. 2548. การกำหนดอายุเวลาและการจำลองพระพุทธชินราช วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ จังหวัดพิษณุโลก. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาประวัติศาสตร์ คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

งานวิจัย:

พิริยะ ไกรฤกษ์ และพิชญา สุ่มจินดา. 2549. พระพุทธชินราช: การวิเคราะห์เชิงประวัติศาสตร์ศิลปะและการศึกษาภาพลักษณ์ที่สร้างขึ้นโดยชนชั้นนำสยามสู่สามัญชน . กรุงเทพมหานคร : สถาบันไทยคดีศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

การศึกษาการสร้างพระพุทธสิหิงค์จำลองของอยุธยา (พระขนมต้ม) และความสัมพันธ์ระหว่างอยุธยากับล้านนาในช่วงระยะเวลาที่มีการจำลองพระพุทธสิหิงค์ . (โดยได้รับทุนสนับสนุนจากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ พ.ศ. 2551).

พุทธศิลป์ของนิกายเถรวาทในประเทศไทย หลังการล่มสลายของลัทธิตันตรยานในกัมพูชาถึงก่อนกาลของคณะสงฆ์มหาวิหารวาสิน . (อนุโครงการในโครงการวิจัยเมธีวิจัยอาวุโส ในหัวข้อ “พุทธศาสนากับศิลปะไทย ระหว่าง พ.ศ. 2000 - 2400” มี รศ. ดร.พิริยะ ไกรฤกษ์ เป็นหัวหน้าโครงการ พ.ศ. 2553).

จิตรกรรมฝาผนังวัดเกาะ จังหวัดเพชรบุรี ภาพสะท้อนการเปลี่ยนแปลงคติจักรวาฬสมัยอยุธยาตอนปลาย ( โดยได้รับทุนสนับสนุนจากคณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ พ . ศ . 2555).

การศึกษาเชิงประวัติศาสตร์ศิลปะและแนวคิดเชิงสังคมและวัฒนธรรมของจิตรกรรมฝาผนังในพระวิหารหลวงวัดราชประดิษฐสถิตมหาสีมาราม . (โดยได้รับทุนสนับสนุนจากคณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ พ.ศ. 2558).

พิชญา สุ่มจินดา . 2565. อิทธิพลของอภัยคีรีวิหารต่อพุทธศิลป์ลัทธิมหายาน - ตันตรยาน ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ . กรุงเทพฯ : อี . ที . พับลิชชิ่ง . ( งานวิจัยภายใต้โครงการเมธีวิจัยอาวุโส สกว . ศาสตราจารย์ ดร . เสมอชัย พูลสุวรรณ “ พระพุทธศาสนานิกายเถรวาทในบริบทวัฒนธรรมเอเชียอาคเนย ( คริสต์ศตวรรษที่ 11 - ปัจจุบัน )” โดยได้รับทุนสนับสนุนจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวจัย ( สกว .)

กระบวนวิชาสอน :

101205 ประวัติศาสตร์ศิลปะตะวันออก

104302 จิตรกรรมและประติมากรรมไทย (เฉพาะประติมากรรมไทย)

116200 แนวคิดและทฤษฎีทางประวัติศาสตร์ศิลปะ

116302 ศิลปะและสถาปัตยกรรมเขมร

116400 ศิลปะในประเทศไทยสมัยก่อนพุทธศตวรรษที่ 19

116401 ศิลปะในประเทศไทยสมัยพุทธศตวรรษที่ 19 - 23

สมุดจดคำบรรยาย :

พิชญา สุ่มจินดา. 2557. สมุดจดคำบรรยาย กระบวนวิชา 116400 ศิลปะในประเทศไทยสมัยก่อนพุทธศตวรรษที่ 19. เชียงใหม่: คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

พิชญา สุ่มจินดา. 2563. สมุดจดคำบรรยาย กระบวนวิชา 116400 ศิลปะในประเทศไทยสมัยก่อนพุทธศตวรรษที่ 19. เชียงใหม่: คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

พิชญา สุ่มจินดา. 2559. สมุดจดคำบรรยาย กระบวนวิชา 101205 ประวัติศาสตร์ศิลปะตะวันออก . เชียงใหม่: คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

พิชญา สุ่มจินดา. 2559. สมุดจดคำบรรยาย กระบวนวิชา 104302 จิตรกรรมและประติมากรรมไทย . เชียงใหม่: คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

พิชญา สุ่มจินดา. 2559. สมุดจดคำบรรยาย กระบวนวิชา 116401 ศิลปะในประเทศไทยสมัยพุทธศตวรรษที่ 19 - 23 . เชียงใหม่: คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

พิชญา สุ่มจินดา. 2559. สมุดจดคำบรรยาย กระบวนวิชา 116302 ศิลปะและสถาปัตยกรรมเขมร. เชียงใหม่: คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

หนังสือ:

พิชญา สุ่มจินดา.(บรรณาธิการ) 2553. ราชประดิษฐพิพิธบรรณ . กรุงเทพมหานคร: วัดราชประดิษฐสถิตมหาสีมาราม.

พิชญา สุ่มจินดา. 2555. ราชประดิษฐพิพิธทรรศนา . กรุงเทพมหานคร: วัดราชประดิษฐสถิตมหาสีมาราม. (บทวิจารณ์)

พิชญา สุ่มจินดา. 2557. ถอดรหัสพระจอมเกล้า . พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพมหานคร: ศิลปวัฒนธรรมฉบับพิเศษ. (บทวิจารณ์1) (บทวิจารณ์2)

พิชญา สุ่มจินดา และยุทธนาวรากร แสงอร่าม. 2565. ถอดรหัสพระจอมเกล้า . พิมพ์ครั้งที่ 2 (แก้ไขเพิ่มเติม). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มติชน. (พิมพ์เป็นบรรณานุสรณ์เนื่องในโอกาสที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดพระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์พระราชวชิราภินันท์ (ม.ร.ว. นันทวัฒน์ ชยวฑฺโน) 29 กันยายน 2565).

พิชญา สุ่มจินดา. 2563. สมเด็จพระเจ้าปราสาททอง • รัฐประหาร • ความชอบธรรม • พิธีกรรม • ศิลปะ . กรุงเทพฯ: มูลนิธิพิริยะ ไกรฤกษ์.

Decoding Southeast Asian Art: Studies in Honor of Piriya Krairiksh. Edited by Nicolas Revire and Pitchaya Soomjinda. Technical Editing by Kim W. Atkinson. Bangkok: River Books and The Piriya Krairiksh Foundation.

บทความ:

พิชญา สุ่มจินดา. 2547. “พระพุทธรูปแบบธรรมยุติกนิกายของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว.” ความรู้คือประทีป. 3(กรกฎาคม - กันยายน): 20 - 25.

พิชญา สุ่มจินดา. 2549. “ธรรมยุติกนิกาย: การศึกษาความสัมพันธ์กับสมณวงศ์ของลังกาผ่านพุทธศิลป์.” ไทยคดีศึกษา. 3(1 ตุลาคม - มีนาคม) : 161 - 232.

พิชญา สุ่มจินดา. 2550. “พระพุทธรูปทรงเครื่องฉลองพระองค์ในพระบรมมหาราชวัง: ความรู้ที่ต้องเปลี่ยนแปลง ความขัดแย้งที่ต้อง วิเคราะห์.” ใน ประวัติศาสตร์ศิลปะที่ต้องจารึก. รวบรวมโดย วารุณี โอสถารมย์. กรุงเทพมหานคร: อมรินทร์ (รวมบทความทางวิชาการเนื่องในโอกาสเกษียณอายุราชการ รองศาสตราจารย์ ดร.พิริยะ ไกรฤกษ์)

พิชญา สุ่มจินดา. 2552. “พระโกศทองใหญ่รัชกาลที่ 1 ในการออกพระเมรุสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์.” ศิลปวัฒนธรรม . 4(กุมภาพันธ์): 78 - 90.

พิชญา สุ่มจินดา. 2552. “พระพุทธชินราช พระพุทธชินศรี และพระศรีศาสดา ‘จำลอง’ ของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวที่วัดราชประดิษฐสถิตมหาสีมาราม” ศิลปวัฒนธรรม . 12(ตุลาคม): 110 - 123.

พิชญา สุ่มจินดา. 2553. “พลิกความรู้เรื่องแผ่นไม้จำหลักเครื่องราชกกุธภัณฑ์ในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ รามคำแหง จังหวัดสุโขทัย.” ศิลปวัฒนธรรม 10(สิงหาคม): 122 - 135.

พิชญา สุ่มจินดา. 2553. “บุษบกธรรมาสน์ ‘ยอดมงกุฎ’ ในการเปรียญวัดราชประดิษฐ: จาก ‘อินทรคติ’ ในรัชกาลที่ 3 สู่ “พระบรมราชสัญลักษณ์’ ประจำรัชกาลที่ 4.” ศิลปวัฒนธรรม 12(ตุลาคม): 126 - 145.

พิชญา สุ่มจินดา. 2554. “ แกะรอยสัญลักษณ์บนหน้าบันพระวิหารหลวงวัดราชประดิษฐฯ. ” ศิลปวัฒนธรรม 1(พฤศจิกายน): 126 - 145.

พิชญา สุ่มจินดา. 2555. " ราวณะบุกยมโลกที่ปราสาทพิมาย " วิจิตรศิลป์ 3(มกราคม - มิถุนายน): 59 - 90.

พิชญา สุ่มจินดา. 2556. "มหาโพธิบัลลังก์กับคติจักรวาลที่เปลี่ยนไปในอุโบสถวัดเกาะแก้วสุทธาราม จังหวัดเพชรบุรี (The Throne of Enlightenment: the Changing Concept of Buddhist Cosmology as Represented in the uposothagara of the Wat Ko Kaeo Suttharam, Phetchburi)" เอกสารประกอบสัมมนาวิชาการประจำปี 2555/2556 อาเซียนศึกษา (ASEAN Studies) จัดโดย มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ร่วมกับมูลนิธิโตโยต้าแห่งประเทศไทย ระหว่างวันที่ 24-25 มกราคม 2556 ณ ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์กรมหาชน) กรุงเทพมหานคร.

พิชญา สุ่มจินดา. 2556. "พระมหาศิรจุมภฏปฏิมากร: พระพุทธรูปทรงเครื่องฉลองพระองค์พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวที่รอวันค้นพบ." ศิลปวัฒนธรรม 6(เมษายน): 134 - 153.

พิชญา สุ่มจินดา. 2556. " ถอดรหัสภาพสลักบุรุษปริศนาถูกเลื่อย ผ่าศีรษะในศิลปะบายนและหลังบายน: ภาพเล่าเรื่องศรีเสนาวทานจาก อวทาน-กัลปลตา ของเกษเมนทระ. วิจิตรศิลป์ 4(กรกฎาคม - ธันวาคม): 177-234.

พิชญา สุ่มจินดา. 2557. "การตีความใหม่ของภาพสลักเล่าเรื่องพระลักษมณ์รบอินทรชิตที่ปราสาทพิมาย." ใน สิ่งละอัน พันละน้อย 60 ปี วารุณี โอสถารมย์ . หน้า 283-323. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิพิริยะ ไกรฤกษ์. (รวมบทความวิชาการเพื่อแสดงมุทิตาจิตแด่คุณวารุณี โอสถารมย์).

พิชญา สุ่มจินดา. 2557. “สถูปจำลองบรรจุพระบรมสารีริกธาตุจากกรุปรางค์ประธานวัดมหาธาตุ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา: ภาพสะท้อนพุทธศาสนาลังกาวงศ์สมัยต้นอยุธยา.” ใน ประวัติศาสตร์ศิลปะบันดาลใจ . บรรณาธิการโดยกาญจนี ละอองศรี และม.ร.ว.นริศรา จักรพงษ์. หน้า 191 - 252. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ภาพพิมพ์. (รวมบทความวิชาการในวาระเจริญอายุครบ 6 รอบ ของรองศาสตราจารย์ ดร.พิริยะ ไกรฤกษ์).

พิชญา สุ่มจินดา. 2557. “คำว่า ‘ศรีฆนะ’ ในจารึกกัมพูชา: ‘นิกาย’ หรือ ‘นิรมาณกาย’.” ไทยคดีศึกษา 11(เมษายน-กันยายน): 175-217.

พิชญา สุ่มจินดา. 2559. “‘พระจอมเกล้า’ กับ ‘พระธรรมกาย’ ในจิตรกรรมวัดปทุมวนาราม.” ศิลปวัฒนธรรม 37 (กรกฎาคม): 66 - 85.

พิชญา สุ่มจินดา. 2559. “พระนารายณ์ทรงครุฑยุดนาคเหนือเกียรติมุขที่ปรางค์ประธานวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ ลพบุรี.” ใน สรรพศาสตร์ สรรพศิลป์ ถิ่นลพบุรี . น. 216 - 235. ลพบุรี: มหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี.

พิชญา สุ่มจินดา. 2559. “ตำนานพระโกศทองใหญ่ 3 รัชกาล.” ศิลปวัฒนธรรม 38 (พฤศจิกายน): 112 - 129.

พิชญา สุ่มจินดา. 2559. “พระชฎาห้ายอดในพระบรมโกศ.” ศิลปวัฒนธรรม 38 (พฤศจิกายน): 130 - 139.

พิชญา สุ่มจินดา. 2559. “ธงสำหรับพระเกียรติยศพระมหากษัตริย์.” ศิลปวัฒนธรรม 38 (ธันวาคม): 104 - 121.

พิชญา สุ่มจินดา. 2559. “พระปรมาภิไธยพระมหากษัตริย์ในพระบรมราชจักรีวงศ์.” ศิลปวัฒนธรรม 38 (มกราคม): 66 - 90.

พิชญา สุ่มจินดา. 2560. "ข้อวินิจฉัยเบื้องต้นเกี่ยวกับภาพงานพระเมรุสมเด็จพระเพทราชาที่ค้นพบใหม่." ใน เสด็จสู่แดนสรวงว่าด้วยคติความเชื่อในงานพระบรมศพและ พระเมรุมาศ. บรรณาธิการโดย พิพิฒน์ กระแจะจันทร์, น. 251-282. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ.

พิชญา สุ่มจินดา. 2560. “ภาพงานพระเมรุสมเด็จพระเพทราชาที่ค้นพบใหม่กับข้อวินิจฉัยเบื้องต้น,” ศิลปวัฒนธรรม 38 (ตุลาคม): 148 - 176.

พิชญา สุ่มจินดา. 2563. “เศียรใหญ่ไม่ใช่พระศรีสรรเพชญ. ” ศิลปวัฒนธรรม 41 (กันยายน): 75-100.

พิชญา สุ่มจินดา. 2564. “จาก ‘สะดือแผ่นดิน‘ สู่ ‘ศีรษะแผ่นดิน‘ การต่อยอดคติโพธิบัลลังก์จากสมัยอยุธยาตอนปลายสู่ต้นรัตนโกสินทร์” ศิลปวัฒนธรรม 43 (พฤศจิกายน): 80-109.

พิชญา สุ่มจินดา. 2566. “สภาวะเหลียวหลังแลหน้าในจิตรกรรมพระราชพิธีสิบสองเดือน.“ ใน ยุคสมัยและกษัตริย์อย่างใหม่ในพระราชพิธีสิบสองเดือน. บรรณาธิการโดย คงสัจจา สุวรรณเพ็ชร. หน้า 183-282. กรุงเทพฯ: อิลลูมิเนชั่นส์ เอดิชันส์. (บทวิจารณ์)

Pitchaya Soomjinda. ‘The Replication Theory: a New Approach to Buddha Image Iconography.’ paper presented at the 10th International Thai Conference in Thai Study, Thammasat University, 9 - 10 January 2008.

Akkharawoot Takhom, Tharathon Utasri, Dhanon Leenoi, Pitchaya Soomjinda, Prachya Boonkwan, Thepchai Supnithi. “Knowledge Graph Enhanced Community Consensus: a Scenario-based Knowledge Construction on Buddha Images.”

IJCKG'21: The 10th International Joint Conference on Knowledge GraphsDecember 2021, p. 191-194. ( https://doi.org/10.1145/3502223.3502744 )

Pitchaya Soomjinda. 2022. “The Enlightenment Throne and Temple Architecture in Late Ayutthaya.” In Decoding Southeast Asian Art: Studies in Honor of Piriya Krairiksh. Edited by Nicolas Revire and Pitchaya Soomjinda. Technical Editing by Kim W. Atkinson. Bangkok: River Books and The Piriya Krairiksh Foundation.

คลิปการบรรยาย:

ประวัติศาสตร์ศิลปะตะวันออก

https://youtube.com/playlist?list=PLWSaCfwoDVaFUiGDd_ZSoueMD28HA1eRX&si=GpnMcrun1Hdk-7bE

ประติมากรรมในประเทศไทย

https://www.youtube.com/watch?v=e-F_qV1Vj0k&list=PLWSaCfwoDVaFZG-7aonaNAqz1IF7GySrJ

ศิลปะในประเทศไทยสมัยก่อนพุทธศตวรรษที่ 19

https://youtube.com/playlist?list=PLWSaCfwoDVaFv0TQwEc3VFlt9ahKtF4F2

ศิลปะในประเทศไทยสมัยพุทธศตวรรษที่ 19-23

https://www.youtube.com/watch?v=P03BvZ44_OY&list=PLWSaCfwoDVaHxgOlgYiEmt87pR81xbx9a

ศิลปะและสถาปัตยกรรมเขมร

https://www.youtube.com/watch?v=YA2J-m3UTms&list=PLWSaCfwoDVaF3rRYANuDKQqchjAVxMp0w

ระเบียบวิธีวิจัยประวัติศาสตร์ศิลปะ